นาย หลี่ เผิง อดีตนายกรัฐมนตรีของประเทศจีน ผู้มีบทบาทสำคัญในยุคการประท้วงนองเลือดที่จัตุรัสเทียนอันเหมินเมื่อปี 2532 ถึงแก่อสัญกรรมแล้ว

เมื่อวันที่ 23 ก.ค. 2562 สำนักข่าว ซินหัว ของจีนรายงานว่า นาย หลี่ เผิง อดีตนายกรัฐมนตรีของประเทศจีน ช่วงปี 2531-2541 ถึงแก่อสัญกรรมแล้วในคืนวันจันทร์ที่ผ่านมา ด้วยอาการป่วยซึ่งไม่มีการเปิดเผย ขณะมีอายุ 90 ปีตามปฏิทินตะวันตก

โจว เอินไหล อดีตนายกรัฐมนตรีจีนช่วงปี 2492-2519
โจว เอินไหล อดีตนายกรัฐมนตรีจีนช่วงปี 2492-2519

นายหลี่เกิดเมื่อปี 2471 ที่นครเซี่ยงไฮ้ เป็นบุตรของนักปฏิวัติคอมมิวนิสต์ซึ่งถูกพรรคก๊กมินตั๊งจับกุมและถูกประหารชีวิตในปี 2474 ทำให้เขากลายเป็นเด็กกำพร้า อย่างไรก็ตาม 8 ปีต่อมา นายหลี่ได้โอกาสพบกับนายโจว เอินไหล ผู้จะได้เป็นแกนนำสำคัญของพรรคคอมมิวนิสต์ในอนาคต โดยในปี 2484 นายโจวส่งนายหลี่ไปยังเมืองเหยียนอัน ในมณฑลส่านซี ซึ่งเป็นฐานที่มั่นของกลุ่มคอมมิวนิสต์ ได้ศึกษาวิชาวิศวกรรม กระทั่งในปี 2488 เขาก็ได้เข้าเป็นสมาชิกพรรคคอมมิวนิสต์จีน

...

จากนั้นนายหลี่ก็ถูกส่งไปศึกษาต่อที่สหภาพโซเวียตและกลับมาจีนในปี 2498 ได้รับตำแหน่งหัวหน้าฝ่ายวิศวกรรม, ผู้อำนวยการ รวมทั้งเลขาธิการพรรคประจำโรงงานไฟฟ้าและหน่วยงานด้านพลังงานหลายแห่ง และก้าวผ่านช่วงการปฏิวัติวัฒนธรรมอันวุ่นวายของจีนมาได้

นาย หลี่ เผิง (ขวา) สนทนากับประธานาธิบดีเจียง เจ๋อหมิน
นาย หลี่ เผิง (ขวา) สนทนากับประธานาธิบดีเจียง เจ๋อหมิน

หลังจากการถึงแก่อสัญกรรมของนาย เหมา เจ๋อตง ผู้ก่อตั้งพรรคคอมมิวนิสต์จีน แล้วนายเติ้ง เสี่ยวผิง ขึ้นมามีอำนาจแทน นายหลี่ก็ได้รับตำแหน่งสำคัญในกระทรวงพลังงานและไต่เต้าเป็นรัฐมนตรีอย่างรวดเร็ว ในปี 2530 เขาก็ได้รับตำแหน่งในสมาชิกกรมการเมืองแห่งคณะกรรมการกบางพรรคคอมมิวนิสต์ หรือ โปลิตบูโร และได้เป็นรักษาการนายกรัฐมนตรีในปลายปีเดียวกันนั้น

ในช่วงการประท้วงครั้งใหญ่ของกลุ่มนักศึกษาที่จัตุรัสเทียนอันเหมินในปี 2532 นายหลีเป็นผู้สนับสนุนให้ใช้มาตรการขั้นเด็ดขาดและปฏิเสธที่จะเจรจากับผู้ประท้วง ในวันที่ 20 พ.ค. ปีเดียวกัน นายหลี่ออกแถลงการณ์ทางโทรทัศน์ ประกาศใช้กฎอัยการศึกในกรุงปักกิ่ง ก่อนที่กองทัพปลดปล่อยประชาชนและรถถังจะเคลื่อนขบวนปราบปรามผู้ชุมนุมในวันที่ 3 ก.ค. ทำให้การประท้วงยุติลงด้วยการนองเลือด

ภาพเหตุการณ์ประท้วงที่จัตุรัสเทียนอันเหมินเมื่อ 4 ก.ค. 2532
ภาพเหตุการณ์ประท้วงที่จัตุรัสเทียนอันเหมินเมื่อ 4 ก.ค. 2532

นายหลี่ออกมากล่าวยกย่องการปราบปรามที่เกิดขึ้นว่า เป็นชัยชนะครั้งประวัติศาสตร์ของพรรคคอมมิวนิสต์ และเป็นสิ่งที่จำเป็นต้องทำ อ้างว่าการประท้วงอาจสร้างความเสียหายแก่ประเทศเทียบเท่ากับการปฏิวัติวัฒนธรรม

เหตุการณ์ที่เทียนอันเหมิน ทำให้นักวิจารณ์ในจีนเรียกนายหลี่ว่า นักฆ่าแห่งกรุงปักกิ่ง อย่างไรก็ตาม นายหลี่ยังคงเป็นหนึ่งในบุคคลที่ทรงอำนาจที่สุดในพรรคคอมมิวนิสต์ ก่อนจะยุติบทบาทนายกรัฐมนตรีในปี 2541 และเกษียณอายุอย่างเป็นทางการในปี 2545