"ซีรีส์จีน" สื่อบันเทิงยุคสตรีมมิ่ง ทูตวัฒนธรรมเชื่อมไทย-จีน กระตุ้นเศรษฐกิจ

อย่างที่หลายคนทราบกันดีว่า จีนเป็นหนึ่งในประเทศที่มีความสัมพันธ์กับไทยมาอย่างยาวนาน และในสังคมไทยก็มีคนจีนและคนเชื้อสายจีนอาศัยอยู่เป็นจำนวนมาก ทำให้วัฒนธรรมและประเพณีของจีนบางส่วนได้ผสมผสาน และส่งอิทธิพลต่อวิถีชีวิตของคนไทยมาตั้งแต่ยุคอดีตจนถึงปัจจุบัน ไม่ว่าจะเป็นทางความคิดความเชื่อ อาหาร ภาษา วัฒนธรรมการท่องเที่ยว รวมไปถึงรสนิยมในการเสพสื่อความบันเทิง

โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วง 4-5 ปีที่ผ่านมา ในยุคของอุตสาหกรรมสตรีมมิ่งที่แข่งขันกันอย่างดุเดือด จีนซึ่งเป็นหนึ่งในประเทศที่มีแพลตฟอร์มสตรีมมิ่งที่ใหญ่และหลากหลายนั้น ก็ได้รับความนิยมในประเทศไทยเป็นอย่างมาก และมีแนวโน้มที่จะเติบโตขึ้นเรื่อยๆ ไม่ว่าจะเป็นซีรีส์จีน ทั้งแนวนอน แนวตั้ง ศิลปินดาราจีน รวมไปถึงไอดอลจีนที่ตบเท้าเข้ามาจัดคอนเสิร์ต หรือกิจกรรมแฟนมีตต่างๆ ที่ไทยอย่างไม่ขาดสาย จนทำให้กลุ่มคนที่ชื่นชอบวัฒนธรรมความบันเทิงของจีน หรือที่เรียกกันว่า "ด้อมจีน" ขยายฐานและเพิ่มจำนวนขึ้นเป็นอย่างมาก

เปิดเหตุผลที่ "ซีรีส์จีน" ครองใจคนไทย

หากวิเคราะห์ถึงกระแสความนิยม "ซีรีส์จีน" ที่มีเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องในไทย อาจจะมีปัจจัยที่ส่งผลดังนี้

1. มีเนื้อหาที่หลากหลายและน่าสนใจ

เนื่องจากจีนเป็นประเทศที่มีประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมที่ยิ่งใหญ่ยาวนาน ทำให้ประเพณีและวัฒนธรรม หรือวิถีชีวิตความเป็นอยู่ต่างๆ สามารถนำมาเป็นวัตถุดิบชั้นดีที่เหล่าผู้ผลิตจะใช้สร้างสรรค์ผลงานได้หลากหลาย และนำเสนอมุมมองที่แปลกใหม่ได้เรื่อยๆ ทั้งแนวย้อนยุค เทพเซียน หรือแนวปัจจุบัน ไซไฟ ล้ำเหนือจินตนาการ ไปจนถึงการทะลุมิติ

2. มีตัวเลือกเยอะ และสามารถเข้าถึงได้ง่ายขึ้น

อย่างที่บอกไปข้างต้นว่า ประเทศจีนถือว่าเป็นอีกหนึ่งประเทศที่มีการสตรีมมิ่งขนาดใหญ่ ทำให้ผู้ชมสามารถเข้าถึงซีรีส์จีนได้ง่ายขึ้น มีตัวเลือกหลายเจ้า รับชมได้ทุกที่ทุกเวลา ทั้งยังมีคำบรรยาย และเสียงพากย์หลายภาษาให้เลือกตามความต้องการ

3. รูปแบบตอบโจทย์พฤติกรรมและความชอบของแต่ละบุคคล

อีกหนึ่งสิ่งที่โดดเด่นของซีรีส์จีน นั่นคือความหลากหลายของรูปแบบคอนเทนต์ที่ตอบโจทย์กับพฤติกรรม และความชอบของผู้รับชม คือมีทั้งแบบที่เป็นซีรีส์ตอนยาว สำหรับคนที่ชอบเนื้อหาที่มีความเข้มข้น มีความยาวหลายตอน

ซีรีส์สั้น หรือ ไมโครดราม่า (Micro Drama) ซึ่งเป็นละครสั้น ความยาวประมาณตอนละ 1-10 นาที ที่มาในรูปแบบแนวตั้ง พอดีกับหน้าจอสมาร์ทโฟน ตอบโจทย์ผู้ชมที่มีเวลาจำกัด และต้องการความบันเทิงที่กระชับ ไม่ต้องคอยตามต่อหลายตอน ซึ่งมักจะปรากฏให้เห็นผ่านตาในแพลตฟอร์มออนไลน์ต่างๆ เมื่อหลายคนเห็นเนื้อหาที่น่าสนใจ ก็อดไม่ได้ที่จะต้องไปหาติดตามต่อ นอกจากนี้ การรีวิวบนแพลตฟอร์มออนไลน์ต่างๆ จากแฟนซีรีส์ หรือคนที่ดูมาก่อน ก็มีส่วนช่วยที่ทำให้หลายคนอยากรู้จัก และเข้าไปติดตามดูได้อีกด้วย

