ความไม่ชอบมาพากลเกี่ยวกับการ ประมูลโรงเผาขยะ กทม.ที่เปิดให้เอกชนเข้าประมูลกำจัดขยะมูลฝอยโดยระบบเตาเผา 2 โครงการที่ อ่อนนุช และ หนองแขม มูลค่า 13,140 ล้านบาท จากการตรวจสอบ ร่างทีโออาร์ที่ประกาศผ่านเว็บไซต์ ระบบการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐ www.gprocurement.go.th  ซึ่งเปิดรับฟังประชาพิจารณ์ไประหว่างวันที่ 13-16 พ.ย.2561 มีการดำเนินการอย่างรวดเร็ว

เมื่อเปรียบเทียบเรื่องของ ราคากลาง ที่กำหนดไว้ 900 บาทต่อตัน โดยอ้างว่าได้รับการแนะนำค่าจ้างการดำเนินการจาก มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ และ กทม.ได้ปรับราคาเหลือ 900 บาทต่อตัน ต่ำกว่าราคาที่จ้างเอกชนกำจัดขยะไฟฟ้าเพื่อสิ่งแวดล้อมที่หนองแขม อยู่ที่ 970 บาทต่อตัน

แต่เมื่อตรวจสอบกับหน่วยงานอื่นที่ดำเนินการในโครงการลักษณะเดียวกันนี้ ใช้งบประมาณน้อยกว่า กทม.ประมาณ 3 เท่าเช่น โรงแปรรูปขยะมูลฝอยชุมชน ขนาดกำลังการผลิตไฟฟ้า 6 เมกะวัตต์ ที่ จ.ขอนแก่น มีกำลังกำจัดขยะ 600 บาทต่อตัน คิดค่ากำจัดขยะที่ตันละ 250 บาท ในปีแรก และเพิ่มขึ้นอีกร้อยละ 10 ในทุก 3 ปี เมื่อคำนวณตามระยะเวลาการจ้างงาน 20 ปี เฉลี่ยสูงสุดไม่เกินตันละ 490 บาท

โรงเผาขยะของเทศบาลนครภูเก็ต กำหนดค่าจ้างกำจัดขยะที่ 300 บาทต่อตัน รวมทั้งในอีกหลายจังหวัด อาทิ โครงการต่อยอดกิจการผลิตไฟฟ้าจำหน่ายให้กับ กฟผ.และ กฟภ. ก็มีค่าจ้างใกล้เคียงกับอัตราดังกล่าวนี้

นอกจากนี้ เพื่อเป็นหลักประกันในการคุ้มครองสิทธิด้านสิ่งแวดล้อมและสุขภาพของชุมชนและประชาชน กทม.จึงควรกำหนดในร่างทีโออาร์ให้เอกชนดำเนินการจัดทำรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบกับสิ่งแวดล้อมให้ผ่านตามขั้นตอนให้แล้วเสร็จก่อนเริ่มโครงการด้วย

ยังไม่รวมความผิดปกติของ บริษัทเอกชน ที่ใช้เป็นที่มา ในการสืบราคากลาง ด้วย ในรายละเอียดข้อเสนอด้านเทคนิคและการวิเคราะห์การเงิน ในส่วนที่กำหนดผลงานหลักของผู้ยื่นเสนอราคา กำหนดเป็นสัญญาสัมปทานในรูปแบบ BOT คือดำเนินการแล้วเสร็จตามระยะเวลาของสัญญาแล้วตกเป็นของภาครัฐและสัมปทานในรูปแบบ BOOT คือดำเนินการก่อสร้างแล้วโอนให้รัฐหรือไม่ต้องตกลงกันก็ได้ ซึ่ง กทม. ไม่ได้ปฏิบัติตามขั้นตอนที่กฎหมายกำหนดไว้สำหรับการจัดการประกวดราคา ที่จะต้องแจ้งข้อมูลโครงการให้ ค.ป.ท. ภายใน 15 วันนับแต่วันที่ได้รับความเห็นชอบวงเงินงบประมาณ กทม. จะต้องเปิดเผยข้อมูลที่เกี่ยวกับการจัดซื้อจัดจ้าง ในการดำเนินโครงการจัดทำข้อตกลงคุณธรรมให้ประชาชนทั่วไปสามารถมีส่วนร่วมตรวจสอบและอนุญาตให้มีผู้สังเกตการณ์เข้าร่วมตรวจสอบได้ทุกขั้นตอน

...

โครงการกำจัดขยะของ กทม.เป็นที่จับตาไม่ใช่แค่ภาคประชาชนเท่านั้นแต่เอกชนทั้งในและต่างประเทศก็ให้ความสำคัญในเรื่องนี้เพราะมีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและคุณภาพชีวิตของประชาชนโดยตรง ดังนั้น จึงเป็นการสมควรหรือไม่ที่ กทม.จะจัดให้มีการทบทวนตรวจสอบโครงการดังกล่าวให้เกิดความโปร่งใส ตรวจสอบได้และมีคุณธรรม.

หมัดเหล็ก
mudlek@thairath.co.th