ร้านผ้าไหมแพรวาบ้านโพน น้อมสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงส่งเสริม "ผ้าไหมแพรวา" ราชินีแห่งไหม สร้างความเจริญให้ชาวกาฬสินธุ์โด่งดังไปทั่วโลก
ภายหลังจาก สำนักพระราชวัง ออกประกาศสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เสด็จสวรรคต ด้วยพระอาการสงบ สิริพระชนมพรรษาปีที่ 93 เมื่อเวลา 21.21 น. ของวันที่ 24 ต.ค. 2568 ณ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย
ต่อมาผู้สื่อข่าวได้เดินทางไปยังถิ่นกำเนิดของ “ราชินีแห่งไหม” ที่สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงให้การส่งเสริมและยกย่อง เป็นมรดกทางหัตถกรรมที่ชาวผู้ไทยในอำเภอคำม่วง จังหวัดกาฬสินธุ์ ถ่ายทอดกันมากว่า 300 ปี ทำให้ชาวจังหวัดกาฬสินธุ์มีความเจริญรุ่งเรืองอย่างที่เห็นในปัจจุบันนี้
นายบุญมาก บุตรผา (คุณตาบุญมาก) อายุ 78 ปี เจ้าของร้านบุญมากแพรวา บอกว่า สมัยนั้นเมื่อประมาณ 48 ปีที่แล้ว เคยไปถวายผ้าไหมแพรวาสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ที่พระตำหนักภูพานราชนิเวศน์ จ.สกลนคร หลังจากนั้นก็ได้นำผ้าไหมแพรวาไปถวายพระองค์ท่านทุกปี ซึ่งพระองค์ท่านได้ให้ข้อคิดในการทำผ้าแพรวา แต่ก่อนผ้าแพรวาจะเป็นผ้าสไบเฉียงใช้พาดเบี่ยงในพิธีมงคลสมรส
โดยพระองค์ท่านได้ให้คำแนะนำว่าให้ทำผ้าที่สามารถตัดชุดได้ เพราะถ้าหากทำเป็นเฉพาะผ้าสไบจะขายยาก หลังจากนั้นจึงได้ทำผ้าให้เป็นสมัยใหม่ โดยเฉพาะเอกลักษณ์ที่โดดเด่นคือการทอผ้า 1 ผืนให้ได้ 10 ลาย อย่างเช่นผ้าไหมแพรวาผืนนี้เป็นรุ่นบุกเบิก ที่ได้นำไปถวายพระองค์ท่าน จะออกโทนสีนี้คือโทนภูพาน ที่ตนเองเก็บไว้ 3-4 ผืน ไม่ขาย ถือเป็นพระมหากรุณาธิคุณที่ได้ให้มีอาชีพทำกิน สร้างความเจริญให้ครอบครัวและชาวกาฬสินธุ์อย่างหาที่สุดมิได้
...
คุณจุ๋ม นางสาวกัลยา วงศ์วนิชโยธิน ลูกสาวเจ้าของร้าน บอกว่า ครอบครัวของเราอยู่ดีมีสุขได้มาทุกวันนี้ก็เพราะได้บารมีจากสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง พระองค์ท่านส่งเสริมมาตั้งแต่สมัยรุ่นคุณพ่อจนมาถึงทุกวันนี้ โดยพระองค์ท่านได้ส่งเสริมให้ชาวบ้านและชาวจังหวัดกาฬสินธุ์ จนทุกวันนี้โด่งดังไปทั่วโลก ด้วยพระบารมีของพระองค์ท่าน รู้สึกซาบซึ้งในพระมหากรุณาธิคุณของพระองค์ท่านมาก ๆ ที่ช่วยให้เราได้มีอยู่มีกินจนถึงทุกวันนี้
คุณปรักทอง เวงวิถา อายุ 42 ปี หลังจากทราบเรื่องที่สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง สวรรคต รู้สึกเศร้าใจ ตื่นมาก็เห็นข่าวแล้วใจหายยังไงไม่รู้ วันนี้จึงได้มาหาซื้อชุดไว้ใส่แสดงความอาลัยแด่พระองค์ท่าน
"ราชินีแห่งไหม" คือ ผ้าไหมแพรวา ซึ่งเป็นผ้าไหมทอมืออันเป็นเอกลักษณ์ของชาวผู้ไทยในจังหวัดกาฬสินธุ์ ได้รับการขนานนามเช่นนี้เนื่องจากความงดงามของลวดลายที่สืบทอดมาจากภูมิปัญญาดั้งเดิม และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงให้การส่งเสริมและยกย่อง เป็นมรดกทางหัตถกรรมที่ชาวผู้ไทยในอำเภอคำม่วง จังหวัดกาฬสินธุ์ ถ่ายทอดกันมากว่า 300 ปี
เอกลักษณ์ความโดดเด่นของผ้า ผ้าไหมแพรวาเป็นผ้าที่มีความงดงามและความประณีตในการทอ มีลักษณะเด่นด้านลวดลายของผ้าที่มีกรรมวิธีการสร้างลวดลายด้วยการทอขิดและการทอด้วยการจกเส้นไหมหลากหลายสีเข้าด้วยกัน ทำให้เกิดสีสันและลวดลายรูปแบบต่าง ๆ อีกทั้งลวดลายที่ปรากฏบนผืนผ้าก็มีความเรียบเนียนเป็นเนื้อเดียวกับพื้นของผืนผ้า การทอผ้าแพรวาจึงเป็นภูมิปัญญาชั้นสูงจนได้รับการยกย่องว่าเป็น “ราชินีแห่งไหม”
โดยเฉพาะผ้าไหมแพรวาของชุมชนบ้านโพนนับเป็นผ้าไหมที่มีเอกลักษณ์เฉพาะกลุ่มและโดดเด่นจนกลายเป็นสัญลักษณ์อย่างหนึ่งของ จังหวัดกาฬสินธุ์ ในปัจจุบันผ้าแพรวาของชาวผู้ไทยถักทอขึ้นเพื่อใช้เป็นผ้าสไบหรือผ้าคลุมไหล่ทับชุดพื้นเมือง คำว่า “แพร” หรือ “ผ้าแพร” เป็นชื่อเรียกผ้าที่มีลักษณะเป็นผืนของชาวไทอีสานหรือไทลาวทั่วไป
ส่วนคำว่า “วา” มีความหมายถึงขนาดความยาวของผ้าที่มีความยาว 1 วา หรือประมาณ 2 เมตร ทั้งนี้เพราะผ้าแพรวาเดิมเป็นผ้าทอที่ชาวผู้ไทยใช้สำหรับการเบี่ยงสไบทับผ้าเสื้อสีพื้น จึงนิยมทอให้มีความยาวประมาณ 1 วา ของผู้ใช้.