"หมอมานพ" เห็นด้วยกับการปรับสูตรวัคซีนใหม่เป็น "ซิโนแวค" ตามด้วย "แอสตราเซเนกา" พร้อมเผย 2 เหตุผลที่ไม่ควรฉีดซิโนแวค 2 เข็ม

วันที่ 12 ก.ค. 2564 ศ.นพ.มานพ พิทักษ์ภากร หัวหน้าศูนย์วิจัยเป็นเลิศด้านการแพทย์แม่นยำ ศูนย์จีโนมิกส์ศิริราช คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล โพสต์ข้อความโดยระบุว่า ความเห็นส่วนตัว เห็นด้วยกับการปรับสูตรวัคซีนสำหรับประชาชนใหม่เป็น Sinovac (SV) ตามด้วย AstraZeneca (AZ) นะ แม้ว่าเราจะไม่มีหลักฐานการวิจัยทางคลินิกที่แสดงให้เห็นว่า ซิโนแวค-แอสตราเซเนกา มีประสิทธิภาพหรือประสิทธิผลเหนือกว่า ซิโนแวค-ซิโนแวค แค่ไหน

แต่ข้อมูลการทดสอบ neutralizing antibody (NAb) พบว่ามีระดับสูงกว่า ซิโนแวค-ซิโนแวค ชัดเจน ซึ่งปัจจุบันมีข้อมูลยืนยันแล้วว่า NAb level สัมพันธ์กับประสิทธิภาพของวัคซีนจริง นอกจากนี้ การคงใช้ ซิโนแวค-ซิโนแวค ในสถานการณ์ปัจจุบันไม่ควรทำต่อไปอีก ด้วยเหตุผลสำคัญสองประการ

1. ระดับ NAb ที่ได้จากสูตร ซิโนแวค-ซิโนแวค ไม่สูงพอที่จะป้องกัน Delta variant ได้ ในขณะที่ ซิโนแวค-แอสตราเซเนกา ได้ NAb ในระดับต่ำกว่า แอสตราเซเนกา-แอสตราเซเนกา เล็กน้อย จึงมีผลดีกว่า ในขณะที่ตอนนี้ประเทศไทยขาดแคลนแอสตราเซเนกามาก เพราะบริษัทไม่สามารถจัดส่งได้ตามที่รัฐวางแผนไว้ ทำให้การบริหารจัดการทำยาก

นอกจากนี้ การใช้ซิโนแวค แล้วตามด้วยแอสตราเซเนกาในเวลา 3-4 สัปดาห์จะได้ระดับ NAb ขึ้นเร็วกว่าสูตร แอสตราเซเนกา-แอสตราเซเนกา ที่ต้องทิ้งช่วงนานถึง 8 สัปดาห์ การผสมสูตร ซิโนแวค-แอสตราเซเนกา ทำให้บริหารวัคซีคซิโนแวคที่มีเพียงพอ (แต่ความต้องการต่ำ และประสิทธิภาพต่ำกว่า) เกิดประโยชน์สูงสุด

2. หลังจากประชาชนรับทราบข้อมูลในด้านต่างๆ ที่มีความชัดเจนมากขึ้น ก่อให้เกิดปัญหาการปฏิเสธการฉีดซิโนแวคอย่างที่เกิดในจังหวัดนนทบุรี ซึ่งตรงนี้เป็นเหตุผลที่เข้าใจได้ เนื่องจากประชาชนส่วนใหญ่ไม่สามารถหาวัคซีนทางเลือกอย่างโมเดอร์นา มาฉีดเพิ่มเองเป็นบูสเตอร์โดสได้ ในขณะที่วัคซีนของรัฐที่ให้ประชาชนทุกคน ถูกจำกัดที่ 2 เข็มเท่านั้น จึงไม่แปลกใจที่ประชาชนเลือกจะเทนัดการฉีดวัคซีนของตนเองทันทีที่ทราบว่าจะได้ฉีดซิโนแวค เพราะเขารู้ดีว่า ถ้าเขาเลือกฉีดวันนี้ เขาจะไม่มีทางได้แอสตราเซเนกาอีก ในขณะที่ ซิโนแวค-ซิโนแวค เป็นสูตรที่ป้องกันไม่ได้ การเปลี่ยนสูตรเป็น ซิโนแวค-แอสตราเซเนกา จึงเป็นทางออกที่ดีในการกระตุ้นให้ประชาชนเข้ารับการฉีดวัคซีนมากขึ้น

...

อย่างไรก็ดี มาตรการนี้ควรเป็นมาตรการระยะสั้นในช่วงที่ปริมาณวัคซีนแอสตราเซเนกา และวัคซีนประสิทธิภาพสูงชนิดอื่นไม่ว่าจะเป็น ไฟเซอร์ โมเดอร์นา ยังไม่มาเท่านั้น การหยุดสั่งซิโนแวคเพิ่มและเปลี่ยนไปจัดหา mRNA vaccine หรือวัคซีนอื่นที่ประสิทธิภาพสูง เช่น Novavax เป็นวัคซีนหลักจึงเป็นการแก้ปัญหาระยะยาวที่เหมาะสมกว่า

นอกจากนี้ ควรมีแนวทาง Booster ประชาชนที่ได้ ซิโนแวค-ซิโนแวค ครบ และคนที่ได้แอสตราเซเนกา แค่เข็มแรกไปแล้วว่าจะทำอย่างไร เพราะมาตรการข้างต้นทำให้ความต้องการขอแอสตราเซเนกาสูงขึ้นอีก ในขณะที่ แอสตราเซเนกายังคงไม่เพียงพอ.

ขอบคุณเฟซบุ๊ก มานพ พิทักษ์ภากร