สถานการณ์ตึงเครียดระหว่างอังกฤษกับรัสเซียทวีขึ้นทันที หลังรัฐบาลอังกฤษภายใต้การนำของนายกรัฐมนตรีเธเรซา เมย์ แสดงท่าทีแข็งกร้าวต่อรัฐบาลรัสเซีย เมื่อผลการตรวจสอบสารพิษที่ถูกนำมาใช้ลอบทำร้าย นายเซอร์เก สครีพอล อดีตสายลับรัสเซีย วัย 66 ปี และยูเลีย สครีพอล บุตรสาววัย 33 ที่เมืองซอลส์บรี ในประเทศอังกฤษ เมื่อ 4 มีนาคม 2561 นั้น เป็นสารทำลายประสาทฤทธิ์ร้ายแรงที่สุดชนิดหนึ่ง นั่นคือ สารโนวีชอก (novichok)
งานนี้ รัฐบาลอังกฤษโกรธหัวฟัดหัวเหวี่ยง ฟันธง รัสเซียอยู่เบื้องหลังความพยายามลอบสังหารนายสครีพอล ซึ่งถือเป็นการใช้กำลังผิดกฎหมายในอังกฤษ เพราะอาจทำให้พลเรือนผู้บริสุทธิ์อาจต้องตกอยู่ในอันตรายไปด้วย
ทำไม อังกฤษ จึงมั่นใจว่า รัสเซียอยู่เบื้องหลังการพยายามลอบสังหารนายสครีพอล ‘อดีตสายลับสองหน้า’ ที่ลี้ภัยอยู่ในอังกฤษ?? คำตอบคงเป็นเพราะสารทำลายประสาทโนวีชอกนี้ แรกเริ่มเดิมทีนั้น ถูกพัฒนาคิดค้นโดยอดีตสหภาพโซเวียต ซึ่งก็คือ รัสเซียในปัจจุบันนั่นเอง
...
*สารโนวีชอก คืออะไร?
สารทำลายประสาท โนวีชอก ซึ่งเแปลว่า ‘ผู้มาใหม่’ หรือ ‘มือใหม่’ เป็นชื่อสารทำลายประสาทที่รัสเซียใช้เรียกรุ่นของสารทำลายประสาทที่ถูกคิดค้นพัฒนาโดยอดีตสหภาพโซเวียตในช่วงทศวรรษ 1970 และ 1980 โดยสารโนวีชอก ถูกกล่าวขานในฐานะเป็นสารทำลายประสาทที่มีฤทธิ์ร้ายแรงที่สุด ซึ่งตามรายงานระบุว่ารุนแรงกว่าสารทำลายประสาท VXถึง5 เท่า
เว็บไซต์ The SUN รายงานว่าตามการเปิดเผยของ พ.อ.เฮมิช ดี เบรตตอน-กอร์ดอน ระบุ สารโนวีชอก ถูกผลิตโดยสารตั้งต้น 2 ชนิดที่ไม่เป็นอันตราย ซึ่งจะกลับกลายเป็นสารพิษร้ายแรงขึ้นมาทันทีที่ผสมกัน จึงทำให้สามารถนำสารตั้งต้น 2 ชนิดนี้เดินทางไปไหนมาไหนโดยตรวจสอบไม่เจอ ไม่ว่าจะเป็นการถูกตรวจสอบตามมาตรฐานความปลอดภัยการตรวจหาสารเคมีอันตรายระบบใดๆ ก็ตาม
*ฤทธิ์ของสารโนวีชอกเมื่อเข้าสู่ร่างกายมนุษย์
ตามการคาดการณ์ของเจ้าหน้าที่อังกฤษ เชื่อว่า สารพิษโนวีชอก ที่ถูกนำมาใช้ลอบทำร้าย นายสครีพอลนั้น มีลักษณะเป็นผงแป้ง มากกว่า เป็นแบบสูดดม ซึ่งปกติแล้ว แบบสูดดม มีฤทธิ์รุนแรงกว่าแบบผงแป้ง
