กรณีศึกษาคดีบอส

กรรมาธิการในสภาผู้แทนราษฎร อย่างน้อยๆ 2 ชุดที่เชิญผู้ที่เกี่ยวข้องกับคดี บอส-วรยุทธ อยู่วิทยา มาชี้แจง ได้แก่กรรมาธิการตำรวจและกรรมาธิการกฎหมาย ยุติธรรมและสิทธิมนุษชน ตัดประเด็นว่าใครเป็นกรรมาธิการบ้าง ฝ่ายไหน ฝ่ายค้านหรือรัฐบาลออกไป คัดเนื้อๆออกมาแล้ว หลังจากที่เชิญผู้เกี่ยวข้อง อาทิ เนตร นาคสุข รองอัยการสูงสุดที่สั่งไม่ฟ้องคดี เจ้าหน้าที่พิสูจน์หลักฐานที่เกี่ยวกับความเร็วรถ ทนายความของ บอส ที่ขอให้มีการพิจารณาคดีใหม่และพยานบุคคลที่อ้างอิงถึงทั้งเก่าทั้งใหม่

และในที่สุด คณะกรรมการที่นายกฯตั้งขึ้นมามี วิชา มหาคุณ เป็นประธาน จะสรุปคดีนี้ออกมาอย่างไร ก็เป็นเพียงข้อมูลรายละเอียดที่นำเสนอ นายกฯ แต่ในท้ายที่สุดแล้ววิธีพิจารณาความคดีอาญาก็ยังขึ้นอยู่กับอำนาจการตัดสินใจของ พนักงานสอบสวนและอัยการสูงสุด อยู่ดี

มาตรการต่างๆทั้งในชั้นกรรมาธิการและคณะกรรมการทั้งหลาย อย่างมากก็เป็นการหาความจริง เป็นการหาข้อมูลการรับสินบน เป็นมาตรการกดดันทางสังคม ไม่สามารถจะชี้ผิดชี้ถูกได้

เพียงแต่อยู่ในชั้นของการรวบรวมพยานหลักฐานใหม่ นั่นก็คือ มีเรื่องของยาเสพติดและความเร็วรถ ที่มีการกลับคำให้การของเจ้าหน้าที่เป็นเรื่องใหม่ ส่วนคดีจะมีการตัดสินอย่างไร จะส่งฟ้องหรือยืนยันที่จะสั่งไม่ฟ้อง ขึ้นอยู่กับดุลพินิจของกระบวนการยุติธรรม

บทเรียนจากกรณีนี้ ก็คือ กระบวนการทางสังคม ที่จะนำไปสู่ ความยุติธรรมของกระบวนการยุติธรรม ไม่ใช่เรื่องของ นิติรัฐแบบปลอมๆ แต่เป็นความชัดเจนของกระบวนการทางสังคมที่ออกมาทวงถามความยุติธรรม

เรื่องของการสืบสวนสอบสวนระหว่าง อัยการ กับ ตำรวจ ในฐานะพนักงานสอบสวน เลยไปจนถึงศาลยุติธรรม เคยมีความเคลื่อนไหวที่จะให้แก้ไขหลายครั้ง โดยเฉพาะวิธีการและอำนาจในการสืบสวนสอบสวนระหว่างอัยการกับตำรวจ แต่ก็ล้มเหลวทุกครั้ง

อันที่จริง เราลืมความสำคัญของกระบวนการสืบสวนสอบสวนไปอีกส่วนที่สำคัญ นั่นคือ ทนายความ ที่จะให้ความเป็นธรรมและความชัดเจนถูกต้องในสำนวนคดี ทั้งผู้ถูกกล่าวหาและผู้เสียหาย เมื่อเรียนตำรามาเล่มเดียวกัน ครูเดียวกัน ก็ควรจะนำมาคานอำนาจกันให้เกิดความสมดุลในกระบวนการยุติธรรม เสียตั้งแต่ต้นน้ำ.

หมัดเหล็ก
mudlek@thairath.co.th