- สปสช. เผยชุดตรวจ ATK ล่าช้า เหตุเพิ่มขั้นตอนตรวจสอบประสิทธิภาพเข้มงวด ไม่เกี่ยวกับคุณภาพ
- คนกลุ่มใดบ้าง มีสิทธิ์ได้รับชุดตรวจ ATK ฟรี พร้อมช่องทางตรวจสอบจุดรับบริการ
- ขั้นตอนการรับชุดตรวจ ATK ทั้ง 2 รูปแบบ กลุ่มเสี่ยงได้คนละ 2 ชุด
หลังจากสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) เริ่มแจกชุดตรวจ Antigen Test Kit หรือ ATK ให้กับประชาชนกลุ่มเสี่ยงฟรี 8.5 ล้านชิ้น เมื่อ 16 กันยายน 2564 เพื่อให้ประชาชนสามารถตรวจโควิดด้วยตนเอง ตามแนวทางควบคุมโรค รู้เร็ว รักษาเร็ว ลดการระบาดโควิด-19 โดยแจกคนละ 2 ชุด ห่างกัน 5 วัน ซึ่งจะมีการแจกลอตแรกในพื้นที่เสี่ยงก่อน ได้แก่ กทม. - ปริมณฑล
จากการตรวจสอบพบว่า มีประชาชนไปรับชุดตรวจโควิด-19 ตามจุดบริการ ร้านขายยาต่างๆ จำนวนมาก โดยส่วนใหญ่ยังเกิดความสับสน บางคนไม่ได้อยู่ในกลุ่มเสี่ยงที่จะเข้าเกณฑ์รับชุดตรวจ ATK ไม่มีการลงทะเบียนทำแบบประเมินความเสี่ยงก่อน นอกจากนี้ยังพบปัญหา จุดให้บริการบางแห่งยังไม่ได้รับ ATK
แจก ATK วันแรก พบปัญหาความล่าช้า ยืนยันไม่ได้เกิดจากคุณภาพ
นพ.จเด็จ ธรรมธัชอารี เลขาธิการสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) กล่าวว่า วันแรกในการเริ่มแจกชุดตรวจ ATK จำนวน 8.5 ล้านชุดแก่ประชาชน ซึ่ง สปสช. และกระทรวงสาธารณสุขได้วางแผนกระจาย โดยเน้นหนักผ่านหน่วยบริการต่างๆ ทั้งโรงพยาบาลชุมชน โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) ศูนย์บริการสาธารณสุขของ กทม.แล้ว โดยให้อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน ผู้นำชุมชน หรือองค์กรภาคประชาชนนำไปจัดส่งให้กับกลุ่มเป้าหมาย
อย่างไรก็ดี ในพื้นที่ กทม. หรือเมืองใหญ่ๆ อาจมีบางพื้นที่ที่ไม่มีผู้นำชุมชนหรือไม่มีอาสาสมัครสาธารณสุขรับผิดชอบชัดเจน ดังนั้น จึงมีการเพิ่มช่องทางแก่ประชาชนให้สามารถรับ ATK ที่คลินิกชุมชนอบอุ่น หรือร้านยา ที่เข้าร่วมโครงการด้วย โดยขอรับผ่านแอปฯ "เป๋าตัง" ที่เมนู ชุดตรวจ ATK ฟรี หลังจากทำแบบประเมินความเสี่ยง หากผลพบว่าเป็นประชาชนกลุ่มเสี่ยง ก็ค้นหาหน่วยบริการ พร้อมกับโทรไปล่วงหน้าเพื่อติดต่อขอรับได้เลย
...
