ศูนย์จีโนม มหาวิทยาลัยมหิดล จับตาโอมิครอน BA.4.6 ที่กำลังคืบคลานแทนที่ BA.5 “หมอธีระ” เผยองค์การอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกาอนุมัติวัคซีนรุ่นใหม่ชนิดไบเวเลนต์ฉีดเป็นเข็มกระตุ้นคลุมสายพันธุ์ดั้งเดิมและ BA.4/BA.5 ย้ำองค์การอนามัยโลกเตือนหลายประเทศรายงานตัวเลขติดเชื้อต่ำกว่าจริงอย่าประมาท “หมอนิธิพัฒน์” เผยข้อมูลการใช้ยาโควิด ชี้ยุคโอมิครอนคนไทยฉีดวัคซีนกันมากแล้ว ถึงเวลายาฟาวิพิราเวียร์เก็บเข้ากรุ มียาต้านไวรัสอื่นได้ผลดีกว่าในราคาไม่ต่างกัน

เมื่อวันที่ 1 ก.ย.ศูนย์จีโนมทางการแพทย์ คณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล โพสต์เฟซบุ๊กให้ข้อมูลว่า ในรอบ 1 เดือนที่ผ่านมาผู้เชี่ยวชาญสังเกตพบโอมิครอน BA.4.6 มีการเติบโต-แพร่ระบาดสูงกว่า BA.5 ในหลายประเทศ เดือน ส.ค.65 ทั่วโลก พบ BA.4.6 เติบโตและแพร่ระบาด เหนือกว่า BA.5 ถึง 24% ขณะที่เดือน ก.ค.มีเพียง 15% สหรัฐอเมริกาพบ BA.4.6 เติบโตแพร่ระบาดเหนือกว่า BA.5 ประมาณ 25% ประเทศแถบเอเชียพบ BA.4.6 เติบโตแพร่ระบาด เหนือกว่า BA.5 ถึง 59% ส่วนไทยยังไม่พบ BA.4.6

ศูนย์ควบคุมโรคติดต่อสหรัฐฯ อัปเดตข้อมูลสัดส่วนโอมิครอนสายพันธุ์ย่อยประจำสัปดาห์ที่ 27/8/65 บ่งชี้ชัดเจนว่าสายพันธุ์โอมิครอนใหม่ที่มีชื่อว่า BA.4.6 น่าจะเอาชนะและเข้ามาแทนที่ BA.5 ในสหรัฐอเมริกาได้เร็วๆนี้ แม้ว่าโอมิครอน BA.4.6 จะปรากฏขึ้นในสหรัฐอเมริกาตั้งแต่เดือน พ.ค. แต่ปริมาณผู้ติดเชื้อยังน้อยกว่า 2% ของผู้ป่วยรายใหม่จนมาถึงเดือน ก.ค. จึงค่อยเพิ่มจำนวนขึ้น ขณะที่อัตราผู้ติดเชื้อโอมิครอน BA.5 รายใหม่ยังคงเท่าเดิม จากการรายงานล่าสุดของศูนย์ควบคุมโรคติดต่อสหรัฐฯ จำนวนผู้ติดเชื้อโอมิครอน BA.4.6 รายใหม่ในสัปดาห์นี้อยู่ที่ 7.5% ของผู้ติดเชื้อรายใหม่ทั้งหมด แต่ข่าวดีคือ ในอเมริกาตัวเลขผู้ติดเชื้อรายใหม่และผู้เสียชีวิตจากโควิด-19 ในเกือบทุกรัฐลดลง ดังนั้น ที่ต้องเฝ้าจับตาคือโอมิครอน BA.4.6 ที่กำลังจะคืบคลานเข้ามาแทนที่โอมิครอน BA.5 อย่างช้าๆ

...

