เรื่องของพระสมเด็จพิมพ์ปรกโพธิ์วัดระฆังนั้น ดั้งเดิมแรกเริ่มทีเดียว เซียนรุ่นครูบาอาจารย์ ห้าหกสิบปีที่แล้วท่านว่ามี “ตรียัมปวาย” ว่ามีน้อยแบบนับองค์ได้
ประชุม กาญจนวัฒน์ มีให้ดูองค์เดียว พอจำได้ว่า เจ้าของคือ หมอสุประเกตุ จารุดล
ราวสี่สิบกว่าปีที่แล้ว เสียงเซียนสำนักท่าพระจันทร์เริ่มดัง ฟังได้ว่า “น้องเอยปรกโพธิ์วัดระฆังน่ะไม่มี” เซียนรุ่นน้องข้องใจ...ปรกโพธิ์กรุบางขุนพรหม มีชัดเจน ก็หลายองค์ แล้วเหตุผลกลใดเล่า ปรกโพธิ์วัดระฆัง จึงไม่มีล่ะพี่เอ๋ย
คนรักพระนอกวงการ ที่ติดตามมาใจชื้นขึ้นหน่อย สิบกว่าปีมานี้ ราคาพระฉุดพระมากหน้าหลายตาเข้าตลาด ปรกโพธิ์
วัดระฆัง ลงรักปิดทอง เนื้อฉ่ำซึ้ง ของคุณกิติ ธรรมจรัส นำร่องแล้วปรกโพธิ์ต่างพิมพ์ เนื้อดิบขุ่น ต่างแม่พิมพ์ก็ตามมา เป็นองค์ครูให้เรียนรู้ศึกษากัน
ปูพื้นวิชาพิมพ์ปรกโพธิ์ ของตรียัมปวาย ไว้สักนิด ครูวางหลักว่า เป็นพิมพ์เดียวที่มีีการล่องชาด ผมเชื่อครูตามดูเจอล่องชาดสีแดงองค์ไหน ก็เก๊จริงๆเหมือนที่ครูว่า
เจอวัดระฆังพิมพ์ใหญ่ พิมพ์ป้อมเนื้อหาเก่าถึงอายุ ขัดใจผิดหลักครู ก็ตรงล่องชาด ค่อยๆล้างชาดออกจนเกลี้ยงแล้ว ดูยังไงก็ยังเป็นสมเด็จวัดระฆังแท้
ราวสี่ห้าเดือนที่แล้ว สมเด็จวัดระฆังพิมพ์ใหญ่ องค์ของกำนันมานะ คงวุฒิปัญญา ลงในสนามพระวิภาวดี สีกาอ่างเขียนว่า “ล่องชาด” สภาพพระแท้แบบถึงใจ ยอมรับได้
ก็ต้องยอมทิ้งหลักครูตรียัมปวาย...นึกถึงองค์ที่ล้างชาด ออกไปแล้ว ยังเสียดายไม่หาย ถ้าเก็บ “ชาด” ไว้ คงได้วิชาเพิ่มขึ้น
จะถือเป็นความก้าวหน้าของวงการพระก็คงได้ วันเวลาผ่านมานานๆ พระต่างสภาพมีออกมาให้ดูเรื่อยๆ ความรู้ก็เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ จะยึดหลักใดตายตัวไม่ได้
...
สมเด็จวัดระฆัง พิมพ์ปรกโพธิ์ องค์ในคอลัมน์วันนี้ พระลงรักเก่า เหลือรักไว้ประปรายทั้งหน้าหลัง เนื้อละเอียดแน่นหนึก แบบครูว่าเนื้อเกสรดอกไม้ ขับให้รังสีความฉ่ำซึ้งจัด จึงถือเป็นพระเนื้อจัดดูง่าย
นึกถึงเซียนอาวุโส ค่ายมหาโพธิ์ เขียนไว้ในตำราดูสมเด็จวัดระฆัง...พิมพ์ปรกโพธิ์แท้ มีแต่หาเนื้อที่ถึงใจ...ไม่มี...ก็อยากคุยว่า ก็องค์นี้ไง...ครู
แม่พิมพ์ปรกโพธิ์ มีหลายแม่พิมพ์ เฉพาะที่ลงในหนังสือมาตรฐานวงการ...สองแม่พิมพ์ พิมพ์แยกเท้าด้านล่าง คล้ายพิมพ์เกศบัวตูมที่คุ้นตา อีกพิมพ์แยกปลายเท้าขึ้นด้านบน
ปรกโพธิ์องค์นี้เทียบองค์ครู แยกปลายเท้าด้านบน...
มองไปดูร่องอก สังฆาฏิยังชัด มีร่องผ่ากลางพาดไปถึงบ่า ถือได้ว่าเป็นพระสวยขั้นแนวหน้าได้อีกองค์หนึ่ง
มองไปที่หน้าพระ...อีกสักที เห็นสึกเลี่ยน อย่างนั้น ยังพอเห็นเค้าจมูก ตา ลางๆ
อย่าลืม หลักแม่พิมพ์พระเดิมมีหน้า มีตา พิมพ์ปรกโพธิ์ องค์ครู ยิ่งองค์ที่เช่าจากกรุวัดใหม่อมตรส มีจมูก ปาก ตา คมชัด มีหลายองค์
แผ่นหลังดูเหมือนเรียบ เพราะแผ่นรักเกรอะกรัง บางแห่งอยู่บน ฝ้ารักสีแดงแกมน้ำตาล นี่ก็มาตรฐานธรรมชาติรักสมเด็จวัดระฆัง ที่ต้องดูให้คุ้นตา แล้วพยายามจดจำไว้
เพราะรักปลอมทำได้ใกล้เคียง ถ้าไม่มีเนื้อหาฉ่ำซึ้ง เป็นตัวช่วยให้แน่ใจ ก็ต้องยั้งมือไว้ก่อน
ทั้งแม่พิมพ์ ทั้งเนื้อหา ธรรมชาติ สมเด็จวัดระฆังแท้ ก็แค่นี้ ดูได้ตัดสินได้ด้วยสองตา ไม่มีอะไรซับซ้อน ถึงขั้นต้องวิ่งหาใบเซอร์ ผมฟังมาว่าใบเซอร์ “เก๊” วันนี้มีไม่น้อยกว่าพระเก๊สักเท่าใด.
O พลายชุมพล O