สำหรับอาการรุนแรงของสารโนวีชอกเมื่อเข้าสู่ร่างกายของมนุษย์ ผู้เชี่ยวชาญคาดว่า อาการน่าจะเหมือนกับสารพิษทำลายประสาททั่วไป โดยสารเคมีจะไปปิดกั้นการสื่อสารระหว่างระบบประสาทกับกล้ามเนื้อ ทำให้ระบบการทำงานต่างๆ ของร่างกายล้มเหลว รูม่านตาหดเล็ก ชักกระตุก น้ำลายยืด รวมทั้งอาการขั้นโคม่า คือ ระบบหายใจล้มเหลว และขาดอากาศ เนื่องจากระบบทางเดินหายใจถูกปิดกั้น จนทำให้ เสียชีวิตในที่สุด
ขณะที่ นักวิทยาศาสตร์รัสเซีย ยังเผยว่า หากผู้ที่ได้รับสารทำลายประสาท โนวีชอกแล้วไม่ถึงตาย แต่ สารโนวีชอกก็สามารถไปทำลายระบบประสาทแบบถาวร จนทำให้กลายเป็นคนทุพพลภาพถาวร
*มีสารต้านพิษ (antidote) หรือไม่?
ตามรายงานระบุว่า ถ้าบุคคลใดได้รับสารทำลายประสาท โนวีชอก ควรได้รับการใช้เครื่องพยุงชีพทันที และขจัดสารเคมีออกจากร่างกายโดยด่วน ไม่ว่าจะเป็นถอดเสื้อผ้า หรือรีบใช้สบู่ถูและน้ำราดรดบริเวณผิวหนังที่ถูกสารพิษ
ส่วนสารต้านพิษ โนวีชอกนั้น มีหลายชนิด รวมทั้ง atropine, pralidoxime และdiazepam อย่างไรก็ตาม การรักษาผู้ได้รับสารพิษโนวีชอกด้วยวิธีเหล่านี้ ไม่มีการรับรองว่าจะช่วยบรรเทาอาการ แม้แต่การกินสารต้านพิษก็ตาม เพราะยังคงมีโอกาสสูงที่สารโนวีชอกจะทำอันตรายต่อร่างกายถาวร
...
*นายกรัฐมนตรีอังกฤษ ชี้ฝีมือรัสเซีย
รัฐบาลนายกรัฐมนตรีเธเรซา เมย์ เปิดศึกทางการทูตใส่รัสเซียทันที หลังผลการตรวจหาสารพิษ ออกมาว่า เป็นสารมรณะ โนวีชอก โดยนายกฯเมย์ได้กล่าวต่อสมาชิกสภา ชี้ว่า ‘มีความเป็นไปได้สูง’ ที่รัสเซียอยู่เบื้องหลังการใช้สารโนวีชอกลอบทำร้ายนายสครีพอล และบุตรสาว
จากนั้น รัฐบาลอังกฤษได้ดำเนินมาตรการทางการทูต ด้วยการขับไล่นักการทูตรัสเซีย 23 คนกลับประเทศ และส่งเรือดำน้ำนิวเคลียร์ HMS Trenchant มามหาสมุทรอาร์ตกติก ครั้งแรกในรอบ 10ปี ร่วมซ้อมรบทางทะเลกับสหรัฐฯ หลังจากรัฐบาลกรุงมอสโก ไม่ได้ออกมาชี้แจงใดๆ เกี่ยวกับเรื่องนี้ตามกำหนดเส้นตายที่อังกฤษตั้งไว้ ขณะที่ประเทศพันธมิตรของอังกฤษ รวมทั้งสหรัฐฯ ได้ออกมาแสดงท่าทีสนับสนุนรัฐบาลนายกรัฐมนตรีเมย์ที่มีต่อรัสเซียในครั้งนี้
...