วันเดียวกัน รศ.นพ.ธีระ วรธนารัตน์ จากคณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์เฟซบุ๊กว่า รายงานจากองค์การอนามัยโลกเมื่อวันที่ 31 ส.ค.ระบุในรอบเดือนที่ผ่านมาโอมิครอนครองการระบาดทั่วโลกถึง 99.6% และพบว่า สายพันธุ์ย่อย BA.5 มีสัดส่วนสูงขึ้นจากเดิม ขณะที่ BA.2 มีสัดส่วนเพียง 2.7% ส่วน BA.2.75 ที่พบครั้งแรกในอินเดีย มีสัดส่วนไม่มากนัก แต่มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นชัดเจนในหลายประเทศ จำเป็นต้องเฝ้าระวังอย่างใกล้ชิดทั้งมีการเตือนว่าปัจจุบันหลายประเทศมีการเปลี่ยน แปลงระบบรายงานเคส ระบบการตรวจ ทำให้เชื่อว่าตัวเลขติดเชื้อที่รายงานมาต่ำกว่าที่เกิดขึ้นจริง ในรอบสัปดาห์ที่ผ่านมา คาดมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นกว่าสัปดาห์ก่อนหน้าจึงไม่ควรประมาท

รศ.นพ.ธีระระบุด้วยว่า องค์การอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกา อนุมัติให้ใช้วัคซีนรุ่นใหม่ชนิดไบเวเลนต์ (Bivalent) ของไฟเซอร์-ไบออนเทคและโมเดอร์นาเพื่อฉีดเป็นเข็มกระตุ้นแล้ว วัคซีนชนิดไบเวเลนต์ ครอบคลุมสายพันธุ์ดั้งเดิมและ BA.4/BA.5 ทั้งนี้ ไฟเซอร์-ไบออนเทคใช้สำหรับคนอายุตั้งแต่ 12 ปีขึ้นไป ขณะที่โมเดอร์นาใช้สำหรับคนอายุตั้งแต่ 18 ปีขึ้นไป การฉีดเข็มกระตุ้นด้วยไบเวเลนต์ให้ได้ตั้งแต่ 2 เดือนหลังฉีดวัคซีนเข็มสุดท้าย สำหรับไทย คงต้องติดตามต่อไป

ขณะที่ รศ.นพ.นิธิพัฒน์ เจียรกุล หัวหน้าสาขาวิชาโรคระบบการหายใจและวัณโรค ภาควิชาอายุร ศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล โพสต์เฟซบุ๊กว่า สถิติโควิดวันที่ 1 ก.ย.การตรวจพบเชื้อในรอบ 7 วันที่ผ่านมา ลดลงต่อเนื่องเหลือ 5.79% ถึงน้อยกว่า 5% ความมั่นคงทางยาและเครื่องมือแพทย์ เป็นหลักประกันหนึ่งของประเทศในยุคเปลี่ยนผ่านสำหรับโควิด มาสำรวจดูว่าอาวุธที่เรามีใช้งานอยู่ทั้งผลิตได้เองในประเทศและที่ต้องนำเข้า ยังมีประสิทธิผลดีเพียงพอหรือไม่ในการรับมือกับโอมิครอน BA.5 เริ่มจากการป้องกันก่อนติดเชื้อ สำหรับคนที่แนวโน้มภูมิคุ้มกันจะขึ้นไม่ดีหลังฉีดวัคซีน บ้านเราได้จัดเตรียมแอนติบอดีออกฤทธิ์นานยี่ห้ออีวูเชลด์ (Evusheld) ไว้ เพียงพอระดับหนึ่ง แม้มีข่าวว่ารัฐบาลอังกฤษชะลอการจัดซื้อยานี้ออกไป แต่ประเทศอื่นส่วนใหญ่ยังไว้ใจและสั่งซื้อเตรียมพร้อมไว้ใช้งานในประเทศ บ้านเรากำลังติดตามผลการใช้รักษาจริงหน้างาน ถ้าเป็นไปได้ขอชวนนักวิจัยในประ เทศที่สนใจด้านเภสัชวิทยามาศึกษาถึงขนาดยาที่เหมาะสมสำหรับคนไทย

