“จาตุรนต์” ชี้ 6 ข้อ รัฐประหาร 19 กันยายน 2549 ทำความเสียหายใหญ่หลวงให้ประเทศจนถึงทุกวันนี้ มอง รัฐประหารปี 57 เป็นความต่อเนื่อง มุ่งสร้างการปกครองที่ไม่เป็นประชาธิปไตยให้เข้มแข็ง

วันที่ 19 กันยายน 2564 นายจาตุรนต์ ฉายแสง อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ อดีตรองนายกรัฐมนตรี อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม โพสต์ข้อความผ่านแฟนเพจเฟซบุ๊ก ว่า เคยวิเคราะห์เกี่ยวกับการรัฐประหาร 19 กันยายน 2549 มาแล้วหลายครั้งในแง่มุมต่างๆ ในโอกาสครบ 15 ปี ขอแลกเปลี่ยนความเห็นในประเด็นว่าการรัฐประหาร 19 กันยา แตกต่างจากการรัฐประหารครั้งก่อนๆ อย่างไร ดังนี้

1. การรัฐประหารครั้งนี้เกิดขึ้นจากการสมรู้ร่วมคิดกันอย่างเป็นระบบของฝ่ายที่ไม่เชื่อถือในประชาธิปไตย ที่สำคัญ นอกจากกองทัพและองค์กรภาคประชาชนที่สามารถกระทำความผิดกฎหมายได้อย่างไม่จำกัดแล้ว ที่แปลกใหม่ก็คือขบวนการตุลาการภิวัฒน์และองค์กรอิสระ

2. เป็นการสกัดกั้นขัดขวางพัฒนาการทางการเมืองของระบบพรรคการเมืองและระบบรัฐสภาที่ กำลังทำให้ผู้มีอำนาจมาแต่เดิมไม่สามารถกำหนดควบคุมความเป็นไปของบ้านเมืองได้อีกต่อไป

3. ทำให้เกิดการเขียนรัฐธรรมนูญเพื่อให้มีระบบกลไกที่ซับซ้อนและมีอานุภาพสูงเป็นพิเศษ เพื่อให้ผู้ที่ไม่มาจากการเลือกตั้งและไม่ยึดโยงกับประชาชนสามารถกำหนดความอยู่รอดของรัฐบาลที่มาจากการเลือกตั้งได้ตามอำเภอใจ

4. นำไปสู่การสร้างบรรทัดฐานที่ขัดต่อหลักนิติธรรมสากลที่กำหนดให้การใช้กฎหมายย้อนหลังในทางที่เป็นผลร้ายต่อบุคคลเป็นเรื่องทำได้ หากไม่ใช่การลงโทษทางอาญา แม้การลงโทษนั้นอาจร้ายแรงกว่าโทษทางอาญาหลายประเภทก็ตาม รวมทั้งกำหนดให้การลงโทษบุคคลเนื่องจากความผูกพันกับองค์กรและการลงโทษเป็นหมู่คณะสามารถกระทำได้ แม้ว่าบุคคลเหล่านั้นจะไม่ได้กระทำผิดใดๆ เลยก็ตาม

...

5. นำไปสู่การทำให้กองทัพซึ่งมักไม่ขึ้นต่อรัฐบาลพลเรือนอยู่แล้วในทางปฏิบัติที่เป็นจริง กลายเป็นอิสระจากฝ่ายบริหารคือไม่ขึ้นต่อรัฐบาลพลเรือนโดยกฎหมาย

6. คณะรัฐประหารใช้การทำประชามติที่ไม่เสรีและเป็นธรรมมาสร้างความชอบธรรมให้กับร่างรัฐธรรมนูญที่ไม่เป็นประชาธิปไตยได้อย่างมีประสิทธิภาพเป็นครั้งแรก และยังใช้การทำประชามติมาเป็นหลักเกณฑ์ที่ทำให้การแก้รัฐธรรมนูญเป็นสิ่งที่ทำได้ยากจนเกือบจะเป็นไปไม่ได้ด้วย

“สิ่งที่เกิดขึ้นหรือเป็นผลจากการรัฐประหารเมื่อ 19 กันยายน 2549 ได้ทำความเสียหายต่อประเทศชาติอย่างใหญ่หลวงและมีผลสืบเนื่องมาจนทุกวันนี้ ขณะที่การรัฐประหารในปี 2557 เป็นความต่อเนื่องของการรัฐประหาร 19 กันยายน มีจุดมุ่งหมายเดียวกันในการสร้างระบบการปกครองที่ไม่เป็นประชาธิปไตยให้เข้มแข็งมั่นคงมากยิ่งขึ้นและสืบทอดต่อเนื่องไปอีกให้ยาวนานที่สุด”.