จริงหรือมั่ว? น้ำมันเกียร์ออโต้ (บางรุ่น) ไม่ต้องเปลี่ยนตลอดอายุการใช้งาน

น้ำมันเกียร์อัตโนมัติ (ATF) เป็นน้ำมันอเนกประสงค์ที่ทำหน้าที่หล่อลื่น ระบายความร้อน และทำความสะอาดชิ้นส่วนภายในระบบเกียร์ พร้อมทั้งทำหน้าที่เป็นน้ำมันไฮดรอลิกสำหรับเปลี่ยนเกียร์ จำเป็นต้องเปลี่ยนน้ำมันเกียร์เนื่องจากน้ำมันจะเสื่อมสภาพลงตามกาลเวลา ทำให้สูญเสียคุณสมบัติในการปกป้อง และอาจสร้างความเสียหายให้กับระบบเกียร์ได้ ระยะเวลาการเปลี่ยนถ่ายน้ำมันเกียร์ที่แนะนำอาจแตกต่างกันไป แต่โดยทั่วไปจะอยู่ระหว่างทุกๆ 30,000 ถึง 40,000 กิโลเมตร ขึ้นอยู่กับสภาพการขับขี่ ถ้าใช้งานหนัก การเปลี่ยนถ่ายน้ำมันเกียร์ควรเปลี่ยนบ่อยขึ้น 

เพื่อให้เข้าใจถึงความสำคัญของน้ำมันเกียร์ได้ดีขึ้น ควรทำความรู้จักกับประเภทของระบบเกียร์อัตโนมัติ ระบบเกียร์อัตโนมัติแบบเดิม (AT) ใช้ตัวแปลงแรงบิดและเฟืองดาวเคราะห์ ซึ่งทำให้มีความทนทานและการเปลี่ยนเกียร์ที่ราบรื่น ระบบเกียร์อัตโนมัติแบบ 5-6 สปีด  ในรถยนต์รุ่นเก่า  เกียร์รุ่นใหม่ 6-7-8-9-10 สปีด ซึ่งให้ประสิทธิภาพที่สูงกว่า สมรรถนะดีขึ้น  ประหยัดน้ำมันเชื้อเพลิงกว่า ระบบเกียร์ CVT (เกียร์แปรผันต่อเนื่อง) ไม่มีอัตราทดเกียร์คงที่  ระบบเกียร์ CVT ใช้สายพาน (b-CVT) หรือโซ่ (c-CVT) ให้การขับเคลื่อนที่นุ่มนวลไหลลื่นและไม่กระตุกกระชาก  ระบบเกียร์คลัตช์คู่ (DCT) ผสานประสิทธิภาพของเกียร์ธรรมดาเข้ากับความสะดวกสบายของเกียร์อัตโนมัติ  ใช้คลัตช์แยกกันสองตัว เพื่อควบคุมเกียร์คู่และเกียร์คี่สลับกัน ทำให้การเปลี่ยนเกียร์รวดเร็วและแม่นยำ

ในความเป็นจริงแล้ว ไม่มีทางเป็นไปได้ที่บริษัทรถยนต์จะเคลมว่า เกียร์อัตโนมัติของแบรนด์นี้ ไม่ต้องเปลี่ยนน้ำมันหล่อลื่นตลอดอายุการใช้งาน แต่ อย่าลืมว่า น้ำมันหล่อลื่นในเกียร์เป็นของเหลวที่มีความสำคัญในลำดับต้นๆ ที่จะทำให้เกียร์มีอายุยืนยาว การหล่อลื่นชิ้นส่วนที่เคลื่อนไหวอยู่ภายในห้องเกียร์ ไม่ว่าจะเป็นเกียร์อัตโนมัติแบบใดก็ต้องการการหล่อลื่นที่ดีและสดใหม่อยู่เสมอแทบทั้งนั้น อย่างช้าที่สุดก็ควรเปลี่ยนน้ำมันเกียร์ที่ระยะ 40,000 กิโลเมตร ไม่ต้องรอให้เกียร์พังก่อนแล้วค่อยเปลี่ยนเกียร์ใหม่แทนที่จะเปลี่ยนแค่น้ำมันเกียร์ ซึ่งมีค่าใช้จ่ายถูกกว่ามาก

บริษัทรถยนต์บางค่ายแจ้งลูกค้าว่า เกียร์อัตโนมัติที่ติดตั้งมาให้นั้นเป็นเกียร์รุ่นใหม่ระบบปิด ไม่มีจุดเปลี่ยนถ่ายน้ำมันเกียร์ ส่วนน้ำมันเกียร์ที่เติมมาจากโรงงานนั้นก็ไม่ต้องทำการเปลี่ยนถ่ายน้ำมันเกียร์ใหม่ตลอดอายุการใช้งาน การแจ้งกับลูกค้าแบบนั้นดูเหมือนจะเป็นการพูดที่เกินเลยจากความเป็นจริงไปไม่น้อย หากมีการรับประกันเมื่อเกียร์เกิดสึกหรอเสียหายโดยเปลี่ยนเกียร์ลูกใหม่ให้ก็ดีไป ซึ่งจริงๆ แล้วไม่มีค่ายรถแบรนด์ไหนทำแบบนั้น ส่วนใหญ่จะหมดระยะประกันชิ้นส่วนการใช้งานที่ 100,000 กิโลเมตร หลังจากผ่านหลักแสน เกียร์ก็จะมีปัญหาตามมาโดยเฉพาะเกียร์ออโต้ที่ไม่เคยได้รับการเปลี่ยนถ่ายของเหลวหล่อลื่นหรือน้ำมันเกียร์

