บริษัทประมูลชื่อดัง "ซัทเทบีส์" (Sotheby's) ได้ส่งคืนชุดอัญมณีศักดิ์สิทธิ์ที่เชื่อว่ามีความเกี่ยวข้องกับพระบรมสารีริกธาตุของพระพุทธเจ้าให้กับอินเดีย หลังจากที่เผชิญกับแรงกดดันอย่างหนักจากรัฐบาลอินเดียและผู้นำชาวพุทธทั่วโลก
อัญมณีปิปราห์วา ซึ่งนักโบราณคดีระบุว่าเป็นหนึ่งในการค้นพบที่น่าอัศจรรย์ที่สุดแห่งยุคสมัยใหม่ มีกำหนดจะถูกประมูลที่ฮ่องกงในเดือนพฤษภาคม แต่การประมูลดังกล่าวถูกยกเลิกไปภายหลังจากการแทรกแซงทางการทูตและการดำเนินคดีทางกฎหมายจากรัฐบาลอินเดีย ซัทเทบีส์ระบุว่ากลุ่มบริษัท Godrej Industries Group ซึ่งตั้งอยู่ในมุมไบ ได้เข้าซื้ออัญมณีดังกล่าวแล้ว
ซัทเทบีส์กล่าวว่า "ยินดีอย่างยิ่ง" ที่ได้อำนวยความสะดวกในการส่งคืนนี้ หลังจากที่ใช้เวลาเจรจาสองเดือนที่เกี่ยวข้องกับเจ้าของ ผู้ซื้อรายใหม่ และรัฐบาลอินเดีย และกล่าวว่า ขณะนี้ชุดอัญมณีศักดิ์สิทธิ์จะถูกนำออกแสดงให้สาธารณชนชมเป็นการถาวรในอินเดีย
นายกรัฐมนตรีนเรนทรา โมดี ของอินเดีย ได้ประกาศการส่งคืนอัญมณีดังกล่าว โดยเรียกว่าเป็น "ช่วงเวลาแห่งความภาคภูมิใจและความปิติยินดี" และเป็นชัยชนะของมรดกทางวัฒนธรรมของประเทศ เขากล่าวบน X ว่า อัญมณีกำลังกลับคืนสู่มาตุภูมิหลังจากผ่านไป 127 ปี
อัญมณีเหล่านี้ถูกค้นพบในปี 1898 โดย วิลเลียม แคล็กซ์ตัน เป็ปเป ผู้จัดการอสังหาริมทรัพย์ชาวอังกฤษ จากสถูปแห่งหนึ่งในปิปราห์วา ทางตอนเหนือของอินเดีย ใกล้กับสถานที่ประสูติของพระพุทธเจ้า ภายในซากปรักหักพังประกอบด้วยไข่มุก ทับทิม ไพลิน และแผ่นทองคำเกือบ 1,800 ชิ้น ซึ่งถูกฝังไว้พร้อมกับชิ้นส่วนกระดูกที่ระบุที่โกศที่มีจารึกว่าเป็นของพระพุทธเจ้า
...
ในที่สุด เป็ปเปได้ส่งมอบอัญมณี พระธาตุ และภาชนะบรรจุพระธาตุส่วนใหญ่ให้แก่รัฐบาลอินเดียในยุคอาณานิคม โดยพระบรมสารีริกธาตุได้ถูกอัญเชิญมาถวายแด่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ส่วนโกศพระธาตุห้าใบ หีบหิน และพระธาตุอื่นๆ ส่วนใหญ่ถูกส่งไปยังพิพิธภัณฑ์อินเดียในเมืองโกลกาตา ซึ่งขณะนั้นคือ Imperial Museum of Calcutta
เป็นเวลากว่าศตวรรษที่อัญมณีที่เหลืออยู่ส่วนใหญ่ยังคงซ่อนอยู่ในคอลเล็กชันส่วนตัวของชาวอังกฤษ ชุดอัญมณี 300 ชิ้นที่ครอบครองโดยตระกูลเป็ปเป ได้ถูกนำออกแสดงต่อสาธารณะที่ซัทเทบีส์ ฮ่องกงในเดือนกุมภาพันธ์และพฤษภาคม
นักประวัติศาสตร์พิจารณาว่าพระธาตุเหล่านี้เป็นมรดกร่วมกันของราชวงศ์ศากยะของพระพุทธเจ้าและชาวพุทธทั่วโลก ชิ้นส่วนพระบรมสารีริกธาตุได้ถูกแจกจ่ายไปยังประเทศต่างๆ เช่น ไทย ศรีลังกา และพม่า ซึ่งยังคงเป็นวัตถุแห่งการสักการะบูชา
แผนการประมูลอัญมณีที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธเจ้าของซัทเทบีส์ในฮ่องกง ได้จุดประกายความกังวลด้านจริยธรรม โดยนักวิชาการและผู้นำชาวพุทธต่างตั้งคำถามว่าวัตถุศักดิ์สิทธิ์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งที่เชื่อมโยงกับพระบรมสารีริกธาตุ ควรได้รับการปฏิบัติเสมือนเป็นสินค้าหรือไม่ นักวิจารณ์ตั้งข้อสงสัยในอำนาจของผู้ขายในการประมูลพระธาตุ ในขณะที่ผู้สนับสนุนกล่าวว่าการประมูลที่โปร่งใสเป็นวิธีที่ยุติธรรมที่สุดในการโอนกรรมสิทธิ์.
ที่มา BBC