โรคสมองเสื่อมหรือดีเมนเชีย นับเป็นภัยร้ายใกล้ตัวที่ไร้ทางออกของสังคมยุคปัจจุบัน มีผู้คนได้รับผลกระทบเป็นจำนวนกว่า 50 ล้านคนทั่วโลก
แต่อย่างน้อยเมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา ก็มีข่าวดีขึ้นมาบ้าง หลังองค์การอนามัยโลก (WHO) ได้มีการเผยแพร่ “แนวทาง” หรือไกด์ไลน์ รับรองเป็นครั้งแรกว่าควรจะปฏิบัติตัวเยี่ยงไร เพื่อหลีกเลี่ยงความเสี่ยง และลดโอกาสที่จะป่วยเป็นดีเมนเชีย โรคร้ายที่ยังไม่มีหนทางการรักษาที่ชัดเจน
ทั้งนี้ องค์การอนามัยโลกให้แนวทางปฏิบัติมาทั้งหมด 11 ประการ โดยอ้างอิงจากหลักฐานต่างๆว่าอะไรบ้างที่ “ช่วย” หรือ “ไม่ช่วย” ในการลดความเสี่ยงป่วยเป็นสมองเสื่อม
1.การออกกำลังกาย คนวัยผู้ใหญ่หรือคนชรา ควรตั้งเป้าออกกำลังกายให้ได้ 150 นาทีต่อสัปดาห์ ในกรณีนี้รวมถึงการปั่นจักรยานหรือทำงานบ้าน
2.หยุดสูบบุหรี่ เพราะไม่ดีต่อร่างกายและสมอง
3.รับประทานอาหารครบถ้วน โดยเฉพาะเมนูที่มีผักและผลไม้ จักถือเป็นตัวช่วยส่งเสริม
4.ไม่จำเป็นต้องทานยาวิตามิน เพราะไม่มีหลักฐานอะไรมารองรับว่าช่วยลดความเสี่ยงเป็นดีเมนเชียได้
5.เลี่ยงการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในปริมาณสูง ยิ่งดื่มเยอะยิ่งมีความเสี่ยง และแม้ว่าผลศึกษาบางชิ้นจะระบุว่าการดื่มแอลกอฮอล์บ้าง อาจช่วยป้องกันดีเมนเชียได้ แต่ในความเป็นจริงก็ไม่มีหลักฐานเพียงพอ
6.ลับสมองบ่อยๆ เช่นการทายคำศัพท์ปริศนาหรือเกมคอมพิวเตอร์ อาจส่งผลดี
7.การเข้าสังคมเพื่อนฝูง จะมีส่วนช่วยส่งเสริมสุขภาพร่างกายและสุขภาพจิต แม้ว่ายังไม่มีหลักฐานว่าจะช่วยหยุดหรือชะลออาการดีเมนเชียก็ตาม
8.คุมน้ำหนักให้เหมาะสม จากรับประทานอาหารครบถ้วน และการออกกำลังกายสม่ำเสมอ ซึ่งจะช่วยส่งเสริมให้มีสุขภาพดี
...
9.ระวังเรื่องความดันสูง เพราะมีหลักฐานพบว่าความดันสูงมีความเชื่อมโยงกับโรคสมองเสื่อม
10.เข้ารับการรักษาหากป่วยเป็นโรคเบาหวาน เนื่องจากการควบคุมระดับน้ำตาลในร่างกายจะช่วยลดความเสี่ยงเกิดโรคต่างๆ รวมถึงโรคสมองเสื่อม และ
11.ระมัดระวังระดับคอเลสเทอรอล ที่ถือเป็นปัจจัยเสี่ยงอีกประการ
ด้านนักวิชาการด้านโรคสมองเสื่อม ต่างมีเสียงตอบรับที่ดีต่อแนวทางขององค์การอนามัยโลก เนื่องจากมองว่าแนวทางดังกล่าวถือเป็นเครื่องมือป้องกันดีที่สุดที่มนุษย์มีอยู่ในมือ ณ ขณะนี้ และในความเป็นจริงนั้น อาจต้องใช้เวลาอีกหลายทศวรรษที่จะค้นพบวิธีรักษาโรคสมองเสื่อม.
ตุ๊ ปากเกร็ด