มะม่วงชนิดนี้ เป็นมะม่วงโบราณที่นิยมปลูกเฉพาะถิ่นแถบ อ.บางใหญ่ จ.นนทบุรี มาช้านานแล้ว ส่วนใหญ่ปลูกเพื่อเก็บผลสุกกินเพียงอย่างเดียว เนื่องจากมีรสชาติหวานอร่อยมาก เนื้อไม่เละแม้สุกงอม อย่างไรก็ตาม ผลดิบมีรสชาติเปรี้ยวจัดสับเป็นฝอยๆ คั้นเอาน้ำใช้แทนน้ำมะนาวปรุงอาหารได้ ถ้าทำยำเนื้อสามารถใช้ทั้งเนื้อได้เลย รับรองว่าจี๊ดจ๊าดถูกปากถูกคอผู้รับประทานเป็นอย่างยิ่ง หรือจะสับเป็นฝอยๆ ปรุงเป็นส้มตำมะม่วงก็ได้ จะมีกลิ่นเปรี้ยวแรงโชยเข้าจมูกชวนให้น้ำลายสอดีมาก
ส่วนที่มาของชื่อ “มะม่วงยายกล่ำ” ได้รับการบอกเล่าจากชาวบ้านว่า ต้นแรกเป็นของผู้หญิงชื่อ “ยายกล่ำ” มีปลูกในบริเวณบ้าน 3-4 ต้น แล้วเก็บผลขายทั้งผลดิบและผลสุก รูปทรงของผลไม่สวยงามนักออกแบนๆ แต่เมื่อคนซื้อไปรับประทานผลสุกแล้วติดใจ เพราะรสชาติหวานดีเลยสอบถามชื่อพันธุ์ แต่ “ยาย กล่ำ” บอกว่าไม่รู้เหมือนกัน ทราบเพียงว่าปู่ย่าตาทวดปลูกเอาไว้นานแล้ว ชาวบ้านใกล้เคียงจึงเรียกชื่อมะม่วงดังกล่าวตามชื่อ “ยายกล่ำ” ว่า “มะม่วงยายกล่ำ” ดังกล่าว และเรียกเรื่อยมาจนกระทั่งปัจจุบัน
มะม่วงยายกล่ำ มีชื่อวิทยาศาสตร์และมีลักษณะทางพฤกษศาสตร์เหมือนกับมะม่วงทั่วไปเกือบทุกอย่าง คือ ต้นสูง 10-15 เมตร ใบเป็นใบเดี่ยว ออกเรียงเป็นคู่ๆ ใบเป็นรูปใบหอกปลายแหลม โคนมน ดอกออกเป็นช่อที่ปลายยอด เป็นสีเหลืองนวล ดอกมีกลิ่นหอม “ผล” รูปกลมมีคล้ายผลของมะม่วงชื่อเศรษฐีทวาย แต่ผลจะมีขนาดใหญ่กว่า ผลแบนอย่างชัดเจน เมล็ดลีบ เนื้อเยอะ ผลดิบสีเขียวรสเปรี้ยวจัดและมีกลิ่นเปรี้ยวแรงมาก ผลสุกสีเหลืองรสหวานรับประทานอร่อยทั้งผลดิบและสุกตามที่กล่าวข้างต้น มีดอกและติดผลดกมากตามฤดูกาล ขยายพันธุ์ด้วยเมล็ดตอนกิ่ง ทาบกิ่ง และเสียบยอด
...
ใคร ต้องการกิ่งตอนแท้ ติดต่อ “คุณก็อต” โทร.08–9212–5285 ราคาสอบถามกันเอง เหมาะจะปลูกอนุรักษ์ก่อนที่ “มะม่วงยายกล่ำ” จะสูญพันธุ์ครับ.
“นายเกษตร”