การขุดค้นที่เอล พัลมาร์ ซึ่งเป็นลานเล็กๆในเม็กซิโกใกล้พรมแดนเบลีซและกัวเตมาลา นักโบราณ คดีนำโดยเคนิชิโร ทสึคาโมโต จากมหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย ริเวอร์ไซด์ ในสหรัฐอเมริกา ได้ค้นพบบันไดที่จารึกอักษรอียิปต์โบราณนำไปสู่แท่นพิธี เมื่อถอดรหัสอักษรดังกล่าว แปลออกมาได้ว่า เดือน มิ.ย. ปี 726 ตามศักราชของชาวคริสต์ Ajpach ’Waal เดินทางไปพบกับกษัตริย์แห่งโคปัน (Copán) ซึ่งอยู่ห่างออกไป 350 ไมล์ในฮอนดูรัส เพื่อสร้างพันธมิตรกับกษัตริย์แห่งเมืองกาลักมุล ที่ตั้งอยู่ใกล้กับเอล พัลมาร์ในปัจจุบัน
ทั้งนี้ ใต้พื้นวิหารใกล้แท่นบูชา นักโบราณคดีได้ค้นพบโครงกระดูกของนักการทูตชายชาวมายาคนสำคัญที่ถูกฝังไว้เมื่อเกือบ 1,300 ปีก่อน เขามีนามว่า Ajpach ’Waal อายุราว 35-50 ปี จากการตรวจสอบนักโบราณคดีสามารถระบุได้ว่าบุรุษผู้นี้ประสบภาวะทุพ-โภชนาการหรือเจ็บป่วยตั้งแต่ยังเป็นเด็ก เมื่อเติบโตเป็นผู้ใหญ่ก็ได้รับหน้าที่เป็นทูตเจรจาการเป็นพันธมิตรระหว่าง 2 ราชวงศ์ที่มีอำนาจในแถบนั้น แต่ในที่สุดก็ล้มเหลว อีกทั้งความไม่มั่นคงทางการเมืองที่ตามมา แม้จะมีตำแหน่งที่มีสิทธิพิเศษ เขาก็ตกอยู่ในสถานการณ์ลำบากยากแค้นเช่นกัน จนกระทั่งการเสียชีวิตก็ยังเต็มไปด้วยความคลุมเครือ
จากการหาอายุจากคาร์บอนกัมมันตรังสีทั้งโครงกระดูก ตัวอักษร และรูปแบบเซรามิก บ่งชี้ว่าการฝังศพเกิดขึ้นในราวปี 726 และก่อนที่จะเสียชีวิตเขาสูญเสียฟันหลายซี่ทางด้านซ้ายของกรามล่าง เนื่องจากโรคเหงือกและอาจมีฝีที่ฟันกรามน้อยด้านขวาล่าง นักโบราณคดีเผยว่าชีวิตของนักการทูตชาวมายาโบราณคนนี้ ไม่เหมือนกับที่หลายคนมักบอกว่าชนชั้นสูงมีความสุขกับชีวิตของพวกเขา แต่เรื่องราวที่แท้จริงมักจะซับซ้อนกว่านี้.
Credit : Keniohiro Tsukamoto
...