เด็กไทยยังคงยึดในค่านิยมของใบปริญญา มองว่าปริญญาคือกุญแจสำคัญสู่ความก้าวหน้า อยากเห็นมหาวิทยาลัยไทยจัดการเรียนการสอนที่ทันสมัย สอดคล้องกับความต้องการของตลาดแรงงาน และพัฒนาทักษะด้าน Soft Skills ของนักศึกษา
ผศ.ดร.สานิต ศิริวิศิษฐ์กุล หัวหน้าศูนย์สำรวจความคิดเห็นนอร์ทแบงค็อกโพล สำนักวิจัย มหาวิทยาลัยนอร์ทกรุงเทพ เปิดเผยว่า จากการสำรวจความคิดเห็นของนักศึกษาในประเด็นคุณค่าใบปริญญาของคนรุ่นใหม่ ระหว่างวันที่ 5 – 9 กันยายน 2568 จากจำนวน 902 ตัวอย่าง โดยเป็นนักศึกษาจากกรุงเทพฯ และปริมณฑล ที่ค่าความเชื่อมั่นร้อยละ 95
หากย้อนเวลากลับไปได้ ท่านจะเลือกเรียนมหาวิทยาลัยอีกหรือไม่ พบว่าจะยังคงตัดสินใจเลือกเรียนร้อยละ 88.70 ไม่แน่ใจ ร้อยละ 10.40 และไม่เลือกเรียน ร้อยละ 0.90
ปัจจัยสำคัญที่สุดในการเลือกเรียนต่อปริญญา พบว่า สาเหตที่เลือกเรียนต่อปริญญาเพราะเพื่อความรู้และการพัฒนาตนเอง ร้อยละ 81.70 เพื่อหางานที่ดี ร้อยละ 71.30 เพื่อความภาคภูมิใจ/เกียรติในครอบครัว ร้อยละ 70.10 เพื่อรายได้สูงขึ้น ร้อยละ 61.30 เพื่อโอกาสทางสังคม/สร้างเครือข่าย ร้อยละ 58.30 และอื่นๆ เข่นเรียนตามเพื่อ เป็นความต้องการของผู้ปกครอง ร้อยละ 0.90
การมองคุณค่าทางเศรษฐกิจ (โอกาสการทำงาน รายได้ ความมั่นคง) พบว่า เชื่อมั่นว่าใบปริญญาคือกุญแจสำคัญสู่ความก้าวหน้าและความมั่นคงทางเศรษฐกิจ ร้อยละ 62.30 มองว่าใบปริญญามีประโยชน์บ้าง แต่ไม่ใช่ปัจจัยหลักในการได้งาน ร้อยละ 18.40 มองว่าใบปริญญาช่วยให้ได้งานและรายได้ที่ดีกว่า ร้อยละ 17.50 และ มองว่าใบปริญญาไม่จำเป็นต่อการหางาน/รายได้ ร้อยละ 18.00
การมองคุณค่าทางสังคม (สถานะ เกียรติยศ การยอมรับ) พบว่าเห็นว่าใบปริญญาเป็นสัญลักษณ์ของความสำเร็จและการยอมรับทางสังคม ร้อยละ 55.70 มองว่าใบปริญญามีผลต่อการได้รับการยอมรับจากครอบครัว/ชุมชน ร้อยละ 22.60 มองว่าใบปริญญามีผลต่อการยอมรับบ้าง แต่ไม่สำคัญมาก ร้อยละ 15.70 และ ไม่เห็นว่าใบปริญญาสร้างเกียรติหรือสถานะทางสังคม ร้อยละ 6.00
การมองคุณค่าทางวัฒนธรรม (ค่านิยม ความภูมิใจในครอบครัว/สังคมไทย) พบว่า มองว่าใบปริญญาคือค่านิยมสำคัญ เป็นความภาคภูมิใจและเกียรติประวัติของครอบครัว ร้อยละ 65.20 มองว่าใบปริญญาเป็นสิ่งที่ครอบครัว/สังคมคาดหวัง ร้อยละ 24.30 มองว่าใบปริญญาเป็นค่านิยมบางส่วน แต่ไม่จำเป็นสำหรับตนเอง ร้อยละ 7.80 และ ไม่ให้ความสำคัญกับการมีใบปริญญาในฐานะค่านิยม ร้อยละ 2.70
คุณค่าต่อการพัฒนาตนเอง (ความรู้ ทักษะ การเรียนรู้ตลอดชีวิต) พบว่ามองว่าใบปริญญาคือพื้นฐานสำคัญของการเรียนรู้และพัฒนาตนเองตลอดชีวิต ร้อยละ 48.20 มองว่าใบปริญญาเป็นเครื่องมือหนึ่งที่ช่วยพัฒนาทักษะและความคิด ร้อยละ 24.60 มองว่าใบปริญญาช่วยบางส่วน แต่ทักษะจริงมาจากการเรียนรู้อื่น ร้อยละ 23.70 และ มองว่าใบปริญญาไม่ได้ช่วยพัฒนาทักษะหรือความรู้ ร้อยละ 3.50
ท่านมีความคาดหวังต่อมหาวิทยาลัยไทยในด้านใดบ้าง พบว่า คาดหวังว่ามหาวิทยาลัยจะจัดการเรียนการสอนที่ทันสมัยสอนที่ทันสมัยสอดคล้องกับความต้องการของตลาดแรงงาน ร้อยละ 71.30 การมีสิ่งอำนวยความสะดวกและเทคโนโลยีที่ทันสมัย รองรับการเรียนรู้ ร้อยละ 13.40 การเปิดโอกาสให้ฝึกงานหรือทำงานร่วมกับองค์กรภายนอก ร้อยละ 6.90 การสร้างเครือข่าย ความสัมพันธ์ และการสนับสนุนจากอาจารย์และเพื่อน ร้อยละ 5.22 และ การส่งเสริมและพัฒนาทักษะชีวิต รวมถึงกิจกรรมเสริมประสบการณ์นอกห้องเรียน ร้อยละ 0.87
ท่านคิดว่ามหาวิทยาลัยควรพัฒนาในเรื่องใดเป็นพิเศษ เพื่อยกระดับคุณภาพบัณฑิตให้พร้อมต่อการทำงาน พบว่าเห็นว่ามหาวิทยาลัยควรพัฒนาทักษะด้าน Soft Skills เช่น การสื่อสาร การคิดเชิงสร้างสรรค์ การทำงานเป็นทีม และภาวะผู้นำ ร้อยละ 64.30 การปรับปรุงและพัฒนาหลักสูตรให้ทันสมัย สอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลงของตลาดแรงงาน ร้อยละ 63.50 การสนับสนุนด้านทุนการศึกษาและความช่วยเหลือทางการเงิน ร้อยละ 56.50 การจัดสิ่งอำนวยความสะดวกและเทคโนโลยีที่รองรับการเรียนรู้ ร้อยละ 55.70 การสร้างความร่วมมือกับภาคเอกชน ภาคอุตสาหกรรม และหน่วยงานภายนอก ร้อยละ 54.00 การดูแลสุขภาพกายและสุขภาพจิตของนักศึกษา ร้อยละ 53.00 การเพิ่มการเรียนการสอนเชิงปฏิบัติจริง (Practical/Hands-on Learning) ร้อยละ 52.20 และ การส่งเสริมการทำวิจัยและนวัตกรรมของนักศึกษาและอาจารย์ ร้อยละ 44.30 ผศ.ดร.สานิต กล่าว