ก่อนหน้านี้มีความคิดว่าลิงจากทวีปแอฟริกามาถึงทวีปอเมริกาเมื่อประมาณ 40 ล้านปีก่อน และกระจายไปอย่างรวดเร็วแบ่งออกเป็นสายพันธุ์ใหม่ๆมากกว่า 150 ชนิดที่เรารู้จักในปัจจุบัน ทว่ากระบวนการกระจายตัวแบ่งสายพันธุ์ก็เป็นปริศนาอยู่บ้าง ยังมีช่องว่างทางประวัติศาสตร์ที่รอการเติมเต็ม เนื่องจากบันทึกเกี่ยวกับซากดึกดำบรรพ์หรือฟอสซิล (fossil) ของลิงเมื่อประมาณ 13–31 ล้านปีที่แล้ว มีอยู่เพียงไม่กี่ชิ้น
แต่เมื่อเร็วๆนี้ทีมนักวิทยาศาสตร์จากมหาวิทยาลัยแห่งชาติปิวรา ในเปรู และนักมานุษยวิทยาวิวัฒนาการ จากมหาวิทยาลัยดุค ในสหรัฐอเมริกา เผยการค้นพบซากฟอสซิลฟัน ขากรรไกร และเศษกระดูกของลิงที่มีขนาดเล็กที่สุด โดยถูกขุดขึ้นมาจากริมฝั่งแม่น้ำริโอ อัลโต มาเดร เดอ ดิโอส (Río Alto Madre de Dios) ในป่าอเมซอน ที่อยู่ทางฝั่งตะวันออกของเปรู นักวิจัยระบุว่าซากฟอสซิลนี้เป็นของลิงสายพันธุ์ใหม่ที่น้ำหนักน้อยกว่าหนูแฮมสเตอร์ และเชื่อว่าพวกมันน่าจะกินผลไม้และแมลงที่ให้พลังงานสูง ที่สำคัญคือซากฟอสซิลลิงดังกล่าวมีอายุน้อยกว่า 18 ล้านปี
นักวิจัยยกให้ซากฟอสซิลเหล่านี้ มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการเติมช่องว่างช่วงเวลา 15 ล้านปีในบันทึกซากฟอสซิลของลิงโลกใหม่ และตั้งชื่อสายพันธุ์ลิงน้อยตัวนี้ว่า Parvimico materdei มีความหมายว่า “ลิงจิ๋วจากแม่น้ำของมารดาพระเจ้า”.
Credit : 3D scan by Duke SMIF - Credit : Wout Salenbien, Duke University