ครม. อนุมัติหลักการร่าง พ.ร.ฎ.กำหนดให้ “วาฬสีน้ำเงิน” เป็นสัตว์ป่าสงวน

ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี อนุมัติหลักการร่าง พ.ร.ฎ.กำหนดให้ “วาฬสีน้ำเงิน” เป็นสัตว์ป่าสงวน จากเดิมเป็นสัตว์ป่าควบคุม อนุรักษ์เข้มงวดไม่ให้สูญพันธุ์

วันที่ 23 พฤษภาคม 2566 น.ส.ไตรศุลี ไตรสรณกุล รองโฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี กล่าวว่า ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) ได้อนุมัติหลักการร่างพระราชกฤษฎีกากำหนดให้สัตว์ป่าบางชนิดเป็นสัตว์ป่าสงวน (ฉบับที่...) พ.ศ. .... มีสาระสำคัญเป็นการกำหนดให้วาฬสีน้ำเงิน (Balaenptera musculus) เป็นสัตว์ป่าสงวนเพิ่มเติม พร้อมกับอนุมัติให้รวมเป็นกฎหมายฉบับเดียวกันกับร่าง พ.ร.ฎ.ที่ ครม.อนุมัติ เมื่อวันที่ 6 ก.ย. 2565 ซึ่งมีสาระสำคัญกำหนดให้นกชนหิน หรือ นกหิน (Buceros vigil หรือ Rhinoplax vigil) เป็นสัตว์ป่าสงวน โดยหลังจากนี้สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาจะได้ดำเนินการตามขึ้นตอน เพื่อรวม พ.ร.ฎ. ทั้ง 2 ฉบับ เป็นกฎหมายฉบับเดียวต่อไป

สำหรับการกำหนดให้ทั้งวาฬสีน้ำเงิน และนกชนหินหรือนกหิน เป็นสัตว์ป่าสงวน เป็นการดำเนินการตามขั้นตอนของมาตรา 6 วรรคสอง พระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. 2562 ซึ่งบัญญัติว่า ในกรณีที่อธิบดีกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช โดยความเห็นชอบของคณะกรรมการสงวนและคุ้มครองสัตว์ว่าเห็นว่าสัตว์ป่าชนิดใดสมควรกำหนดเป็นสัตว์ป่าสงวนเพิ่มเติมจากที่บัญญัติไว้ในท้าย พ.ร.บ.ดังกล่าว ให้ออกเป็น พ.ร.ฎ.

น.ส.ไตรศุลี กล่าวต่อไปว่า ก่อนจะเสนอเป็นสัตว์ป่าสงวน วาฬสีน้ำเงิน เป็นสัตว์ป่าควบคุม ตามประกาศกระทรวงทรัพยากรธรราชาติและสิ่งแวดล้อม โดยวาฬสีน้ำเงินเป็นสัตว์ขนาดใหญ่ที่สุดในโลก มีแหล่งอาศัยในพื้นที่ทางทะเลระหว่างประเทศ ในประเทศไทยเองมีข้อมูลการพบเห็นวาฬสีน้ำเงินเฉพาะทะเลฝั่งอันดามันเพียง 3 ครั้ง แต่เนื่องด้วยในอดีตถูกล่าจับเป็นจำนวนมากเพื่อนำเนื้อและไขมันมาใช้ประโยชน์ในเชิงพาณิชย์และประมงพื้นบ้าน ขณะที่แหล่งอาหารที่ลดลงจากการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศและความเป็นกรดในทะเล ส่งผลต่อการสืบพันธุ์

องค์การระหว่างประเทศเพื่อการอนุรักษ์ธรรมชาติ (IUCN) จึงได้ขึ้นบัญชีให้วาฬสีน้ำเงินมีสถานะเป็นชนิดพันธุ์ที่ใกล้สูญพันธุ์ (Endangered species : EN) หรืออยู่ในบัญชี IUCN Red List ซึ่งประเทศไทยก็ได้ขึ้นบัญชีวาฬสีน้ำเงินเป็นชนิดพันธุ์ใกล้สูญพันธุ์เช่นกัน (Thailand Red Data)

ทั้งนี้ เมื่อกฎหมายมีผลบังคับให้เป็นสัตว์ป่าสงวนแล้ว ทั้งวาฬสีน้ำเงิน และนกชนหิน หรือนกหิน จะได้รับการอนุรักษ์และดูแลอย่างเข้มงวดตาม พ.ร.บ.สงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. 2562 เช่นเดียวกับสัตว์ป่าสงวน แนบท้าย พ.ร.บ. ที่ปัจจุบันมี 4 จำพวก 19 ชนิด ได้แก่ 

1. สัตว์จำพวกเลี้ยงลูกด้วยนม เช่น กระซู่ กวางผา 

2. สัตว์ป่าจำพวกนก เช่น นกกระเรียน 

3. สัตว์ป่าจำพวกสัตว์เลื้อยคลาน เช่น เต่ามะเฟือง 

4. สัตว์จำพวกปลา เช่น ปลาฉลามวาฬ เป็นต้น