*รัสเซียโต้อังกฤษ ตะเพิด 23 นักการทูตทันควัน
แต่ต่อมา รัฐบาลกรุงมอสโกได้ออกมาปฏิเสธ กล่าวหาว่าอังกฤษนั่นแหละ คือผู้สั่งการอยู่เบื้องหลัง พร้อมกับตอบโต้ด้วยวิธีเดียวกัน คือขับไล่นักการทูตอังกฤษ 23 คนออกจากรัสเซีย จนทำให้สถานการณ์ตึงเครียดระหว่างอังกฤษกับรัสเซียยิ่งทวีมากขึ้น พร้อมกันนั้น รัสเซียยังสั่งปิด ‘บริติช เคานซิล’ (British Council : องค์กรนานาชาติเพื่อส่งเสริมโอกาสทางการศึกษา ศิลปะ และวัฒนธรรมแห่งสหราชอาณาจักร) และสถานกงสุลอังกฤษ ในนครเซนต์ ปีเตอร์เบิร์ก เมืองใหญ่อันดับสองของรัสเซียด้วย
*ปูติน ออกโรงปฏิเสธครั้งแรก บอกข้อกล่าวหา ‘เหลวไหล’
หลังจากมอบหมายให้ กระทรวงการต่างประเทศรัสเซียออกมาปฏิเสธในเรื่องนี้ก่อนหน้าสักพัก ประธานาธิบดีวลาดิเมียร์ ปูติน ได้ออกมากล่าวปฏิเสธเป็นครั้งแรกในระหว่างการปราศรัยประกาศชัยชนะการเลือกตั้งได้เป็นประธานาธิบดีรัสเซียสมัยที่ 4 ถึงข้อกล่าวหาของรัฐบาลอังกฤษ ที่ชี้ว่า รัสเซียอยู่เบื้องหลังการใช้สารโนวีชอก เพื่อพยายามปลิดชีพนายสครีพอล ว่า เป็นเรื่อง‘เหลวไหล ไร้สาระ’
...
ประธานาธิบดีปูติน กล่าวว่า การทำร้ายนายสครีพอล อดีตสายลับเคจีบีและบุตรสาวในเมืองซอลส์บรี เป็น ‘โศกนาฏรรม’
*ผู้นำรัสเซีย ชี้ถ้าฝีมือรัสเซียจริง ต้อง‘ตายทันที’
ประธานาธิบดีปูตินยังกล่าวด้วยว่า ถ้าคำกล่าวหาของอังกฤษที่อ้างว่ารัสเซียอยู่เบื้องหลังการใช้สารโนวีชอก ตามเก็บอดีตสายลับรัสเซีย เป็นเรื่องจริงแล้วละก็ เหยื่อทั้งสองคน คือนายสครีพอลและบุตรสาวต้องตายทันที
ผู้นำรัสเซีย ยังยืนยันว่า ทางการรัสเซียได้ทำลายอาวุธเคมีทั้งหมดไปแล้ว ภายใต้การสังเกตการณ์ของหน่วยงานสากล ไม่เหมือนกับชาติหุ้นส่วนของรัสเซียบางประเทศ โดยประธานาธิบดีปูตินยังกล่าวด้วยว่า พร้อมจะให้ความร่วมมือกับรัฐบาลอังกฤษในการสืบสวนคดีอดีตสายลับรัสเซียโดนลอบทำร้ายด้วยสารพิษ
เรียกว่า รัฐบาลปูติน ที่ตกเป็น ‘ผู้ต้องสงสัย’ในการพยายามตามปลิดชีพนายสครีพอล ‘อดีตสายลับสองหน้า’ ที่ลี้ภัยอยู่ในอังกฤษ ยังคงยืนกรานปฏิเสธเสียงแข็ง ท่ามกลางสถานการณ์ตึงเครียดกับอังกฤษ ที่กำลังทวีมากขึ้นเรื่อยๆ และสภาความมั่นคงแห่งชาติอังกฤษกำลังจะประชุมกันเพื่อหารือถึงมาตรการตอบโต้รัสเซีย ที่สั่งขับไล่นักการทูตอังกฤษ 23 คนออกจากประเทศแล้ว...!!