ปรากฏการณ์ดาวศุกร์ส่องสว่าง มองเห็นได้ด้วยตาเปล่า 25 กันยายน 2561 และ 30 พฤศจิกายน 2561
เมื่อเวลา 10.00 น. วันที่ 22 ก.ย. 61 ดร. ศรัณย์ โปษยะจินดา ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ เปิดเผยว่าในช่วงค่ำ วันที่ 25 กันยายน 2561 ดาวศุกร์จะปรากฏสว่างที่สุดในรอบปี (Greatest Brilliancy) สังเกตได้ด้วยตาเปล่าทางทิศตะวันตก หลังดวงอาทิตย์ตกลับขอบฟ้า ตั้งแต่เวลาประมาณ 18.00 - 20.00 น. และอีกครั้งวันที่ 30 พฤศจิกายน ก่อนดวงอาทิตย์ขึ้น ตั้งแต่เวลาประมาณ 04.00 - 06.00 น. คาดว่าจะมีความสว่างปรากฏมากถึง -4.6 (ดวงจันทร์เต็มดวงมีความสว่างปรากฏ แมกนิจูด -12.6) หากสังเกตผ่านกล้องโทรทรรศน์ จะมองเห็นดาวศุกร์ปรากฏเป็นเสี้ยวคล้ายดวงจันทร์
"เนื่องจากเมื่อวันที่ 17 สิงหาคม 2561 ที่ผ่านมา ดาวศุกร์อยู่ใน ตำแหน่งห่างจากดวงอาทิตย์ไปทางทิศตะวันออกมากที่สุด (Greatest Eastern Elongation) เราจึงมองเห็นดาวศุกร์สว่างบริเวณขอบฟ้าทิศตะวันตกในช่วงหัวค่ำ หากใช้กล้องโทรทรรศน์สังเกตการณ์จะเห็นดาวศุกร์ปรากฏครึ่งดวง จนกระทั่งวันที่ 25 กันยายน 2561 ดาวศุกร์จะปรากฏสว่างที่สุด ใช้กล้องโทรทรรศน์สังเกตการณ์จะเห็นดาวศุกร์เป็นเสี้ยวคล้ายดวงจันทร์ จากนั้นวันที่ 26 ตุลาคม 2561 ดาวศุกร์จะโคจรมาอยู่ตรงกลางระหว่างดวงอาทิตย์กับโลก เรียกว่า ตำแหน่งร่วมทิศแนววงใน (Inferior Conjunction) ใช้กล้องโทรทรรศน์สังเกตการณ์จะเห็นดาวศุกร์ปรากฏเป็นเสี้ยวบางมากๆ" ดร.ศรัณย์ กล่าว
ดร.ศรัณย์ บอกด้วยว่า หลังจากวันดังกล่าวดาวศุกร์จะปรากฏในเวลารุ่งเช้าก่อนดวงอาทิตย์ขึ้น บริเวณขอบฟ้าทางทิศตะวันออก หากใช้กล้องโทรทรรศน์สังเกตการณ์จะเห็นดาวศุกร์เป็นเสี้ยวหนาขึ้นเรื่อยๆ จนกระทั่งวันที่ 30 พฤศจิกายน 2561 ดาวศุกร์จะปรากฏสว่างที่สุดอีกครั้งหนึ่ง และในวันที่ 6 มกราคม 2562 ดาวศุกร์จะโคจรอยู่ในตำแหน่งห่างจากดวงอาทิตย์ไปทางทิศตะวันตกมากที่สุด (Greatest Western Elongation) หากใช้กล้องโทรทรรศน์สังเกตการณ์จะเห็นดาวศุกร์ปรากฏครึ่งดวงอีกครั้งเช่นกัน
...
"ช่วงค่ำ 25 กันยายน ทางทิศตะวันตก และเช้ามืด 30 พฤศจิกายน ทางทิศตะวันออก ปรากฏสว่างสุกใส สังเกตได้ด้วยตาเปล่าทั่วประเทศ หากมองผ่านกล้องโทรทรรศน์จะเห็นเป็นเสี้ยวคล้ายดวงจันทร์ สวยงามมากที่สุดในรอบปี 2561 ในวันที่ 25 กันยายน และ 30 พฤศจิกายน เนื่องจากโคจรห่างจากดวงอาทิตย์ในระยะที่พอดีและมีขนาดเสี้ยวค่อนข้างใหญ่ จึงสว่างมากหากเทียบกับช่วงที่ดาวศุกร์อยู่ในตำแหน่งห่างจากดวงอาทิตย์ไปทางทิศตะวันออกและตะวันตกมากที่สุด ช่วงดังกล่าวแม้ว่าจะปรากฏครึ่งดวง แต่มีขนาดปรากฏลดลง เพราะอยู่ห่างจากโลกมากที่สุด"
ดร.ศรัณย์ กล่าวว่า สำหรับดาวศุกร์ เป็นดาวเคราะห์วงในลำดับที่ 2 ถัดจากดาวพุธ อยู่ใกล้ดวงอาทิตย์มากกว่าโลก จึงไม่สามารถเห็นดาวศุกร์สว่างเต็มดวงได้ แต่จะปรากฏเป็นเสี้ยวให้เห็น ความหนาบางของเสี้ยวแตกต่างกันไปในแต่ละตำแหน่ง และปรากฏอยู่ห่างจากดวงอาทิตย์ได้มากที่สุด 47.8 องศา เราจึงสังเกตเห็นดาวศุกร์ได้ในช่วงเวลาสั้นๆ ก่อนดวงอาทิตย์ขึ้นหรือหลังดวงอาทิตย์ตกเท่านั้น ไม่เคยปรากฏอยู่กลางฟ้าหรือในเวลาดึกๆ ทั้งนี้ หากเห็นดาวศุกร์ทางทิศตะวันตกในช่วงหัวค่ำ คนไทยมักเรียกว่า “ดาวประจำเมือง” หากเห็นดาวศุกร์ทางทิศตะวันออกในช่วงเช้ามืด คนไทยมักเรียกว่า “ดาวประกายพรึก”
"ตั้งแต่วันที่ 17 สิงหาคมที่ผ่านมา ยาวไปจนถึงต้นปีหน้า จึงเป็นช่วงที่เหมาะแก่การสังเกตการณ์ดาวศุกร์เป็นอย่างมาก ดาวศุกร์จะปรากฏบนท้องฟ้าสว่างมาก ในช่วงหัวค่ำและรุ่งเช้า และหากใช้กล้องโทรทรรศน์ช่วยสังเกตการณ์ จะมองเห็นดาวศุกร์ปรากฏในลักษณะต่างๆ จึงอยากเชิญชวนโรงเรียนต่างๆ ทั่วประเทศใช้โอกาสนี้จัดกิจกรรมสังเกตการณ์ทางดาราศาสตร์ให้กับนักเรียนและประชาชนในชุมชน ส่งเสริมกิจกรรมเรียนรู้นอกห้องเรียน ช่วยสร้างแรงบันดาลใจเรียนรู้ด้านดาราศาสตร์และวิทยาศาสตร์ผ่านประสบการณ์จริงได้เป็นอย่างดี" ดร.ศรัณย์ กล่าวทิ้งท้าย