ดร.อักษรศรี พานิชสาส์น ผู้เชี่ยวชาญเศรษฐกิจจีน จากคณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ได้วิเคราะห์สรุป 12 คุณลักษณะเด่นและจุดอ่อนของระบบ “คอมมิวนิสต์” ในเวอร์ชันจีน ด้วยปีนี้ พรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศจีน ครบ 100 ปี ไว้ดังนี้
ข้อแรก ไม่หมกมุ่นยึดติดอุดมการณ์ ไม่ใช่พรรคลัทธินิยมแต่เน้นปฏิบัตินิยม จึงมีการปรับประยุกต์นำระบบกลไกตลาดมาใช้ขับเคลื่อนเศรษฐกิจ โดยที่ระบอบการเมืองยังคงเป็นสังคมนิยมคอมมิวนิสต์
ข้อสอง พัฒนา “โมเดลของจีนเอง” ไม่ลอกตำราฝรั่งจนหน้ามืดตามัว แต่นำแนวคิดทางเศรษฐกิจของชาติตะวันตกมาปรับประยุกต์ใช้อย่างเหมาะสมและต่อยอด จนสามารถพัฒนาเป็นระบอบสังคมนิยมอัตลักษณ์จีน
ข้อสาม เน้นการทดลองแบบค่อยเป็นค่อยไป เน้นการดำเนินยุทธศาสตร์แบบไม่ผลีผลาม หากทำแล้วได้ผล ก็ค่อยขยายผล เช่น ในยุคเติ้งเสี่ยวผิงทดลองเปิดเขตเศรษฐกิจพิเศษ 4 เขตแรก แล้วค่อยขยายจนครอบคลุมทั่วประเทศ หรือในยุคสีจิ้นผิง ที่ทดลองใช้เงิน Digital Yuan ใน 4 เมืองสำคัญ ก่อนที่จะขยายไปทดลองใช้ในอีก 28 กว่าเมือง
ข้อสี่ เน้นปรับ “ดิสรัป” ตัวเองให้ทันสมัยอย่างต่อเนื่อง และเน้น R&D เช่น มีการปรับนำเทคโนโลยีมาจัดระเบียบสังคม โดยใช้มาตรการตัดคะแนน/ให้คะแนน ภายใต้ระบบ “เครดิตทางสังคม”
ข้อห้า ไม่ทำตัวเป็นนกกระจอกเทศ ที่เอาหัวมุดดินหนีปัญหา แต่จะยอมรับว่ายังคงมีปัญหา เช่น ยอมรับว่ายังคงมีปัญหาความยากจน และประกาศทำสงครามกับความยากจนให้หมดสิ้นไปภายในปี 2020
ข้อหก มีผู้นำที่มีวิสัยทัศน์ คิดใหญ่มองไกล แน่วแน่และต่อเนื่อง เช่น ยุทธศาสตร์หนึ่งแถบหนึ่งเส้นทาง (Belt and Road Initiative : BRI) ที่ผลักดันตั้งแต่ปี 2013 จนถึงวันนี้มีทั่วโลกเข้าร่วมกว่า 70 ประเทศ มีการวิเคราะห์ด้วยว่า จีนจะครองโลกแบบเนียนๆ ด้วย BRI
...
ข้อเจ็ด ตระหนักว่าการดำรงอยู่ของพรรค ต้องมาจากการสร้างความชอบธรรมกับผลงานที่จับต้องได้ จึงเน้น “รับฟัง” ข้อกังวลของประชาชนและแก้ปัญหาตามความ ต้องการของประชาชน เช่น ปัญหาคอร์รัปชัน
ข้อแปด เน้นปลูกฝังให้คนจีนภูมิใจในชาติและรักชาติยิ่งชีพ เพื่อเป็นสิ่งยึดเหนี่ยวจิตใจคนในชาติ ทั้งนี้ คนจีนมีทัศนะความเชื่อในความยิ่งใหญ่ของจีนว่า เป็นศูนย์กลางของโลก (Sino-Centric)