จังหวัดเชียงใหม่ขึ้นชื่อลือชากิจกรรมถนนคนเดิน ไม่ว่าใน เขตเมืองหรือต่างอำเภอ จนได้เสียงตอบรับจากนักท่องเที่ยวทั้งชาวไทยและต่างชาติเข้าไปแอ่วอย่างล้นหลาม

ด้วยเหตุนี้สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดเชียงใหม่จึงต่อยอดผุดถนนวัฒนธรรมขึ้นมาอีกสายหนึ่งบนถนนแยกจากถนนวัวลาย เข้าสู่วัดศรีสุพรรณ ต.หายยา อ.เมืองเชียงใหม่

นางสิริยา บุญญศิริพฤกษ์ วัฒนธรรมจังหวัดเชียงใหม่กล่าวว่า ถนนสายวัฒนธรรมแห่งนี้กระทรวงวัฒนธรรมมอบหมายให้จัดทำขึ้นมา ส่งเสริมการท่องเที่ยว และอนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณีให้คงอยู่อย่างยั่งยืน

โบสถ์เงินตั้งตระหง่านอยู่ภายในวัดศรีสุพรรณ.
โบสถ์เงินตั้งตระหง่านอยู่ภายในวัดศรีสุพรรณ.

โดยครั้งแรกกำหนดจัดทำบริเวณถนนเจริญราษฎร์ วัดเกตการาม ต.วัดเกต อ.เมืองเชียงใหม่ ย่านสะพานจันทร์สมอนุสรณ์ แต่หลังจากเตรียมความพร้อมและกำหนดวันทำพิธีเปิด ทราบว่าชาวชุมชนวัดเกต ไม่เห็นด้วยกับโครงการนี้ด้วยเหตุผลต่างๆนานา

...

เมื่อนำข้อมูลเข้าหารือกับกระทรวงวัฒนธรรม ในที่สุดได้พิจารณาให้ย้ายสถานที่มาจัดบนถนนเข้าสู่วัดศรีสุพรรณ เนื่องจากพื้นที่มีความเหมาะสม จุดเด่นอย่างแรกอยู่ที่วัดศรีสุพรรณ อันเป็นสถานที่ตั้งอุโบสถเงินรูปทรงล้านนาสวยงามโดดเด่นหลังแรกของประเทศไทย

พื้นที่โดยรอบเป็นหมู่บ้านหัตถกรรมเครื่องเงิน เครื่องเขินมีชื่อเสียงเก่าแก่ นักท่องเที่ยวชาวไทยและต่างชาตินิยมเข้าไปเที่ยวชม การผลิตเครื่องเงิน เครื่องเขิน ภายในหมู่บ้านวัวลาย และหมู่บ้านศรีสุพรรณโดยชาวบ้านยึดอาชีพการทำเครื่องเงิน เครื่องเขิน สืบทอดมาจากบรรพบุรุษนานกว่า 100 ปี

“หอศิลป์สุทฺธจิตฺโต” อยู่ภายในวัดหมื่นสาร สร้างด้วยเงิน.
“หอศิลป์สุทฺธจิตฺโต” อยู่ภายในวัดหมื่นสาร สร้างด้วยเงิน.

พระนาคปรกเงินสวยเด่นด้านหน้าอุโบสถเงิน.
พระนาคปรกเงินสวยเด่นด้านหน้าอุโบสถเงิน.

ดังนั้นสองฟากถนนซึ่งเป็นที่ตั้งหมู่บ้านวัวลายและบ้านศรีสุพรรณ จึงมีร้านจำหน่ายเครื่องเงิน เครื่องเขิน ให้เลือกชมเลือกช็อป ขันน้ำหรือ “สลุงเงิน” ขนาดเล็ก ขนาดใหญ่ ของที่ระลึกทำด้วยเงิน แบบอื่นๆฝีมือประณีตสวยงาม ในแนวศิลปะชาวล้านนา ลูกค้าเห็นแล้วชื่นชอบต้องควักกระเป๋าซื้อไว้เป็นที่ระลึก

ยิ่งไปกว่านั้นเทศบาลนครเชียงใหม่ยังจัดกิจกรรมถนนคนเดินควบคู่ไปด้วยทุกวันเสาร์ เอาใจนักท่องเที่ยวเข้าเที่ยวชมช็อปสินค้าและผลิตภัณฑ์ ในพื้นที่และต่างพื้นที่มากมาย

นางสิริยา กล่าวว่า ปัจจุบันถนนสายวัฒนธรรมในย่านวัดศรีสุพรรณ เปิดทุกวันเสาร์ ตั้งแต่เวลา 17.00-23.30 น. โดยช่วงค่ำจัดให้ชมการแสดงศิลปวัฒนธรรมของนักศึกษาวิทยาลัยนาฏศิลป์เชียงใหม่ที่สวยงาม

ซุ้มกระจังครอบองค์พระประธานแกะสลักจากเงินแท้.
ซุ้มกระจังครอบองค์พระประธานแกะสลักจากเงินแท้.

