Credit : Painting on marble by Randwulph

ในช่วงทศวรรษ 1930 หรือเกือบๆ 90 ปี ที่แล้ว มีการค้นพบซากดึกดำบรรพ์หรือฟอสซิล (fossil) จำนวนมากในหินทรายและหินดิน เหนียวอยู่ภายในพื้นที่โบราณคดีไฟรอารี (Friary Formation) เมืองซานดิเอโก รัฐ แคลิฟอร์เนีย แห่งสหรัฐอเมริกา ซึ่งหนึ่งในการค้นพบของนักบรรพชีวินวิทยาจากพิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์ธรรมชาติซานดิเอโกในยุคนั้น ก็คือการได้พบซากดึกดำบรรพ์ของสัตว์ 3 ชนิดที่ไม่สามารถอธิบายได้

แต่ในอีก 10 ปีต่อมานักศึกษาและอาจารย์ภาควิชามานุษยวิทยาจากมหาวิทยาลัยเท็กซัสในเมืองออสติน ก็มาสานต่อการค้นคว้าเกี่ยวกับสัตว์ทั้ง 3 ชนิดดังกล่าว โดยศึกษาจากฟันของพวกมัน ซึ่งเป็นตัวบ่งชี้ถึงวิวัฒนาการความเป็นมาในอดีตของสัตว์เหล่านี้ ไม่ว่าจะเป็นขนาดและอาหาร ทีมวิจัยได้ตั้งชื่อให้กับซากฟอสซิลทั้ง 3 ชนิดว่า Ekwiiyemakius walshi, Gunnelltarsius randalli และ Brontomomys cerutti รวมทั้งสามารถระบุว่าซากเหล่านี้เป็นของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมในอันดับไพรเมท (primate) จัดอยู่ในวงศ์โอโมมายเด (Omomyidae) ที่อาศัยอยู่ในยุคอีโอซีน (Eocene) เป็นยุคแรกเริ่มที่สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมถือกำเนิดขึ้น

สัตว์เหล่านี้น่าจะมีชีวิตอยู่ระหว่าง 42-46 ล้านปีที่แล้ว พร้อมแจกแจงว่า Ekwiiyemakius walshi ที่มีขนาดเล็กที่สุดใน 3 สายพันธุ์ใหม่นี้น่าจะมีน้ำหนัก 113-125 กรัม ส่วน Gunnelltarsius randalli อาจหนัก 275-303 กรัม ในขณะที่เชื่อว่า Brontomomys cerutti จะมีขนาดใหญ่และหนัก 719-796 กรัม.