ขณะที่ สำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ ณ นครเซี่ยงไฮ้ ยังเผยบทความวิเคราะห์ถึงอุตสาหกรรมละครสั้นออนไลน์ของจีนในไทย โดยระบุว่า "...ละครสั้นจีนยังทำหน้าที่เป็นหน้าต่างที่เปิดให้ผู้ชมได้เรียนรู้และสัมผัสวัฒนธรรมจีน ทำให้ผู้ชมได้รู้จักประเทศจีนในมิติที่หลากหลายมากขึ้น ละครสั้นจีนจึงกลายเป็นทางเลือกที่น่าสนใจสำหรับผู้ชม ที่ต้องการความบันเทิงที่ครบครัน ตอบสนองต่อความต้องการของผู้คนในยุคปัจจุบันได้อย่างลงตัว..."

อิทธพลของ "ซีรีส์จีน" ที่ส่งผลต่อผู้ชมชาวไทย

การดูซีรีส์จีนไม่ต่างจากการเสพสื่อบันเทิงในด้านอื่น ๆ ที่ไม่เพียงแต่จะมอบความบันเทิง หรือทำให้เราได้มีความรู้สึกและอารมณ์ร่วมกับตัวละครเหล่านั้น ยังส่งอิทธิพลไปถึงความชื่นชอบอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องกับประเทศจีน ไม่ว่าจะเป็นตัวนักแสดงเอง เพลงประกอบที่ปรากฏในเรื่อง รวมไปจนถึงในแง่วัฒนธรรมการแต่งตัว อาหารการกิน และการท่องเที่ยว ที่มักจะเรียกกันว่าเป็นการ "ตามรอยซีรีส์"

• ด้านการท่องเที่ยว

ด้วยฉากและภาพวิวทิวทัศน์ต่าง ๆ ในเมืองหรือธรรมชาติ ที่ถูกถ่ายทอดมาให้เห็นในซีรีส์ ทำให้หลายคนคงจะมีความคิดที่อยากจะไปเที่ยวหรือสัมผัสกับบรรยากาศตามสถานที่ต่าง ๆ ในเรื่อง ประกอบกับการที่ประเทศจีนประกาศฟรีวีซ่าถาวรสำหรับคนไทย (มีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 1 มีนาคม 2567) ก็เป็นโอกาสอันดีที่หลายคนเลือกจะไปที่ประเทศจีน เพื่อท่องเที่ยวตามสถานที่ในซีรีส์ที่ตัวเองชื่นชอบ

• ด้านอาหารและการแต่งกาย

อีกสิ่งหนึ่งที่ส่งอิทธิพลต่อบรรดาคอซีรีส์ นอกจากการเที่ยวแล้ว นั่นก็คือเรื่องของแฟชั่นการแต่งกาย และอาหาร ซีรีส์จีนย้อนยุคหลายเรื่อง โดยเฉพาะแนวเทพเซียน หรือกำลังภายใน มักจะมีการออกแบบเครื่องแต่งกายที่สวยงาม อลังการ และประณีตตามยุคสมัยต่าง ๆ

ขณะเดียวกันบางเรื่องก็มักจะมีฉากการทำหรือทานอาหารที่น่าสนใจ ทำให้คนดูเกิดความอยากรู้และอยากลิ้มลองรสชาติตาม  จนนำไปสู่การหาเช่าชุด เพื่อแต่งกายตามตัวละครที่ตนเองชื่นชอบ หรือหาลิ้มลองร้านอาหารจีน เพื่อได้ซึมซับการใช้ชีวิตแบบในซีรีส์ รวมไปถึงการใช้เอฟเฟกต์แต่งรูปที่ถ่ายทอดความเป็นวัฒนธรรมจีนในแอปพลิเคชันต่าง ๆ 

• ความสนใจในการเรียนภาษาจีน

แน่นอนว่าเมื่อได้ดูซีรีส์จีนแล้ว หลายคนก็คงมีความคิดที่จะฝึกภาษาจีนมากยิ่งขึ้น เพื่อที่จะได้ฟังหรือดูซีรีส์ให้เข้าใจและเข้าถึงอรรถรสได้มากยิ่งขึ้น หรือ ฝึกฝนเพื่อติดตามข่าวสารของนักแสดงที่ตนเองชื่นชอบ นอกจากนี้บางคนก็อาจจะใช้เป็นแรงบันดาลใจให้เลือกศึกษาภาษาและวัฒนธรรมจีน เพื่อใช้ในการประกอบอาชีพและดำรงชีวิตในอนาคต

อย่างไรก็ตาม จะเห็นได้ว่า "ซีรีส์จีน" ไม่ได้เป็นเพียงแค่สื่อที่ถ่ายทอดเนื้อหาความบันเทิงให้แก่ผู้บริโภค แต่ยังสามารถทำหน้าที่เป็น "ทูตทางวัฒนธรรม" ที่สร้างประสบการณ์ เชื่อมโยงความรู้สึกและตัวตนของผู้ชมเข้ากับวัฒนธรรมจีนอย่างลึกซึ้ง โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับคนไทยที่ได้ติดตามรับชม จนทำให้เกิดความคิดอยากเรียนรู้ นำไปปรับใช้ และยังส่งผลไปถึงการกระตุ้นเศรษฐกิจได้อีกด้วย