พวกเราเคยตามพ่อไปค้นหาแหล่งแร่ในมาลาวี แทนซาเนีย มาดากัสการ์ โมซัมบิก ฯลฯ สมัยนั้นพ่อค้าอัญมณีชาวไทยต้องการอัญมณี ruby และ sapphire จำนวนมาก เรามักจะถามว่าในพื้นที่ใดของประเทศเหล่านี้ที่มี quarry ควอ-ริ ซึ่งเป็น ‘เหมืองที่ทำบนผิวดิน’ แต่ถ้าเป็นคำกริยากลับหมายถึง ‘ระเบิดหิน’ หรือ ‘ขุดค้น’ We saw ten men quarrying. เราเห็นคน 10 คนกำลังระเบิดหิน

เมื่อหมายถึง ‘ขุดค้น’ จะเป็นขุดค้นในพื้นดินจริงๆ หรือจะเป็นการค้นคว้าอะไรก็ได้ พอได้ข่าวว่ามีอัญมณีวิลเล็มไมท์ (Willemite) ในแซร์ (Zaire) และแซมเบีย (Zambia) My father spent days in a library quarrying facts. พ่อผมก็ใช้เวลาหลายวันค้นคว้าหาข้อเท็จจริงในห้องสมุด

โดยปกติ ถ้าพูดถึง soil จะหมายถึง ‘เปลือกดินที่อยู่ข้างบน’ เท่านั้น หลายครั้งไม่ได้หมายถึงพื้นดินจริงๆ แต่หมายถึง ‘ประเทศ’ ตอนที่คุยกับคาโรล (Carol) เธอสารภาพว่า I have never set foot on Thai soil. นี่ไม่ได้หมายความว่า ‘เธอไม่เคยเหยียบดินของไทย’ แต่สื่อถึง ‘เธอไม่เคยมาประเทศไทยเลย’ native soil หมายถึง ‘บ้านเกิดเมืองนอน’ หลังจากเรียนที่สหภาพโซเวียตเป็นเวลา 12 ปี เออร์นา (Erna) ก็กลับไปยังบ้านเกิดเมืองนอนของเธอ She returned to her native soil.

Soil ยังหมายถึง ‘รอยเปื้อน’ ‘ด่างพร้อย’ ‘มลทิน’ ‘อุจจาระ’ ได้ด้วย ส.ส.แคมป์เบลปราศรัยบนเวทีว่า My hands are free from soil. มือของผมปราศจากสิ่งโสมม.

นิติการุณย์ มิ่งรุจิราลัย
pasalok1998@gmail.com

...