วิธีดูแลเครื่องดีเซลเพื่อยืดอายุการใช้งาน

การบำรุงรักษาเครื่องยนต์ดีเซลนั้นรวมถึงการเปลี่ยนถ่ายน้ำมันเครื่องและไส้กรองอย่างสม่ำเสมอด้วยผลิตภัณฑ์คุณภาพสูง การตรวจสอบและทำความสะอาดไส้กรองอากาศและไส้กรองน้ำมันเชื้อเพลิงเป็นประจำ (รวมถึงตัวแยกน้ำ) การรักษาระบบระบายความร้อนให้อยู่ในสภาพดีด้วยระดับน้ำยาหล่อเย็นที่เหมาะสม การตรวจสอบสายพานและท่อต่างๆ และการใส่ใจระบบไอเสีย/การปล่อยมลพิษ ซึ่งทั้งหมดนี้มีความสำคัญต่ออายุการใช้งานและประสิทธิภาพของเครื่องยนต์

เครื่องยนต์ดีเซลเข้ามาปฏิวัติวงการขนส่งเมื่อมีการนำมาใช้ครั้งแรกในปลายศตวรรษที่ 19 กว่า 100 ปีต่อมา ทุกวันนี้ เครื่องยนต์ดีเซลยังคงเป็นหัวใจสำคัญของอุตสาหกรรมรถบรรทุกเชิงพาณิชย์ ประสิทธิภาพด้านแรงบิด อัตราสิ้นเปลืองและความทนทาน ทำให้เครื่องยนต์ดีเซลกลายเป็นระบบขับเคลื่อนที่มีความสำคัญของรถสมัยใหม่ การบำรุงรักษาเครื่องยนต์ดีเซลอย่างสม่ำเสมอเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อให้มั่นใจว่าเครื่องยนต์ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพตลอดอายุการใช้งาน 

1. เปลี่ยนถ่ายน้ำมันเครื่องตามกำหนด
เรื่องง่ายๆ แต่มักจะถูกละเลยไม่ใส่ใจ น้ำมันเครื่องที่สะอาดมีความสำคัญอย่างยิ่งในการลดแรงเสียดทานและระบายความร้อนให้กับชิ้นส่วนสำคัญของเครื่องยนต์ เครื่องยนต์ดีเซลเมื่อเผาไหม้จะสร้างเขม่าและสิ่งปนเปื้อนมลพิษมากกว่าเครื่องยนต์เบนซิน  ทำให้น้ำมันเครื่องสกปรกเร็ว การรอเวลานานเกินไประหว่างการเปลี่ยนถ่ายน้ำมันเครื่อง นำไปสู่การสะสมของตะกอน การสึกหรอที่มากขึ้น  ประสิทธิภาพการทำงานลดลง ควรเปลี่ยนถ่ายน้ำมันเครื่องตามระยะเวลาการเปลี่ยนถ่ายของเหลวหล่อลื่นที่อยู่ในคู่มือ ลดระยะเวลาการเปลี่ยนถ่ายน้ำมันเครื่องให้สั้นลงหากใช้งานหนักและขับขี่ในสภาพการจราจรติดขัดบ่อยครั้ง

2. เปลี่ยนไส้กรองน้ำมันเชื้อเพลิงเป็นประจำ
ไส้กรองน้ำมันเชื้อเพลิง เป็นอุปกรณ์ในเครื่องยนต์ดีเซลที่มีความสำคัญ ไส้กรองเชื้อเพลิงดีเซลปกป้องหัวฉีดจากสิ่งสกปรก น้ำ และสิ่งเจือปนอื่นๆ เนื่องจากน้ำมันดีเซล มักจะถูกปนเปื้อนมากกว่าน้ำมันเบนซิน เครื่องยนต์ดีเซลส่วนใหญ่จึงมีไส้กรองน้ำมันเชื้อเพลิงสองตัว การเปลี่ยนไส้กรองตามกำหนดเวลา ช่วยให้เครื่องยนต์ได้รับน้ำมันเชื้อเพลิงที่สะอาดและต่อเนื่อง ป้องกันความเสียหายของหัวฉีดและรักษาประสิทธิภาพการฉีดจ่ายเชื้อเพลิง

3. ตรวจสอบและล้างทพความสะอาดระบบระบายความร้อน
เครื่องยนต์ดีเซลทำงานที่อุณหภูมิสูงกว่าเครื่องยนต์เบนซินมาก ทำให้ระบบระบายความร้อนทำงานอย่างหนักหน่วง ระบบระบายความร้อนในเครื่องดีเซลจึงมีความสำคัญอย่างมาก  น้ำยาหล่อเย็นเก่าอาจสูญเสียคุณสมบัติในการปกป้อง ทำให้เกิดการกัดกร่อนและคราบตะกรันสะสมภายในหม้อน้ำและช่องทางเดินของเครื่องยนต์ การตรวจสอบระดับน้ำยาหล่อเย็นเป็นประจำ และล้างระบบระบายความร้อยตามระยะเวลาที่เหมาะสม ช่วยป้องกันความร้อนสูงเกินไปและความเสียหายของเครื่องยนต์ที่แน่นอนว่าต้องมีค่าใช้จ่ายที่สูงกว่าปกติ