สำหรับการจัดส่งชุดตรวจ ATK ให้หน่วยบริการนั้น ด้วยจำนวนชุดตรวจ ATK ลอตแรกมีจำนวนถึง 3 ล้านชุด ประกอบการตรวจคุณภาพและมาตรฐานชุดตรวจ ATK ของโรงพยาบาลราชวิถี และองค์การเภสัชกรรม (อภ.) ที่ได้เพิ่มขั้นตอนการตรวจสอบโดยละเอียดและเข้มงวด เพื่อให้มั่นใจยิ่งขึ้นก่อนนำส่ง ATK ถึงมือประชาชน ทำให้การตรวจ ATK มีความล่าช้า
โดยดำเนินการตรวจรับแล้วเสร็จในช่วงเย็นของวันที่ 15 กันยายน 2564 ส่งผลให้การจัดส่ง ATK เพื่อแจกให้กับประชาชนต้องเลื่อนออกไปด้วย ซึ่งจำนวน 1,167,250 ชุด สามารถส่งให้กับหน่วยบริการในเขต กทม. ได้ทั้งหมด รวมทั้งพื้นที่จังหวัดสระบุรี นครราชสีมา ภูเก็ต สุราษฎร์ธานี และอำเภอแม่สอด จังหวัดตาก โดยมีการทยอยส่งแล้วเมื่อช่วงเช้าของวันที่ 16 กันยายน 2564 ส่วนพื้นที่สีแดงเข้มอื่นๆ จะเริ่มทยอยส่งได้ในวันที่ 17 กันยายน 2564 และพื้นที่สีแดง จะจัดส่งในวันถัดไป
นพ.จเด็จ กล่าวเพิ่มเติมว่า การแจก ATK ในบางพื้นที่ต้องเลื่อนออกไป ไม่สามารถดำเนินการได้พร้อมกันทั่วประเทศ สาเหตุการตรวจรับที่ล่าช้า ยืนยันว่าไม่ได้เป็นผลจากเรื่องคุณภาพ แต่มาจาก ATK ที่มีจำนวนมาก และการเพิ่มขั้นตอนตรวจสอบต่างๆ ที่เข้ามาหลังจากการถูกทักท้วงต่างๆ ซึ่ง สปสช. และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจะเร่งดำเนินการโดยเร็วที่สุด
ด้าน ภญ.ศิริรัตน์ ตันปิชาติ นายกสมาคมเภสัชกรรมชุมชน กล่าวว่า ร้านยาแต่ละร้านจะได้รับจัดสรร ATK ตามจำนวนประชากรและความรุนแรงของการระบาดในพื้นที่ อย่างเช่น ร้านยาแห่งนี้ได้รับจัดสรรมา 2,700 ชุด โดยการแจก ATK นั้นสามารถทำได้ 2 วิธีคือการลงทะเบียนผ่านแอปพลิเคชัน "เป๋าตัง" แล้วเลือกร้านยาที่ต้องการไปรับ ATK หรืออาจจะ walk in เข้ามาติดต่อที่ร้านยาเลยก็ได้ โดยให้ร้านยาประเมินความเสี่ยงและบันทึกข้อมูลเข้ามาในระบบแอปฯ เป๋าตังเช่นกัน
"ชุดตรวจ ATK จะไม่แจกให้ทุกคน แต่จะแจกให้เฉพาะกลุ่มเสี่ยง โดยไม่ว่าจะขอรับด้วยวิธีใดก็ตาม จะต้องมีการทำแบบประเมินความเสี่ยงก่อน เพื่อคัดกรองว่าเป็นกลุ่มเสี่ยงที่จำเป็นต้องได้รับการตรวจหาเชื้อหรือไม่"
สำหรับการแจกชุดตรวจ ATK ให้ประชาชนกลุ่มเสี่ยง 2 รูปแบบ
รูปแบบที่ 1 แจก ATK ณ ชุมชนแออัดและตลาด รวมถึง ขนส่งสาธารณะ ร้านเสริมสวย ร้านนวด สปา ครู อาจารย์
กลุ่มเป้าหมาย มีดังนี้
1. ผู้สูงอายุมากกว่า 60 ปีขึ้นไป ผู้ป่วยติดเตียง และผู้ป่วยกลุ่มเสี่ยง 7 โรค ที่ยังไม่ได้ฉีดวัคซีนโควิด
...
