กะโหลกโบราณช่วยแกะรอยวิวัฒนาการ

Credit : Gunz et al. (2020) / Science Advances. , Author provided

โฮมินิน (hominins) คือสายพันธุ์มนุษย์ทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็นบรรพบุรุษมนุษย์ สายพันธุ์เครือญาติบรรพบุรุษมนุษย์ หลังจากที่สายพันธุ์ของลิงชิมแปนซีได้แยกออกไปแล้ว นักวิจัยได้สังเกตเห็นสมองที่ใหญ่โตเป็นพิเศษในซากดึกดำบรรพ์หรือฟอสซิลของมนุษย์อายุ 300,000 ปีก่อน ซึ่งก่อความสงสัยว่าสิ่งที่กระตุ้นให้เกิดการขยายตัวของวิวัฒนาการสมองในตระกูลโฮมินิน เกี่ยวข้องกับพฤติกรรมของมนุษย์อย่างไร

นักวิจัยพบอัตราการพัฒนาของสมองที่ช้าลงเริ่มขึ้นมากกว่า 3 ล้านปีที่ผ่านมาในสายเลือด Australopithecines ที่มักจะเป็นกลุ่มมนุษย์ออสตราโลพิเธคัส (Australopithecus) ซึ่งในปี พ.ศ.2543 ทีมนักวิจัยในเอธิโอเปียได้ค้นพบโครงกระดูกทารกโบราณที่มีกะโหลกศีรษะเกือบสมบูรณ์ อายุประมาณ 3,300,000 ปีก่อนในเขตทะเลทรายดิคิกา (Dikika) ทารกนี้อยู่ในสกุลและสายพันธุ์เดียวกับลูซี (Lucy) มนุษย์ออสตราโลพิเธคัส อะฟาเรนซิส (Australopithecus afarensis) ในงานวิจัยใหม่ที่ตีพิมพ์ในวารสาร Science Advances ทีมนักวิจัยเผยว่าสายพันธุ์ของลูซี แสดงความคล้ายคลึงและแตกต่างที่น่าประหลาดใจระหว่างลิงชิมแปนซีกับมนุษย์

ทีมใช้เครื่องเอกซเรย์ถ่ายภาพซินโครตรอนของสมองที่ไม่ได้กลายเป็นฟอสซิล และจำลองความเสมือนจริง 3 มิติจนวัดพื้นที่ภายในกล่องสมองได้ ซึ่งถ่ายภาพซินโครตรอนยังพบความจริงในฟันน้ำนมของทารกโบราณ จนระบุได้ว่ามีอายุ 861 วัน หรือราว 2 ปี 4 เดือน แปลว่าฟันกรามของทารกเจริญเติบโตอย่างรวดเร็วคล้ายกับลิงชิมแปนซีและเร็วกว่ามนุษย์ปัจจุบัน แต่น่าแปลกที่อัตราการพัฒนาสมองดูจะเปลี่ยนจากเร็วกลายเป็นช้ากว่า เป็นไปได้ว่าการยืดระยะเวลาการเจริญเติบโตของสมอง ได้ช่วยยืดระยะเวลาการเรียนรู้และอาจเป็นพื้นฐานสำหรับวิวัฒนาการที่ตามมาของสมองและพฤติกรรมทางสังคมในบรรพบุรุษของเรา.