4. หมั่นตรวจสอบไส้กรองอากาศ
เครื่องยนต์ดีเซลต้องการอากาศปริมาณมากเพื่อให้ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ไส้กรองอากาศที่อุดตันจะจำกัดการไหลของอากาศ ทำให้สิ้นเปลืองน้ำมันเชื้อเพลิงและประสิทธิภาพการทำงานลดลง หากขับรถในสภาพที่มีฝุ่นมากหรือบนเส้นทางออฟโรด ไส้กรองอากาศต้องเปลี่ยนบ่อยขึ้น การตรวจสอบระหว่างการบำรุงรักษาตามปกติเป็นวิธีที่รวดเร็วในการป้องกันภาระที่ไม่จำเป็นต่อเครื่องยนต์

5.  ตรวจสอบสายพานและท่อต่างๆ ว่าสึกหรอหรือไม่
สายพานและท่ออาจดูไม่สำคัญเท่าหัวฉีดหรือเทอร์โบ แต่สายพานขาดหรือท่อแตกอาจทำให้รถเสียกลางทางได้ เครื่องยนต์ดีเซลสร้างแรงสั่นสะเทือนและความร้อนสูง ซึ่งช่วยเร่งการสึกหรอให้เร็วขึ้น การตรวจสอบอย่างสม่ำเสมอจะช่วยระบุปัญหาเล็กๆ ก่อนที่จะลุกลามกลายเป็นปัญหาใหญ่ขณะใช้งาน

6. ดูแลรักษาเทอร์โบชาร์จเจอร์
เครื่องยนต์ดีเซลเทอร์โบชาร์จเจอร์ เทอร์โบอาศัยน้ำมันที่สะอาดและการระบายความร้อนที่เหมาะสมในการทำงาน การปล่อยให้เครื่องยนต์เดินเบาชั่วครู่หลังจากขับขี่อย่างหนัก ช่วยให้เทอร์โบมีเวลาเย็นตัวลง  ป้องกันการสึกหรอก่อนกำหนด การเปลี่ยนถ่ายน้ำมันเครื่องและการตรวจสอบอย่างสม่ำเสมอจะช่วยปกป้องแบริ่งของเทอร์โบจากความเสียหาย

7. บำรุงรักษาระบบบำบัดไอเสีย
รถยนต์ดีเซลสมัยใหม่ใช้ระบบบำบัดไอเสีย เช่น ตัวกรองอนุภาคดีเซล (DPF) และระบบลดการเร่งปฏิกิริยาแบบเลือก (SCR) เพื่อลดการปล่อยมลพิษ การละเลยส่วนประกอบเหล่านี้อาจนำไปสู่การอุดตัน การสิ้นเปลืองน้ำมันเชื้อเพลิง และแม้แต่การซ่อมแซมที่มีค่าใช้จ่ายสูง การใช้เชื้อเพลิงกำมะถันต่ำที่เหมาะสมและการปฏิบัติตามขั้นตอนการฟื้นฟูระบบจะช่วยรักษาระบบบำบัดไอเสียให้ทำงานอย่างเต็มประสิทธิภาพ ควรให้ช่างตรวจสอบ เมื่อพบว่าอุดตันหรือเต็มไปด้วยตะกรันเขม่าจากการเผาไหม้เชื้อก็ให้ช่างหรืออู่ หรือศูนย์บริการล้างทำความสะอาดทั้งระบบ 

8. ใส่ใจกับไฟเตือน 
เครื่องยนต์ดีเซลพึ่งพาเซ็นเซอร์และระบบคอมพิวเตอร์หรือ ECU อย่างมากในการจัดการประสิทธิภาพ เมื่อเห็นไฟตรวจสอบเครื่องยนต์หรือไฟเตือนสัญลักษณ์รูปเครื่องยนต์ก็อย่าละเลย การวินิจฉัยตรวจสอบจากช่างที่ชำนาญจะระบุได้อย่างรวดเร็วว่าปัญหาไฟแจ้งเตือนอาจสร้างความเสียหายให้กับเครื่องยนต์หากปล่อยทิ้งไว้โดยไม่ได้รับการแก้ไขอย่างถูกวิธี

9. นำรถเข้าตรวจสอบโดยช่างผู้เชี่ยวชาญ
แม้ว่าจะเปลี่ยนถ่ายน้ำมันเครื่องและไส้กรองอย่างสม่ำเสมอ แต่ช่างเครื่องยนต์ดีเซลมืออาชีพสามารถตรวจพบปัญหาที่อาจมองข้ามไปได้ ตั้งแต่การทดสอบความสมดุลของหัวฉีด ไปจนถึงการตรวจสอบกำลังอัด การทำงานของเทอร์โบ ระบบบำบัดมลพิษ การเติมสารลดไอเสียของเครื่องดีเซล การตรวจสอบเป็นประจำช่วยยืดอายุการใช้งาน. 

อาคม รวมสุวรรณ
E-Mail chang.arcom@thairath.co.th  
Facebook https://www.facebook.com/chang.arcom  
https://www.facebook.com/ARCOM-CHANG-Thairath-Online-525369247505358