2. ผู้ที่สงสัยว่ามีอาการติดเชื้อ (มีไข้ ไอ จมูกไม่ได้กลิ่น ลิ้นไม่รับรส หายใจหอบ หายใจลำบาก)
3. ผู้ที่อยู่ร่วมบ้านกับผู้ติดเชื้อโควิด
4. ผู้ที่ทำงานประสานงานในชุมชน
กรณีอยู่ในพื้นที่ กทม. ผู้ประสานงานที่ชุมชนกำหนด หรือ อสม., อสส. ลงทะเบียนรับ ATK กับศูนย์บริการสาธารณสุข (ศบส.) ส่วนต่างจังหวัด ผู้นำชุมชนลงทะเบียนรับ ATK กับหน่วยบริการในพื้นที่ เช่น รพ.สต. หรือ รพ.ใกล้ชุมชน
โดยมีขั้นตอนดังนี้
1. ผู้ประสานงานที่ชุมชนกำหนด แจก ATK คนละ 2 ชุดให้กลุ่มเป้าหมาย
2. ประชาชนที่ได้รับแจก ยืนยันตัวตนผ่านแอปฯ เป๋าตัง ในกรณีที่ไม่มีสมาร์ทโฟน ทางผู้ประสานงานฯ จะยืนยันตัวตนให้
3. กลับไปตรวจโควิดด้วยตนเองที่บ้าน
4. แจ้งผลตรวจให้ผู้ประสานงานฯ รับทราบ
- หากผลเป็นลบ แนะนำการปฏิบัติตัวเพื่อป้องกันโควิด
- หากผลเป็นบวก (ติดเชื้อโควิด-19) ผู้ประสานงานฯ จะต้องลงทะเบียนเพื่อเข้าสู่ระบบการดูแลที่บ้าน (Home Isolation) หรือที่ชุมชน หากในจังหวัดนั้นไม่มีการดูแลที่บ้าน ก็จะเข้าระบบการรักษาตามปกติ
...
กรณีมีอาการ แพทย์พิจารณาสั่งจ่ายยาฟาวิพิราเวียร์ให้ผู้ติดเชื้อ ผู้ประสานงานฯ นำไปส่งให้ผู้ติดเชื้อในชุมชน
รูปแบบที่ 2 แจกที่หน่วยบริการ (รพ. รพ.สต. รวมถึงคลินิก และร้านขายยาที่เข้าร่วมโครงการ) ในพื้นที่สีแดง โดยมีขั้นตอน ดังนี้
1. กรอกแบบคัดกรองในแอปพลิเคชัน "เป๋าตัง" โดยเลือกเมนู "ฟรี ชุดตรวจโควิด-19"
2. ทำแบบประเมินความเสี่ยง 3 ข้อ
3. หากผลประเมินพบว่า คุณสามารถรับชุดตรวจโควิด-19 ได้ ให้กดเมนู "หน่วยบริการใกล้ฉัน" เลือกหน่วยบริการที่ต้องการไปรับชุดตรวจ จากนั้นโทรประสานนัดหมายเพื่อไปรับหรือให้ผู้อื่นไปรับ
โดยหน่วยบริการจะแจกชุดตรวจ ATK ให้จำนวน 2 ชุด สำหรับการตรวจ 2 ครั้ง ทิ้งระยะการตรวจห่างกัน 5 วัน
...
4. ก่อนรับชุดตรวจ ATK ต้องยืนยันตัวตน ด้วยการแสดง QR Code ที่หน่วยบริการ แล้วกดเมนู "สแกน QR Code เพื่อรับชุดตรวจ"
5. หลังจากรับชุดตรวจ ATK แล้ว ให้นำมาตรวจด้วยตนเอง พร้อมบันทึกผลตรวจผ่านแอปฯ เป๋าตัง ที่เมนู "บันทึกผลตรวจ"
- ผลเป็นลบ ตรวจซ้ำอีกครั้ง ห่างกัน 5 วัน
- ผลเป็นบวก กดเมนู ลงทะเบียนเพื่อเข้าสู่ระบบการรักษาตามขั้นตอนต่อไป
กรณีขอรับชุดตรวจ ATK ที่คลินิกและร้านยาที่เข้าร่วมโครงการ ต้องเป็นผู้ที่มีมือถือสมาร์ทโฟนเท่านั้น ส่วนผู้ที่ไม่มีสมาร์ทโฟน สามารถไปขอรับได้ที่ รพ. / รพ.สต. ที่เข้าร่วมโครงการ สามารถสังเกตได้จากป้ายประชาสัมพันธ์โครงการ โดยทางเจ้าหน้าที่จะทำการคัดกรองและยืนยันตัวตนให้
อย่างไรก็ตาม ประชาชนกลุ่มเสี่ยง สามารถตรวจสอบรายชื่อหน่วยบริการ ร้านยา ที่สามารถติดต่อขอรับ ชุดตรวจ ATK ด้วยตนเองได้แล้วที่ https://www.nhso.go.th/page/atk หรือสอบถามข้อมูลขอรับ ATK ตรวจโควิดด้วยตนเอง โทรสายด่วน สปสช. 1330 กด 17
ผู้เขียน : J. Mashare
กราฟฟิก : Theerapong Chaiyatep