เด็กหนุ่มชาวบ้านโป่งวัย 19 ปี รับสืบทอดอาชีพสอนม้าเต้นแห่นาค สืบสานศิลปะเครื่องทรงม้าแห่นาค และวัฒนธรรมการบวชนาคของคนไทย โดยเป็นอาชีพของครอบครัวทำมากว่า 60 ปี จนสืบทอดมาถึงรุ่นที่ 3 แล้ว
เมื่อวันที่ 25 มี.ค.64 ผู้สื่อข่าวไปที่คอกม้าสนธยา บ้านคอกวัว หมู่ 9 ต.นครชุมน์ อ.บ้านโป่ง จ.ราชบุรี พบกับ นายธรรมรัตน์ สื่อออก อายุ 19 ปี เด็กหนุ่มที่ยึดอาชีพสอนม้าเต้นแห่นาค สืบสานศิลปะเครื่องทรงม้าแห่นาค และวัฒนธรรมการบวชนาคของคนไทย พบทีมงานกำลังพาเจ้า “ชินจัง” ม้าเผือก เพศผู้ อายุ 7 ปี และ “เควิน” เพศผู้ อายุ 4 ปี สองม้าเต้นแห่นาคดาวเด่นของทางคอก ออกมาฝึกซ้อมเต้นแห่นาค พร้อมแต่งองค์ ทรงเครื่องม้าเต้น สีสันสวยงาม เตรียมพร้อมเดินทางไปโชว์ตัวและให้นาคได้ขี่ ในขบวนแห่นาคก่อนเข้าพิธีอุปสมบท
นายธรรมรัตน์ เปิดเผยว่า ครอบครัวของตนสืบทอดอาชีพครูสอนม้าเต้นแห่นาคมาแล้วกว่า 60 ปี ปัจจุบันตนเป็นรุ่นที่ 3 เริ่มคลุกคลีกับม้าตั้งแต่จำความได้ และฝึกม้าเต้นแห่นาคตอนอายุ 13 ปี ตามความเชื่อที่มีต่อพระพุทธศาสนาของชาวไทยเชื้อสายมอญลุ่มน้ำแม่กลอง ม้าแห่นาคเป็นเสมือนตัวแทนของ ม้ากัณฐกะ ที่เจ้าชายสิทธัตถะ ทรงใช้เป็นพาหนะ สำหรับใช้เสด็จหนีออกผนวชบริเวณริมแม่น้ำอโนมานที โดยกว่าที่จะมาเป็นม้าเต้นได้นั้น ม้าแต่ละตัวต้องผ่านขั้นตอนการคัดเลือก เริ่มตั้งแต่ลักษณะของตำหนิต้องห้าม หรือลักษณะขวัญที่ไม่ควรนำม้ามาเลี้ยง คือ สีจักรขวัญคู่บริเวณหน้า กาจับปากโลงอยู่บริเวณมุมปากล่าง จุกอกอยู่บริเวณอก คอเชือดอยู่บริเวณลำคอตรงกระเดือก ยักษ์หลิมอยู่บริเวณข้อเข่าบน และจำกวนอยู่บริเวณข้อเข่าล่าง โดยเชื่อกันว่า หากมีม้าลักษณะต้องห้ามนี้ไว้ในครอบครอง จะทำให้ไม่เจริญมีแต่เรื่องโชคร้าย บางครั้งอาจถึงกับชีวิต
...
เด็กหนุ่มผู้สอนม้าเต้นแห่นาค กล่าวต่อว่า ในส่วนของรูปร่าง ม้าจะต้องมีช่วงลำตัวที่ใหญ่ หน้า และลำคอที่ยาว นิสัยจะต้องไม่ดุร้าย สำหรับสายพันธุ์ที่นิยม ได้แก่ สายพันธุ์อาราเบี้ยน อเมริกันทรอตเตอร์ เทอร์รับเบรต และพารามิโน่ เป็นต้น การฝึกม้าจะใช้ม้าที่มีอายุตั้งแต่ 2 ปีขึ้นไป โดยจะฝึกการวิ่งตีวง ช่วงเช้าและเย็นของทุกวัน เพื่อให้ม้ามีกำลังที่อยู่ตัว จากนั้นจะเริ่มทำการฝึกย้ำเท้า ด้วยการใช้ยางในรถจักรยานยนต์ผูกรัดที่ข้อเท้าของม้าโยงรั้งทั้ง 2 ข้าง เพื่อเวลาที่ม้าขยับเท้า ยางจะดึงข้อเท้าม้าขึ้นสลับไปมา พร้อมกับใช้แส้ม้าเคาะที่สะโพกของม้า เพื่อควบคุมจังหวะ
นายธรรมรัตน์ กล่าวอีกว่า ม้าแต่ละตัวใช้เวลาฝึกนานประมาณ 1 สัปดาห์ ม้าก็จะสามารถเต้นตามจังหวะที่กำหนดได้ ระหว่างนี้จะนำม้าไปร่วมออกงานให้เกิดความคุ้นชิน โดยรวมจะใช้เวลาอยู่ประมาณ 2-3 เดือน จึงจะสามารถออกรับงานแห่นาคได้ ส่วนของเครื่องตกแต่งม้าแห่นาค จะเป็นงานฝีมือของเจ้าของม้าที่ประดิษฐ์ขึ้นเฉพาะตัวม้านั้นๆ ประกอบไปด้วย เหียนหน้า หรือเครื่องแต่งชุดหน้า พู่คอ ผ้าปูหลัง อาน และกำไลข้อเท้า โดยเครื่องประดับที่ใช้จะทำด้วยผ้าสักหลาด หนัง เพชรพลอยเทียม และจะเน้นการใช้สีสันฉูดฉาดสะดุดตา
ปัจจุบันกลุ่มอนุรักษ์ม้าแห่นาคในอำเภอบ้านโป่ง มีมากกว่า 20 ราย จำนวนม้าประมาณ 30 ตัว รองรับงานพิธีต่างๆ จากทั่วประเทศ อาทิ งานบวช งานแห่กฐิน งานแห่ผ้าป่า งานแห่ขันหมาก รวมไปถึงงานอีเวนต์ งานแสดงแสง สี เสียง อิงประวัติศาสตร์ และงานถ่ายภาพยนตร์ที่ต้องการม้าจำนวนมาก สนนราคาม้าแห่นาคต่องานเริ่มตั้งแต่ 4,000 บาท ทั้งนี้ จะขึ้นอยู่กับระยะทาง และจำนวนวันจัดงาน สำหรับท่านใดสนใจสามารถติดต่อได้ที่เฟซบุ๊ก “ไก่ ม้าศึกราชบุรี” หรือโทรศัพท์ 09-7081-5184
...