หากตรงกับเทศกาลทางศาสนาจะปิดไฟให้นักท่องเที่ยวร่วมกิจกรรมเวียนเทียน รอบอุโบสถเงินเพื่อเป็นพุทธบูชาไปด้วย นอกจากนี้ยังนำช่างฝีมือสาธิตการทำเครื่องเงิน เครื่องเขิน ให้ชมไปด้วย

...

พระครูพิทักษ์สุทธิคุณ เจ้าอาวาสวัดศรีสุพรรณ กล่าวว่า อุโบสถเงินสร้างมาแล้วร่วม 8 ปี ด้วยงบประมาณจากพุทธศาสนิกชน ร่วมบริจาคเงินสมทบสร้างประมาณ 25 ล้านบาท เป็นอุโบสถเงินศิลปะล้านนาร่วมสมัย ขนาดความกว้าง 5 เมตร ยาว 17 เมตร ซุ้มประตูทางเข้าบุเงินแกะสลักลวดลายสวยงามโดดเด่น

นายณัฐฐ์ชูเดช วิริยะดิลกธรรม รองนายกเทศมนตรีนครเชียงใหม่.
นายณัฐฐ์ชูเดช วิริยะดิลกธรรม รองนายกเทศมนตรีนครเชียงใหม่.

โดยเฉพาะแผ่นเงินหุ้มอุโบสถใช้ช่างที่มีความชำนาญ ตอกลวดลายลงบนแผ่นเงินอย่างประณีตบรรจง งดงามยิ่ง แม้การก่อสร้างยังไม่เสร็จสิ้น จึงทำพิธีเปิดใช้อย่างเป็นทางการไปแล้ว เมื่อคราวงานจังหวัดเชียงใหม่ อายุครบ 720 ปี คาดว่าส่วนที่เหลืออีก 2-3 ปี คงเสร็จสมบูรณ์ในไม่ช้า

ปัจจุบันนักท่องเที่ยวชาวไทยจากทั่วประเทศและชาวต่างชาติ เยี่ยมชมความสวยงามวันละหลายร้อยคน แต่สำหรับสุภาพสตรีมีข้อห้าม ไม่สามารถเข้าไปในอุโบสถเงินได้ เพราะเป็นการผิดต่อจารีตประเพณี ชาวล้านนาไทยถือปฏิบัติเป็นประเพณีสืบทอดมายาวนาน

...

ด้านความเป็นมาของวัดศรีสุพรรณ สร้างสมัยพระเมืองแก้วกษัตริย์ราชวงศ์มังราย นำพระเจ้าเจ็ดตื้อ หรือพระพุทธรูปปาฏิหาริย์ประดิษฐานเมื่อปี 2043 ต่อมาอุโบสถเก่าทรุดโทรมเกินซ่อมแซม อุโบสถเงินจึงเกิดขึ้น

องค์เทพในตำนานแกะสลักด้วยเงินวาววับสวยงามบนผนังหอศิลป์.
องค์เทพในตำนานแกะสลักด้วยเงินวาววับสวยงามบนผนังหอศิลป์.

พระพุทธรูปแกะสลักด้วยเงินบนผนังโบสถ์.
พระพุทธรูปแกะสลักด้วยเงินบนผนังโบสถ์.

...

