ลูกซัด (Fenugreek) ชื่อวิทยาศาสตร์ Trigonella foenum-graecum อยู่ในวงศ์ถั่ว เป็นไม้ล้มลุกอายุปีเดียว ลำต้นตั้งตรง ใบประกอบ มีหูใบเป็นเยื่อบาง ปลายแหลม ดอกเหมือนดอกถั่ว สีครีมหรือสีเหลืองอ่อน ผลเป็นฝัก ภายในมีเมล็ด 10-20 เมล็ด สีน้ำตาล
เป็นหนึ่งในสมุนไพรที่เก่าแก่ที่สุด แพทย์โบราณผสมเมล็ดด้วยน้ำทำเป็นขี้ผึ้งในการรักษาฝี แผลในกระเพาะอาหาร และโรคลำไส้อักเสบ นอกจากนี้ยังใช้เพื่อรักษาไข้และโรคทางเดินหายใจ
ผู้หญิงชาวอินเดียส่วนมากกินเมล็ดลูกซัด หรือนำลูกซัดมาเป็นส่วนผสมในอาหารเพื่อเพิ่มน้ำนม และถูกจัดเป็นยาพื้นบ้านเพิ่มน้ำนมมาแต่โบราณของชาวยุโรป ที่ใช้กันอย่างแพร่หลายมากที่สุดในช่วง ศตวรรษที่ 19
แหล่งปลูกและมีการส่งออกมากที่สุด อินเดีย ยุโรป และอเมริกา ส่วนในไทย นายพินิจ เขื่อน-สุวงศ์ บอกว่า ภาครัฐเคยมีการศึกษาทดลองปลูกในหลายพื้นที่ แต่มีปัญหาโรครากเน่า และไม่ผลิดอกออกฝัก ส่งผลให้โครงการศึกษาวิจัยต้องหยุดลง
กระทั่งปี 2561 สามารถปลูกลูกซัดได้ผลสำเร็จ ในพื้นที่ ต.วังน้ำเขียว อ.ปากช่อง จ.นครราชสีมา...ชอบดินร่วนซุย อุณหภูมิ 18-25 ํC ไม่ชอบน้ำมาก ฤดูที่เหมาะสม พ.ค.-มิ.ย. ตั้งแต่ปลูกถึงเก็บเกี่ยวใช้เวลา 5 เดือน สามารถเก็บฝักลูกซัดได้ การเก็บฝักใช้วิธีเดียวกับถั่วเขียว พื้นที่ 1 ไร่ จะได้ผลผลิต 800-1,000 กก.
แม้จะมีประโยชน์ แต่มีข้อพึงระวังโดยเฉพาะคนที่มีประวัติแพ้ถั่ว กับหญิงตั้งครรภ์ ห้ามบริโภค เพราะมีรายงานการวิจัยจาก คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล พบว่า ลูกซัดจะทำให้มดลูกบีบตัว สุ่มเสี่ยงทำให้มารดาคลอดบุตรก่อนกำหนด.