ประเด็นที่คุยกันเยอะในโซเชียลมีเดียก็คือ อาจจะมีความขัดแย้งแบ่งข้างรุนแรงระหว่างสหรัฐฯ ญี่ปุ่น อินเดีย ออสเตรเลีย เวียดนาม ฯลฯ กับจีน รัสเซีย และพันธมิตรในกลุ่มเอเชียกลาง มีการพูดถึงประวัติศาสตร์ สถานการณ์ปัจจุบัน และอนาคต
แต่ละประเทศก็มีอดีตที่ชอกช้ำทั้งนั้นครับ แผลเป็น 3แห่งของสหรัฐฯก็คืออิหร่าน เวียดนาม และอัฟกานิสถาน จีนก็มีแผลเป็นเยอะ จากการที่เคยโดนตะวันตกสุมหัวกันเล่นงานมาก่อน ส่วนรัสเซีย ก็เคยตกอยู่ภายใต้การปกครองของมองโกเลีย และเมื่อ 116 ปีที่แล้วก็เคยรบแพ้ญี่ปุ่น
ส่วนในสงครามโลกครั้งที่ 2 รัสเซียซึ่งเป็นผู้สืบสิทธิ์ของสหภาพโซเวียตเป็นฝ่ายชนะสงครามโลก ญี่ปุ่นแพ้สงคราม ญี่ปุ่นกับรัสเซียยังไม่ได้ลงนามในสนธิสัญญาสันติภาพต่อกันนะครับ ดินแดนกว้างใหญ่ไพศาลของแมนจูเรีย ทำให้ทั้งรัสเซียและญี่ปุ่นอยากได้ รัสเซียเคยส่งกองทหารไปยึดแมนจูเรีย ขยายอำนาจเข้าไปมีอิทธิพลในจีนและยึดครองเกาหลี
ภูมิภาคที่รัสเซียแผ่อิทธิพลเข้ามาอยู่ใกล้กับญี่ปุ่น ญี่ปุ่นก็คานอำนาจรัสเซียด้วยการทำสนธิสัญญาพันธมิตรอังกฤษ-ญี่ปุ่นเมื่อ ค.ศ.1902 รัสเซียตอนนั้นยังไม่พร้อมที่จะรบ ก็บอกว่างั้นจะถอนทหารออกจากแมนจูเรียภายใน 18 เดือน แต่ตอนหลังกลับใจไม่ถอน ไม่ถอนไม่พอ ยังส่งกำลังไปเพิ่มที่เมืองท่าพอร์ตอาร์เทอร์บนคาบสมุทรเหลียวตง (รัสเซียเช่าจากจีน) ในน่านน้ำมหาสมุทรแปซิฟิก
ญี่ปุ่นเองไม่อยากมีเรื่อง จึงบอกกับรัสเซียว่า อ้า งั้นเอาอย่างนี้ละกัน คุณไปปกครองแมนจูเรียเหนือ ส่วนญี่ปุ่นจะปกครองแมนจูเรียใต้+เกาหลี รัสเซียนิ่งไม่ตอบเยสหรือโน ญี่ปุ่นโกรธจึงประกาศตัดความสัมพันธ์ทางการทูตกับรัสเซียเมื่อ 5 กุมภาพันธ์ 1904
3 วันต่อมา ญี่ปุ่นก็ส่งเรือประจัญบานยิงตอร์ปิโดโจมตีกองเรือรัสเซียที่พอร์ตอาร์เทอร์ แล้วก็ประกาศสงครามอย่างเป็นทางการกับรัสเซีย ซาร์นิโคลัสที่ 2 ทรงตกตะลึงพรึงเพริด และพิโรธโกรธญี่ปุ่นเป็นอันมาก ทรงประกาศสงครามกับญี่ปุ่นเมื่อ 16 กุมภาพันธ์1904
...