ในขณะที่อีกฝั่งถนน วัดหมื่นสาร มีดีเช่นกัน ภายในเป็นที่ตั้งหอศิลป์สุทฺธจิตฺโต เป็นเงินทั้งหลัง จากดำริ พระครูสุทธจิตตาภิรัต เจ้าอาวาสวัด หวังใช้เป็นหอประวัติศาสตร์เล่าเรื่องเมืองเชียงใหม่ ให้ลูกหลานรับรู้

ภายในหอศิลป์อัญเชิญหุ่นขี้ผึ้ง 3 ครูบาผู้ยิ่งใหญ่ให้กราบไหว้บูชา ผนัง4ด้านบุด้วยเงิน แกะสลักเป็นเรื่องราวเกี่ยวกับเมืองเชียงใหม่ ผสมผสานกับศิลปวัฒนธรรม รูปเคารพในศาสนาพราหมณ์และอื่นๆงดงามตระการตา เรียกว่าไปชมอุโบสถเงินวัดศรีสุพรรณแล้ว อย่าพลาดชม หอศิลป์แห่งนี้อย่างเด็ดขาด

3 ครูบาผู้ยิ่งใหญ่สร้างไว้ให้กราบไหว้บูชาภายในศาลา.
3 ครูบาผู้ยิ่งใหญ่สร้างไว้ให้กราบไหว้บูชาภายในศาลา.

ด้าน นายณัฐฐ์ชูเดช วิริยะดิลกธรรมรองนายกเทศมนตรีนครเชียงใหม่ ผู้รับผิดชอบถนนคนเดินของเทศบาลนครเชียงใหม่ เปิดเผยว่า สำหรับถนนคนเดินอีกสายหนึ่งของเทศบาลอยู่บนถนนราชดำเนินและถนนพระปกเกล้า ต.พระสิงห์ อ.เมืองเชียงใหม่ จัดมานานกว่า 10 ปี ทุกวันอาทิตย์ โดยแบ่งโซนการจำหน่ายสินค้าเป็น 6 โซน

กำหนดให้ผู้จำหน่ายสินค้าในแต่ละโซน แต่งกายชุดพื้นเมืองสีเดียวกัน และเน้นย้ำจำหน่ายผลิตภัณฑ์ของท้องถิ่นคิดค้นประดิษฐ์ขึ้นมาห้ามนำสินค้าจากโรงงานมาจำหน่าย เพื่อสร้างรายได้แก่คนท้องถิ่นโดยตรง

ที่สำคัญถือเป็นถนนคนเดินสายยาวที่สุดกว่าทุกจังหวัดจากถนนราชดำเนิน, ถนนพระปกเกล้า และถนนจ่าบ้าน รวมกัน 3 สาย ระยะทางกว่า 5 กิโลเมตร ถัวเฉลี่ยพ่อค้าแม่ค้านำสินค้าวางจำหน่ายกว่า 3,000 ราย

นายณัฐฐ์ชูเดช เสริมด้วยว่า เทศบาลได้จัดล็อกให้นักเรียนและนักศึกษา จ.เชียงใหม่ หมุนเวียนนำสินค้ามาจำหน่ายด้วยเพื่อให้ฝึกประสบการณ์ทำการค้า และสร้างรายได้เสริมเป็นค่าใช้จ่ายระหว่างเรียน

ที่สำคัญถนนคนเดินสายนี้ปลอดแอลกอฮอล์หรือการสูบบุหรี่ พร้อมจัด จนท.เทศบาล และตำรวจตรวจตราเข้มงวด ป้องกันมิจฉาชีพล้วงกระเป๋าเพื่อความปลอดภัยของนักท่องเที่ยว

การระดมบรรดาช่างร่วมสาธิตการแกะสลักเงิน.
การระดมบรรดาช่างร่วมสาธิตการแกะสลักเงิน.

โชว์สลักลวดลายบนแผ่นเงินให้นักท่องเที่ยวชมบนถนนคนเดินวัวลาย.
โชว์สลักลวดลายบนแผ่นเงินให้นักท่องเที่ยวชมบนถนนคนเดินวัวลาย.

ความสำเร็จที่เกิดขึ้นนี้ยกให้คณะกรรมการควบคุมดูแลมาจากเจ้าหน้าที่เทศบาลและผู้ประกอบการค้า ประชุมร่วมกันทุกเดือน เพื่อประเมินผลการทำงาน นำปัญหาและอุปสรรคไปแก้ไข

จึงกล่าวได้ว่าถนนคนเดินจังหวัดเชียงใหม่ เป็นถนนนำร่องของภาคเหนือที่มีความสำเร็จอย่างแท้จริง จังหวัดอื่นๆจึงนำไปเป็นแบบอย่าง จัดขึ้นตามอำเภอและชุมชนต่างๆจนถึงปัจจุบัน.


อินสม ปัญญาโสภา รายงาน
ชัยพินธ์ ขัติยะ