รศ.นพ.นิธิพัฒน์ระบุต่อไปว่า ถัดมาเป็นยาที่ใช้เมื่อเราติดเชื้อแล้วไม่มีอาการ หรือมีอาการเล็กน้อยเหมือนไข้หวัด ฟ้าทะลายโจรช่วยบรรเทาอาการได้เร็วและอาจช่วยป้องกันโรคลุกลามได้ ทีมนักวิจัยจากสถาบันวิจัยจุฬาภรณ์ และมหาวิทยาลัย ธรรมศาสตร์สร้างแบบจำลองเพื่อหาขนาดยาที่เหมาะสม พบว่าถ้าจะให้ได้ผลดีวันแรกควรกินในขนาดที่เพิ่มเป็นสองเท่าจากขนาดที่แนะนำกันอยู่ในปัจจุบัน เพื่อให้ได้ปริมาณสารออกฤทธิ์คือแอนโดรกราโฟไลด์ หรือ APE เป็น 360 มิลลิกรัมในวันแรก คือจากเดิมที่ให้กินวันละ 3 ครั้ง ครั้งละ 3 เม็ด ถ้าเป็นยาที่มี APE เม็ดละ 20 มิลลิกรัม หรือครั้งละ 5 เม็ด ถ้าเป็นชนิดมี 12 มิลลิกรัมเพิ่มเป็นครั้งละ 6 หรือ 10 เม็ดแล้วแต่ปริมาณ APE ส่วนอีกสี่วันที่เหลือจึงค่อยกินยาต่อในขนาดที่แนะนำในปัจจุบัน แต่ต้องเน้นไว้ก่อนว่าขนาดยาที่สูงขึ้นสองเท่าในวันแรกยังไม่มีการศึกษาการใช้งานจริงว่ามีความปลอดภัย โดยเฉพาะในคนที่มีโรคตับหรือกินยาอื่นที่มีผลต่อตับร่วมด้วย

...

รศ.นพ.นิธิพัฒน์ระบุอีกว่า ส่วนยาฟาวิพิราเวียร์ จากประสบการณ์ของแพทย์ไทย ดูจะได้ประโยชน์ดีในยุคแรกๆ จนมาถึงช่วงกลางของระลอกเดลตาที่พบว่า ถึงแม้ให้ยานี้เร็วก็รับมือกับโรคไม่ค่อยอยู่ คณะนักวิจัยจากหลายสถาบันศึกษาในผู้ป่วย 93 คน ที่ติดเชื้อมาไม่เกิน 10 วันและยังไม่มีปอดอักเสบ โดย 62 คนได้รับยา อีก 31 คนไม่ได้รับ พบว่าค่ามัธยฐานของอาการโรคโดยรวมดีขึ้นต่างกันชัดเจน ส่วนผลการกำจัดไวรัสไปจากร่างกายเร็วหรือช้า พบว่า ทั้งสองกลุ่มไม่ต่างกัน อีกการศึกษาหนึ่งจากมาเลเซียศึกษาใน 500 คน ดูเรื่องการลุกลามของโรคจนเกิดภาวะพร่องออกซิเจนในเลือด อัตราการต้องใช้เครื่องช่วยหายใจ อัตราต้องนอนไอซียู อัตราการเสียชีวิต พบว่ากลุ่มที่ให้ยาฟาวิพิราเวียร์กับกลุ่มที่ไม่ได้รับยา ไม่มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติข้อสรุปสำหรับยุคโอมิครอนที่คนไทยฉีดวัคซีนกันได้มากแล้ว ยาฟาวิพิราเวียร์ที่รับใช้เราในการต่อสู้กับโควิดมายาวนาน ได้เวลาเก็บเข้ากรุแห่งความทรงจำแล้ว มียาต้านไวรัสอื่นที่ได้ผลดีกว่าในราคาที่ไม่แตกต่างกัน