เมื่อเกียร์เกิดเสียหายในระหว่างการรับประกันอายุการใช้งานและยังอยู่ในข้อสัญญาการรับประกันก็ดีไป แต่เจ้าของรถอาจต้องรอเคลมเปลี่ยนเกียร์ลูกใหม่กับศูนย์บริการโชว์รูมที่ออกรถนานหลายอาทิตย์หรือนานเป็นเดือนๆ จากการทำเอกสารที่ล่าช้าและการรออะไหล่ที่ยาวนานจนน่าเบื่อ บางรายมีรถสำรองให้ใช้ก็ดีไป บางรายไม่มีรถให้แถมยังต้องรอเกียร์ใหม่กันเป็นเดือนหรือหลายเดือน โดยเฉพาะรถราคาแพงแบบนี้ก็ไม่ไหวนะครับ

ยุคสมัยที่เปลี่ยนไปทำให้เกียร์ออโต้ต้องรับภารกรรมมากยิ่งขึ้น จากการที่ต้องวิ่งๆ หยุดๆ ไปตลอดทางเมื่อขับใช้งานในเมือง ทั้งยังต้องรับแรงบิดจากเครื่องยนต์สมัยใหม่ที่มีเรี่ยวแรงพละกำลังมาก มีแรงบิดมหาโหดส่งลงไปยังเพลาขับ รวมถึงยังต้องทนรับสภาวการณ์ต่างๆ ของผู้ขับที่ใช้เกียร์ออโต้ไม่เป็นหรือไม่รู้จักทะนุถนอม สังเกตได้จากอาการของเกียร์ที่ไม่ปกติรวมถึงสีของน้ำมันเกียร์ที่เปลี่ยนไป

น้ำมันเกียร์อัตโนมัติต้องมีคุณสมบัติตรงตามข้อกำหนดของระบบเกียร์อัตโนมัติที่ติดตั้งในรถยนต์นั้นๆ  ช่วยในการทำงานต่างๆ ได้แก่
การหล่อลื่นเกียร์
การทำงานของทอร์กคอนเวอร์เตอร์
การทำงานของตัววาล์ว
การทำงานของคลัตช์แรงเสียดทาน
การระบายความร้อนของชุดเกียร์

หน้าที่ของน้ำมันเกียร์อัตโนมัติ

การหล่อลื่น: ป้องกันการสึกหรอของเกียร์และชิ้นส่วนที่เคลื่อนไหวอื่นๆ โดยลดแรงเสียดทาน

การระบายความร้อน: ระบายความร้อนออกจากชิ้นส่วนที่ร้อนของระบบเกียร์เพื่อป้องกันความร้อนสูงเกินไป

การทำความสะอาด:น้ำมันเกียร์อัตโนมัติ ประกอบด้วยสารทำความสะอาดที่ช่วยขจัดคราบตะกอน คราบสกปรก และสารปนเปื้อนอื่นๆ ออกจากพื้นผิวโลหะ

พลังไฮดรอลิก: ในระบบเกียร์ น้ำมันที่มีแรงดัน จะทำหน้าที่ขับเคลื่อนเกียร์ เพื่อให้การเปลี่ยนอัตราทดในแต่ละเกียร์เป็นไปอย่างราบรื่น

 ป้องกันการกัดกร่อน: ช่วยป้องกันการเกิดออกซิเดชันและสนิมบนชิ้นส่วนภายในเกียร์

ทำไมและเมื่อไหร่ถึงควรเปลี่ยนถ่ายน้ำมันเกียร์

กรอบเวลา: ระยะเวลาการเปลี่ยนถ่ายน้ำมันเกียร์จะแตกต่างกันไปตามรุ่นรถและสภาพการขับขี่ โดยทั่วไปคือทุกๆ 30,000 ถึง 50,000 กิโลเมตร 

สภาพการขับขี่:  เปลี่ยนถ่ายน้ำมันเกียร์บ่อยขึ้น เมื่อใช้งานในลักษณะต้องลากจูงรถเทรลเลอร์ หรือพ่วงลากหนักบ่อยครั้ง ขับรถสั้นๆ ในสภาพการจราจรติดขัด ท่ามกลางสภาพอากาศร้อนจัด

การเสื่อมสภาพของน้ำมันเกียร์: เมื่อใช้งานและระยะเวลาของการขับเคลื่อนรถยนต์ผ่านไป น้ำมันเกียร์จะเริ่มต้นกระบวนการเสื่อมสภาพ สูญเสียความหนืด มีการปนเปื้อนละอองอณูของเศษโลหะขนาดเล็ก  ส่งผลให้ประสิทธิภาพการทำงานของเกียร์อัตโนมัติลดลง นำไปสู่ความเสียหายของระบบเกียร์

การบำรุงรักษาเชิงป้องกัน: การเปลี่ยนถ่ายน้ำมันเกียร์เป็นประจำจะช่วยขจัดสิ่งปนเปื้อนและรักษาคุณสมบัติในการปกป้องของน้ำมันเกียร์ ซึ่งจะช่วยรักษาประสิทธิภาพ ความปลอดภัย และอายุการใช้งานของระบบเกียร์

สัญญาณอื่นๆ เมื่อเกียร์ทำงานผิดปกติ ใส่เกียร์แล้วรอนานกว่าจะเคลื่อนตัว เกียร์กระตุก กระชาก ตัดต่ออัตราทดไม่ลื่นไถล เปลี่ยนเกียร์อย่างไม่ราบรื่น  น้ำมันเกียร์มีสีเข้มหรือมีกลิ่นไหม้  ควรเปลี่ยนถ่ายน้ำมันเกียร์โดยด่วน

อาคม รวมสุวรรณ
E-Mail chang.arcom@thairath.co.th
Facebook https://www.facebook.com/chang.arcom
https://www.facebook.com/ARCOM-CHANG-Thairath-Online-525369247505358/