ปืนกับพลังมือเปล่าๆ

สถานการณ์ในพม่าขณะนี้ อาจพูดได้หรือไม่ว่าเป็น “สงครามกลางเมือง” ระหว่างผู้นำกองทัพ ผู้มีอาวุธสงครามพร้อมสรรพ กับประชาชนชาวพม่าที่ลุกขึ้นมาต่อสู้ด้วยมือเปล่าๆ หลั่งไหลออกมาชุมนุมประท้วงตามเมืองน้อยใหญ่ทั่วประเทศ ตั้งแต่รัฐประหาร 1 กุมภาพันธ์เป็นต้นมา ประชาชนถูกยิงตายกว่า 50 ศพ

นับตั้งแต่ได้รับเอกราชมาตั้งแต่ปี 2491 เป็นต้นมาจนถึงปัจจุบัน พม่าอยู่ใต้การปกครองเผด็จการทหารนานเกือบ 50 ปี เพิ่งจะปกครองโดยรัฐบาลพรรคเอ็นแอลดีที่ชนะเลือกตั้งถล่มทลาย ภายใต้การนำของอองซาน ซูจี ตั้งแต่ปี 2558 ประชาธิปไตยกำลังเดินหน้าด้วยดี มีการลงทุนและค้าขายกับต่างชาติ เศรษฐกิจกำลังฟื้นตัว

แต่พม่าถูกบังคับให้อยู่ใต้เผด็จการอีกครั้ง หลังรัฐประหาร 1 กุมภาพันธ์ 2564 แม้แต่กลุ่มอาเซียน 10 ประเทศ ซึ่ง พม่าเป็นสมาชิกอยู่ด้วย ก็ช่วยอะไรไม่ได้ เพราะแม้แต่สมาชิกอาเซียนหลายประเทศ ก็ไม่ใช่ประชาธิปไตย เช่น ลาว กัมพูชา เวียดนาม และบรูไน ซึ่งเป็นประธานอาเซียนขณะนี้มีเพียง 4 ประเทศที่ยื่นมือช่วยเหลือ

นั่นก็คือกลุ่มประเทศประชาธิปไตยในอาเซียน ที่มีอินโดนีเซียเป็นผู้นำ ตามด้วยสิงคโปร์ มาเลเซีย และฟิลิปปินส์ ส่วนไทยแม้จะเคยเป็นผู้นำประชาธิปไตยในอาเซียน เคยดึงยูเอ็นมายุติสงครามในกัมพูชาสำเร็จมาแล้ว แต่วันนี้หัวหน้ารัฐบาลไทยสืบทอดอำนาจจากรัฐประหาร จึงอาจ เข้าใจและเห็นใจรัฐประหารในพม่าเป็นธรรมดา

นักวิชาการผู้เชี่ยวชาญด้านอาเซียน วิเคราะห์ว่าพลังประชาชนในพม่า อาจถูกกองทัพปราบราบคาบในอนาคตที่ไม่ไกล หรืออาจสามารถยืนหยัดต่อสู้ จนนำไปสู่การเจรจา ถ้าหลังประชาชนเข้มแข็งพอ และได้รับการสนับสนุนจากประชาคมโลก ส่วนประเทศไทยแม้จะช่วยชาวพม่าไม่ได้ แต่อย่าให้ถูกกล่าวหาสนับสนุนเผด็จการกดขี่ชาวพม่า.