นพ.โอภาส การย์กวินพงศ์ อธิบดีกรมควบคุมโรค ให้สัมภาษณ์ถึงการจัดซื้อวัคซีนป้องกันโควิด-19 ในเด็กอายุ 6 เดือน- 5 ปีว่า อัยการสูงสุดมีข้อแนะนำให้กรมปรับแก้สัญญาการจัดซื้อวัคซีนและนำเข้าที่ประชุมคณะ ครม.ให้ความเห็นชอบอีกครั้ง ทั้งนี้เด็กอายุ 6 เดือน-5 ปี ในประเทศมีประมาณ 3 ล้านคน ได้สำรวจความประสงค์ของผู้ปกครองเด็กกลุ่มนี้ พบว่ามี 30-40% หรือ 1 ล้านคน สนใจให้เด็กรับวัคซีน การจัดซื้อเบื้องต้น 3 ล้านโดสจึงเพียงพอ เด็กเล็กมากจะให้ฉีดที่โรงพยาบาล ให้ผู้ปกครองติดต่อขอรับวัคซีน ส่วนการฉีดในศูนย์เด็กเล็กในกลุ่มเด็ก 3-4 ขวบ ต้องประสานไปยังองค์การปกครองส่วน ท้องถิ่น ให้สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดเข้าไปดูแลการฉีด เพื่อความปลอดภัยของเด็กๆ คาดว่าจะมีความพร้อมฉีดวัคซีนเด็กเล็กในเดือน ต.ค.65

...

เวลา 12.30 น. ที่ทำเนียบรัฐบาล พญ.สุมนี วัชรสินธุ์ ผอ.สำนักสื่อสารความเสี่ยงและพัฒนาพฤติกรรมสุขภาพ ผู้ช่วยโฆษก แถลงสถานการณ์โควิด-19 ในไทยว่า พบผู้ติดเชื้อใหม่ 2,004 ราย เสียชีวิตเพิ่ม 25 รายเป็นชาย 13 ราย หญิง 12 ราย เป็นผู้เสียชีวิตที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไป 24 ราย มีโรคเรื้อรัง 1 ราย ยอดผู้ติดเชื้อสะสม 4,652,923 ราย หายป่วยสะสม 4,604,605 ราย เสียชีวิตสะสม 32,328 ราย ส่วนสถานการณ์ทั่วโลกยังมีแนวโน้มติดเชื้อเพิ่มขึ้นระลอกเล็กๆ ตัวเลขเสียชีวิตยังทรงตัว เช่นเดียวกับสถานการณ์ในไทยที่ยังพบผู้ติดเชื้อเป็นระลอกเล็กๆทั่วประเทศ แต่ป่วยหนักและเสียชีวิตลดลงต่อเนื่อง

พญ.สุมนีกล่าวอีกว่า สำหรับการฉีดวัคซีนในกลุ่มเป้าหมายหลัก ผู้มีอายุ 60 ปีขึ้นไป ฉีดเข็มสามแล้ว 6,437,305 โดส คิดเป็น 50.7% ส่วนเด็กที่มีอายุ 5-11 ขวบ ฉีดเข็มสองแล้ว 2,425,430 โดส คิดเป็น 47.1% สำนักงานสารนิเทศ สำนักงานปลัดกระ ทรวงสาธารณสุข เปิดเผยข้อมูลประสิทธิผลของวัคซีนจากการใช้จริงระหว่างเดือน พ.ค.-ก.ค.65 เป็นช่วงการระบาดของสายพันธุ์ย่อยโอมิครอน BA.4 BA.5 พบว่าผู้ที่ฉีดวัคซีนสองเข็มป้องกันปอดอักเสบที่ต้องใส่ท่อช่วยหายใจได้ 60% ป้องกันเสียชีวิตได้ 72% ผู้ที่ฉีดสามเข็มป้องกันปอดอักเสบที่ต้องใส่ท่อช่วยหายใจได้ 83% ป้องกันเสียชีวิตได้ 93% ผู้ที่ฉีดสี่เข็มป้องกันปอดอักเสบที่ต้องใส่ท่อช่วยหายใจและเสียชีวิตได้ 100% ยืนยันว่าการฉีดวัคซีนไม่ได้ป้องกันการติดเชื้อ แต่การฉีดวัคซีนสามเข็มขึ้นไปหวังผลให้ช่วยป้องกันป่วยหนักและเสียชีวิตได้อย่างน้อย 6 เดือน สำหรับวัคซีนในเด็กเล็กอายุ 6 เดือน และก่อน 5 ขวบ ขณะนี้อยู่ระหว่างดำเนินการจัดหาวัคซีนไฟเซอร์ฝาแดง คาดว่าจะเข้ามาในช่วงไตรมาสที่สี่ของปีนี้

