3 มิถุนายน 2565 เทศกาล "ไหว้บ๊ะจ่าง" หลายร้านในจังหวัดนครสวรรค์หยุดขาย เนื่องจากวัตถุดิบราคาแพง ในขณะที่บางร้านยอมห่อบ๊ะจ่างขายเพื่ออนุรักษ์ประเพณีสืบไป แม้ว่าต้องแบกรับภาระต้นทุนที่สูงขึ้น
วันที่ 2 มิถุนายน 2565 ที่จังหวัดนครสวรรค์ ช่วงนี้ใกล้ช่วงเทศกาลสำคัญของชาวไทยเชื้อสายจีน นอกจากเทศกาลตรุษจีน เทศกาลไหว้พระจันทร์ เทศกาลเช็งเม้ง ยังมีเทศกาล "ไหว้บ๊ะจ่าง" ตรงกับวันที่ 5 เดือน 5 ตามปฏิทินจันทรคติของทุกปี เป็นวันโหงวเหว่ยโจ่ว
สำหรับในปีนี้ ตรงกับวันศุกร์ที่ 3 มิถุนายน 2565 ตามปฏิทินสากล เป็นเทศกาลวันไหว้ "บ๊ะจ่าง" หรือ "เทศกาลตวนอู่เจี๋ย" สำหรับเทศกาลบ๊ะจ่างมีที่มาจาก 2 ประเพณี คือ การบูชาเทพเจ้ามังกร และ ประเพณีแข่งเรือมังกร ชาวไป่เยว่ ที่อาศัยในพื้นที่ลุ่มแม่น้ำแยงซีเกียงช่วงกลางลงไปตอนใต้ มีการเดินทางด้วยเรือที่ทำจากไม้ท่อนเดียว และมีการแข่งพายเรือมังกร เพื่อแสดงความเคารพบูชา เทพเจ้ามังกร มีการนำเอาอาหารใส่ลงกระบอกไม้ไผ่ หรือห่อด้วยใบไม้แล้วโยนลงน้ำ ให้เทพเจ้ามังกรช่วยปกป้องคุ้มครองลูกหลาน
...
ในปี 278 ก่อนคริสตศักราช กวีตงฉิน ชวีหยวน ได้ถูกฮ่องเต้ที่หลงเชื่อขุนนางกังฉิน เนรเทศออกนอกเมือง จึงมากระโดดน้ำตายที่แม่น้ำ เล่ยหลัวเจียง ในวันที่ 5 เดือน 5 ชาวบ้านที่รักต่างลงไปงมหาศพ แล้วนำข้าวห่อใบไผ่โยนลงไปในน้ำให้ฝูงปลามากินแทนจะไปกินศพของเขา และเล่าเรื่องราวสืบต่อกันมาเป็น "วันกวีแห่งชาติ" ระลึกถึง "กวีชวีหยวน" ขุนนางตงฉินแห่งแคว้นฉู่
ตั้งแต่ ค.ศ. 2008 เป็นต้นมา รัฐบาลประเทศจีน ได้กำหนดให้วันนี้เป็นวันหยุด ต่อมาปี ค.ศ. 2009 เทศกาลบ๊ะจ่าง ก็ได้ขึ้นทะเบียนเป็น มรดกโลกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้
ส่วน "บ๊ะจ่าง" ก็เป็นการถนอมอาหารให้เก็บไว้ทานได้นาน ด้วยการนำข้าวเหนียวมาห่อใส่ใบไผ่ และนำไปต้มหรือไปนึ่ง ไส้ของบ๊ะจ่าง มีไส้ถั่ว พุทราแดง เนื้อหมู ไข่แดง เห็ดหอม แปะก๊วย กุ้งแห้ง ลักษณะการห่อ รูปทรงสามเหลี่ยม
วิธีการตั้งโต๊ะ "ไหว้บ๊ะจ่าง" ในวันที่ 5 เดือน 5 ชาวจีนจะตั้งโต๊ะนำบ๊ะจ่างไปไหว้บรรพบุรุษ ไหว้เจ้าที่ ไหว้สิ่งศักดิ์สิทธิ์ ไหว้บ๊ะจ่างเป็นเลขคู่ เช่น 2 ลูก, 4 ลูก, 6 ลูก หรือ 8 ลูก ถ้าไหว้ขอพรเรื่องใหญ่ๆ ควรไหว้ด้วย บ๊ะจ่าง 8 ลูก ผลไม้ 5 อย่าง น้ำชา 5 ถ้วย ผลไม้มงคล ได้แก่ ส้ม, แอปเปิลแดง, สาลี่, แก้วมังกร, กล้วยหอม ธูป 3 ดอก หรือ 5 ดอก (ธูป 5 ดอก หมายถึง ครู, อาจารย์, พ่อ, แม่, สิ่งศักดิ์สิทธิ์)
สำหรับจังหวัดนครสวรรค์ ซึ่งมีคนไทยเชื้อสายจีนอาศัยอยู่เป็นจำนวนมาก โดยในวันที่ 3 มิถุนายน 2565 ที่จะถึงนี้ตรงกับเทศกาลไหว้บ๊ะจ่าง ซึ่งคนไทยเชื้อสายจีนในตลาดปากน้ำโพ ยังคงยึดถือประเพณีไหว้บ๊ะจ่างในทุกปี เพื่อแสดงออกถึงความเคารพถึงบรรพบุรุษ จึงไหว้กันมาอย่างต่อเนื่องทุกปี ส่งผลให้บ๊ะจ่างขายดีในช่วงนี้จึงทำให้เศรษฐกิจดีมาบ้าง ซึ่งในปัจจุบันหลายร้านที่ทำบ๊ะจ่างได้หยุดทำขาย แต่ร้านข้าวหมูแดงโกตา ก็ยังห่อบ๊ะจ่างขาย ในราคาลูกละ 45 บาท โดยขยับราคาเพิ่มจากปกติลูกละ 40 บาท มาเป็น 45 บาท ซึ่งก็มี คนไทยเชื้อสายจีนสั่งจองเพื่อเตรียมไปไหว้
...
ด้านนายชัชวาล ชัยมังคลายนต์ เปิดเผยว่า ร้านที่ทำบ๊ะจ่างขายส่วนใหญ่จะหยุดทำขายเนื่องจากวัตถุดิบที่ทำขึ้นราคา จึงต้องหยุดทำ แต่ร้านของตนเองคงต้องทำขายต่อไป เพื่อให้คนไทยเชื้อสายจีนได้มีบ๊ะจ่างได้นำมาไหว้กันทุกๆ ปี แต่ก็ขอเพิ่มราคาในลูกละ 5 บาท เป็นราคา 45 บาทต่อลูก.