ญี่ปุ่นยกพลขึ้นบกที่เมืองเจมุลโป ปัจจุบันคืออินชอน ยึดครองเกาหลีได้ทั้งประเทศ ข้ามแม่น้ำยาลูเข้าไปแมนจูเรียที่รัสเซียยึดครองอยู่ ทหารรัสเซียสู้ไม่ไหวก็ถอยไปเมืองท่าพอร์ตอาร์เทอร์ ญี่ปุ่นก็เคลื่อนกำลังเข้ายึดทั้งหมด ควบคุมเส้นทางไปสู่ทะเล ญี่ปุ่นชนะและยึดหนานชานได้ รุกไปยึดเมืองดาลนี (ปัจจุบันคือต้าเหลียน)
รัสเซียในตอนนั้นเงอะงะเฟอะฟะ อยู่ในอาการตระหนกตกใจ ตอนที่พอร์ตอาร์เทอร์ถูกปิดล้อม พลเรือโทมาคารอฟ ผู้บัญชาการกองเรือรัสเซียแปซิฟิกที่ 1 นำเรือรบเปโตรปัฟลอฟสค์และเรือธงโปเบดาหนีออกจากอ่าวเกาหลีได้ แต่ก็ไปชนทุ่นระเบิดที่ญี่ปุ่นวางไว้ตรงปากอ่าว พลเรือโทมาคารอฟตายกลางมหาสมุทร นั่นคือยุทธนาวีที่พอร์ตอาร์เทอร์ซึ่งรัสเซียแพ้ครั้งที่ 1 (กุมภาพันธ์ 1904)
พอถึงสิงหาคม 1904 กองเรือรัสเซียและกองเรือญี่ปุ่นก็ซัดกันอีกที่ยุทธนาวีแห่งทะเลเหลือง แม้ไม่มีเรือรบของฝ่ายใดถูกยิงจมก้นทะเล แต่เรือรัสเซียก็เสียหาย และต้องหันหัวหนีไปยังฐานที่พอร์ตอาร์เทอร์ พระเจ้าซาร์นิโคลัสที่ 2 ก็พิโรธโกรธหนัก ทรงสั่งให้กองเรือแปซิฟิกที่ 2 แล่นจากทะเลบอลติกมาเสริมที่พอร์ตอาร์เทอร์ ครั้งนี้ถึงแม้ไม่แพ้หมดรูป แต่รัสเซียก็เป๋ไปเยอะ
ปลายเดือนสิงหาคม 1904 ญี่ปุ่นก็ลุยรัสเซียทางภาคพื้นดินและขับรัสเซียออกจากมุกเดน (ปัจจุบันคือเมืองเฉิ่นหยาง) รัสเซียแพ้หมดรูป ปลายเดือนธันวาคม 1904 ญี่ปุ่นจึงเข้าโจมตีพอร์ตอาร์เทอร์ด้วยความรวดเร็วและเด็ดขาด ทั้งภาคพื้นดินและทางทะเล ผู้บัญชาการกองทหารประจำป้อมพอร์ตอาร์เทอร์ยอมแพ้โดยไม่ปรึกษาผู้บัญชาการระดับสูง
2 มกราคม 1905 ญี่ปุ่นยึดพอร์ตอาร์เทอร์ได้อย่างเบ็ดเสร็จเด็ดขาด รัสเซียแพ้หมดรูป พอข่าวรัสเซียแพ้สงครามไปถึงนครเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก ประชาชนคนทั้งหลายก็โกรธแค้นพระเจ้าซาร์เป็นอย่างมาก หลายคนชอบถามผมว่า สาเหตุที่แท้จริงที่ทำให้ราชวงศ์โรมานอฟซึ่งเป็นสถาบันอยู่คู่กับรัสเซียมานาน 304 ปีต้องล่มเพราะอะไร
ล่มเพราะ...
พรุ่งนี้มารับใช้กันต่อครับ.
นิติการุณย์ มิ่งรุจิราลัย
songlok1997@gmail.com