พญ.สุมนีกล่าวต่อว่า ช่วง 2-3 เดือน ที่ผ่านมา พบผู้ติดเชื้อมากขึ้น เนื่องจากสายพันธุ์โอมิครอนแพร่เชื้อได้ง่าย ปัจจุบันผู้ป่วยที่ติดเชื้อโควิด-19 ยังคงได้รักษาฟรีตามสิทธิที่ตัวเองมี ทั้งบัตรทอง ประกันสังคม ในรูปแบบเจอ แจก จบ กรณีมีอาการหนักวิกฤติยังใช้สิทธิยูเซปที่ใดก็ได้เช่นเดิม และช่วงเปลี่ยนผ่านไปสู่โรคประจำถิ่นหากตรวจเอทีเคเป็นผลบวกให้โทรศัพท์ไปที่เบอร์ 1330 กลุ่มประชาชนทั่วไปให้กด 14 กลุ่ม 608 กด 18 แต่ถ้าอาการหนักให้โทรศัพท์ไปที่เบอร์ 1669 กด 2 เป็นศูนย์เอราวัณจะรับผิดชอบนำส่งทุกที่

...

ด้านองค์การอาหารและยาของสหรัฐอเมริกา หรือเอฟดีเอ อนุญาตให้ใช้วัคซีนบูสเตอร์สูตรปรับปรุง ของบริษัทโมเดอร์นาและไฟเซอร์ สำหรับป้องกันเชื้อโอมิครอนกลุ่มย่อย BA.4 และ BA.5 โดยเฉพาะ ขณะที่วัคซีนรุ่นเดิมยังอนุญาตให้ใช้ตามปกติ สหรัฐฯ สั่งซื้อวัคซีน 175 ล้านโดสเพื่อใช้กระตุ้นภูมิ โดยจะออกแคมเปญฉีดวัคซีนในช่วงฤดูใบไม้ร่วงหรือช่วงปลายเดือน ก.ย.-ธ.ค. เพื่อเตรียมรับมือกับการแพร่ระบาดช่วงฤดูหนาว

ขณะที่รัฐบาลอังกฤษประกาศภาวะควบคุมเคร่งครัดในพื้นที่มณฑลเดวอนและคอร์นวอลล์ รวมทั้งเกาะซิลลีและบางส่วนของซอมเมอร์เซต ป้องกันการแพร่ระบาดของโรคไข้หวัดนก หลังพบเคสติดเชื้อในสัตว์ปีก 9 เคสทั้งไก่เลี้ยงและนกเลี้ยง พร้อมเฝ้าระวังการแพร่เชื้อในกลุ่มนกทะเลและยังมีคำสั่งให้เกษตรกรผู้เลี้ยงไก่มากกว่า 500 ตัว หลีกเลี่ยงการสัมผัสผู้อื่น

ขณะที่นายบุญธง ก่อมงคลกูล ผู้สื่อข่าวไทยรัฐประจำประเทศเบลเยียม รายงานว่า เมื่อวันที่ 31 ส.ค. สถาบันสาธารณสุข Sciensano ของเบลเยียม รายงานการเสียชีวิตรายแรกของผู้ป่วยโรคฝีดาษลิงในเบลเยียม โดยสาเหตุของการเสียชีวิตไม่ได้เชื่อมโยงกับโรคฝีดาษลิงเพียงอย่างเดียวแต่เป็นเพราะผู้ป่วยได้รับความทุกข์ทรมานจากโรคประจำตัวอย่างรุนแรงด้วย และเมื่อวันจันทร์ ประเทศเบลเยียมตรวจพบผู้ป่วยโรคฝีดาษลิง 706 ราย มี 32 รายที่เข้ารับการรักษาใน รพ.