เรื่องคมๆความหมายชวนคิด (สุริยเทพ ไชยมงคล เรียบเรียง สำนักพิมพ์อินสไปร์ พ.ศ.2553) เรื่องที่ 8 คำเตือนจากนก ใครที่จำได้ว่าเคยอ่านแล้ว ขอให้อ่านอีกสักครั้ง
ในบรรยากาศข่าว ดิ ไอคอน ดัง ผมหวังว่าน่าจะได้ความรู้สึกใหม่ๆ
ครั้งหนึ่งนานมาแล้ว นายพรานผู้หนึ่ง จับนกแสนรู้ได้ ขึ้นชื่อว่านกแสนรู้ ก็บอกวี่แววว่าพูดได้ “ปล่อยข้าไปเถอะ” นกอ้อนวอน
“ข้าเป็นนกที่ไม่มีนกใดเหมือน ข้าสามารถให้คำเตือนสามข้อ ที่จะเป็นประโยชน์ต่อชีวิตของท่านมาก”
ประโยชน์จากคำเตือนสามข้อ นายพรานคิดอยู่นาน ในที่สุดเขาก็คิดว่า น่าจะได้ประโยชน์จากนกแสนรู้ตัวนี้ มากกว่าอาหารมื้อเล็กๆจากเนื้อนกตัวนิดเดียว
เมื่อเขาตอบรับข้อเสนอ นกก็เริ่มให้คำแนะนำ
ข้อที่หนึ่ง เมื่อตัดสินใจเรื่องใดไปแล้ว จงอย่าเสียใจภายหลัง ข้อที่สองไม่ว่าใครจะมาบอกอะไร หากความรู้สึกท่านน่าจะไม่ใช่ ก็จงอย่าเชื่อ
และข้อที่สาม อย่าปีนขึ้นที่สูงเกินไป เมื่อรู้สึกว่าร่างกายไม่ไหว ก็จงหยุดทันที อย่าปีนต่อไปอีก
นกทำตามสัญญาครบถ้วนแล้ว นายพรานก็ปล่อยนกไป
แต่แทนที่นกตัวนั้น จะบินหนีไปไกลๆ มันทำสิ่งผิดคาดมันบินไปเกาะต้นไม้สูงใหญ่ใกล้นายพรานนั่นเอง
เมื่อนายพรานหันมา นกก็พูดว่า
“ท่านนี่โง่จริงๆ ท่านไม่รู้หรือว่าในปากของข้ายังมีไข่มุกวิเศษเม็ดหนึ่ง เพราะไข่มุกเม็ดนี้นี่แหละ ทำให้ข้าพูดได้ ทั้งยังฉลาดกว่านกตัวไหนๆในป่า”
ได้ยินดังนั้น นายพรานก็เริ่มปีนขึ้นต้นไม้ เขาคิดว่าจะจับนกตัวนั้นมาเอาไข่มุกวิเศษให้ได้
น่าเสียดาย เขาปีนขึ้นไปได้ครึ่งต้นไม้ เขาก็หมดแรงหล่นลงมาขาหัก
นายพรานลืมคำเตือนข้อที่หนึ่ง เพราะเสียใจที่ปล่อยนกไป ต่อมาเขาลืมคำเตือนข้อที่สอง เพราะเผลอเชื่อว่าในปากนกมีไข่มุกวิเศษอยู่
...
และสุดท้ายเขาเจ็บตัว เพราะเขาลืมคำเตือนข้อที่สาม เขาปีนต้นไม้ไม่เก่ง แต่ฝืนปีนจึงหล่นลงมาขาหัก
จบเรื่องคมๆแล้วมีคำอธิบายความหมายชวนคิดต่อไปนี้
คำเตือนของนกก็คือความรู้ต่างๆที่มนุษย์ได้เรียนรู้มาก่อน การตัดสินใจของนายพราน ก็เหมือนความผิดพลาดประดามี ที่เกิดขึ้นในชีวิตคนเรา
มนุษย์ส่วนใหญ่ล้วนได้รับการศึกษาดี มีอาจารย์ผู้สอนที่ให้ความรู้ทั้งด้านลึกด้านกว้าง กระทั่งศีลธรรม เคยอ่านหนังสือดีมากเล่ม มีเทคนิค มีวิธีการ มีกลยุทธ์ต่างๆเต็มสมอง
แต่กระนั้น เราก็ยังทำผิดพลาดอยู่เสมอ
ระหว่างหลักทฤษฎีกับการปฏิบัติ มีช่องว่างขนาดใหญ่กั้นขวาง การรู้ว่าทำอย่างไร ไม่ได้หมายความว่าทำเป็น ผู้เชี่ยวชาญวิชาเศรษฐศาสตร์ ก็ไม่ใช่หมายความว่าจะเป็นนักธุรกิจที่ประสบความสำเร็จ
อุปสรรคเหมือนหินโสโครกใต้ทะเลลึก แม้นักเดินเรือผู้เก่งกาจ ก็ยังเลี่ยงการชนหินโสโครกนั้นยาก
เราจะหลีกเลี่ยงความผิดพลาดในครั้งหน้าได้อย่างไร นี่เป็นคำถามที่ต้องไตร่ตรอง
ข้อแนะนำ ตั้งสติให้แน่วแน่ เมื่อเผชิญหน้ากับอุปสรรค อย่างน้อยก็ช่วยป้องกันความผิดพลาดได้ส่วนหนึ่ง ที่สำคัญการเรียนรู้จากความผิดพลาดเดิมๆ จะช่วยให้เราตัดสินใจถูกต้องได้เพิ่มขึ้น
หากฟังนิทานและคำสอนแล้ว ยังเข้าใจไม่กระจ่าง ผมขอให้ทบทวนกาลามสูตร ข้อสุดท้าย “อย่าเชื่อ เพราะว่าสมณะผู้นี้เป็นครูของเรา”
จำไว้เถิดหนา พระพุทธเจ้าสอนไม่ให้เชื่อใคร ไม่เชื่อกระทั่งพระ กระทั่งครู.
กิเลน ประลองเชิง
คลิกอ่านคอลัมน์ “ชักธงรบ” เพิ่มเติม