“ตำลึงตัวผู้” หัวสดสรรพคุณดี

ตำลึงตัวผู้ หรือ SOLENA AMPLEXICAULIS (LAM.) GANDHI. อยู่ในวงศ์ CUCURBITACEAE เป็นไม้เถาเลื้อยเนื้อแข็ง มีหัวหรือเหง้าขนาดใหญ่ใต้ดิน ใบเป็นใบเดี่ยว ออกเรียงสลับรูปค่อนข้างกลม เป็น 5 แฉก หรือเว้าลึกเป็น 3-5 แฉก โคนเว้าเป็นรูปหัวใจเหมือนกับใบตำลึงตัวเมีย มีมือเกาะออกตามข้อเช่นเดียวกัน ดอก ออกเป็นดอกเดี่ยวๆหรือเป็นช่อ 2-3 ดอกตามซอกใบ ลักษณะดอกเป็นแบบแยกเพศ โคนเชื่อมติดกันเป็นหลอด ปลายแยกเป็นกลีบดอก 5 กลีบ สีขาวสดใส “ผล” รูปทรงกลมยาวหรือรูปทรงกระบอก ผลอ่อนสีเขียว เมื่อผลสุกเป็นสีแดง หรือแดงอมม่วง ภายในผลมีเมล็ดเยอะ ดอกออกตลอดทั้งปี ขยายพันธุ์ด้วยเมล็ด พบขึ้นตามธรรมชาติแพร่หลายตามที่ราบบนดอยสูงทางภาคเหนือของประเทศไทย ซึ่งชาวเขาเผ่าต่างๆจะรู้จัก “ตำลึงตัวผู้” เป็นอย่างดี เนื่องจากหัวสดของ “ตำลึงตัวผู้” เป็นสมุนไพรชั้นดี

โดยให้เอาหัวสด ไปฝานเป็นแว่นๆ บางๆ แล้วหั่นเป็นชิ้นเล็กๆ ตำให้ละเอียด ใช้เนื้อที่ตำไปปิดบริเวณแผลสดและบริเวณที่เกิดอาการปวด จากการฟกบวมทำให้แผลสดแห้งหายได้รวดเร็วขึ้น และอาการปวดเพราะฟกบวมจะยุบและหายได้ ในยุคสมัยก่อนนิยมใช้กันอย่างกว้างขวาง เพราะได้ผลดีระดับหนึ่ง ส่วนใบอ่อนหรือยอดอ่อนของ “ตำลึงตัวผู้” สามารถกินเป็นอาหารได้เหมือนกับใบอ่อนและยอดอ่อนของตำลึงตัวเมียทุกอย่าง แต่ไม่นิยมรับประทานกัน เนื่องจากใบอ่อนและยอดอ่อนของ “ตำลึงตัวผู้” กินแล้วจะทำให้ท้องระบายอย่างรุนแรงหรือท้องเสียนั่นเอง จึงทำให้ปัจจุบันนิยมปลูกเป็นไม้ประดับประเภทโชว์ความสวยงามของหัวเพียงอย่างเดียว โดยเฉพาะบรรดากลุ่มผู้นิยมไม้แคระหรือบอนไซ จะชื่นชอบมาก

มีต้นแท้ขาย ที่ตลาดนัดไม้ดอกไม้ประดับ สวนจตุจักร ทุกวันพุธ-พฤหัสฯ บริเวณโครงการ 24 แผง “คุณหล้า–คุณโอม” ราคาสอบถามกันเอง ปลูกได้ในดินทั่วไป เหมาะจะปลูกเพื่อใช้ประโยชน์ทางสมุนไพรตามที่ระบุข้างต้น คุ้มค่ามากครับ.

“นายเกษตร”