เมื่อรถเกิดอาการเสียหลัก ลักษณะของระบบขับเคลื่อน และการวางเครื่องยนต์ จะส่งผลต่อการควบคุม ไม่ว่าจะขับเคลื่อนด้วยล้อคู่หน้า หรือขับเคลื่อนล้อหลัง หากขาดความระมัดระวัง ขับด้วยความเร็วสูงแล้วเกิดอาการสูญเสียการควบคุมทิศทางของรถ หรือเกิดการลื่นไถล หักพวงมาลัยเข้าโค้งแล้วหน้าดื้อโค้ง เลี้ยวไม่เข้า หรือเข้าโค้งแล้วเกิดท้ายปัด รวมถึงการใช้เบรกอย่างรุนแรง พร้อมๆ กับการเปลี่ยนทิศทางเพื่อหักหลบสิ่งกีดขวาง ผู้ขับบางคนไม่สามารถควบคุมทิศทางของรถได้ เพราะล้อทั้งสี่โดยเฉพาะล้อขับเคลื่อนนั้นกำลังขาดแรงยึดเกาะกับผิวถนน ซึ่งจะตามมาด้วยการลื่นไถล หมุนคว้าง หรือเป๋ปัดจนตกไปจากถนน ปะทะกับเสาไฟฟ้า ต้นไม้ หรือพุ่งข้ามเลนไปซัดเข้ากับรถที่วิ่งสวนมา จนทำให้เกิดอุบัติเหตุที่เศร้าสลดใจ มาดูวิธีแก้ไขอาการหน้าดื้อโค้งหรือท้ายปัดกันดีกว่า เพื่อเอาตัวรอดจากสถานการณ์ดังกล่าวได้บ้างไม่มากก็น้อย!
Understeer หน้าดื้อโค้ง
อันเดอร์สเตียร์ หมายถึง การขับรถเข้าโค้ง แล้วเลี้ยวไม่เข้า พวงมาลัยไม่สามารถหักเลี้ยวไปตามโค้ง ล้อหน้าไถลออกนอกถนน ทำให้รถหลุดออกจากโค้ง ซึ่งส่วนใหญ่จะเกิดขึ้นกับรถที่ใช้ระบบขับเคลื่อนล้อหน้าที่ใช้ความเร็วสูงเกินกว่าสภาพของทางโค้ง หรือบางครั้งเกิดขึ้นกับรถยนต์ขับเคลื่อน 4 ล้อ แต่ไม่มากเท่ากับที่เกิดขึ้นในรถยนต์ขับเคลื่อนล้อหน้า
...
วิธีแก้ไขอาการหน้าดื้อโค้ง
จับพวงมาลัยให้ถูกต้อง การจับพวงมาลัยในตำแหน่งที่ถูกต้อง และไม่กำแน่นจนเกินไป จะช่วยทำให้คุณสามารถควบคุมทิศทางรถได้ หากเกิดเหตุการณ์ฉุกเฉินที่ต้องใช้พวงมาลัยแบบฉับพลันทันที มือซ้ายอยู่ในตำแหน่ง 9 นาฬิกา มือขวา อยู่ในตำแหน่ง 15 นาฬิกา ไม่นั่งห่างจากพวงมาลัยจนทำให้แขนตึง ประเภทนอนขับเลื่อนเบาะออกไปจนไกล จะทำให้การควบคุมทิศทางแทบจะทำไม่ได้เลย หากเกิดเหตุการณ์ฉุกละหุก
ยกคันเร่งตัดการส่งแรงบิดไปยังล้อขับเคลื่อน ประคองพวงมาลัย หรือบังคับพวงมาลัยรถให้เลี้ยวมากกว่าเดิม การถอนคันเร่งก็เพื่อให้รถถ่ายเทน้ำหนักมาที่ล้อหน้า เป็นการตัดกำลังเพื่อลดการสูญเสียแรงยึดเกาะของล้อหน้า ใช้ความพยายามบังคับให้รถวิ่งไปตามทางโค้ง จนแรงยึดเกาะกลับมาเหมือนเดิม หากไม่เข้ามาเร็วเกินไปจนเกินกว่าขอบเขตข้อจำกัดของรถ รถยนต์ที่ใช้ระบบขับเคลื่อนล้อหน้าก็จะไม่เกิดอาการดังกล่าว เมื่อรู้ตัวว่าไม่สามารถควบคุมรถได้ก็ให้ใช้เบรกเต็มกำลังเพื่อป้องกันการหลุดจากถนนไปฟาดกับต้นไม้ เสาไฟฟ้า หรือรถที่แล่นสวนทางมา!
...
Oversteer (ท้ายปัด)
ขับรถเข้าโค้งแล้วล้อหลังมีอาการปัด ส่าย หรือกวาดออกด้านข้าง (แล้วแต่สภาพของโค้งและความเร็วที่ใช้) รถจะไถล โดยส่วนท้ายจะแถออกไปในทิศทางที่ตรงกันข้ามกับทางโค้ง ทำให้รถหมุนกลางโค้งได้ อาการนี้จะเกิดขึ้นกับรถขับเคลื่อนล้อหลัง รวมไปถึงรถซุปเปอร์คาร์เครื่องยนต์วางกลางลำตัว และรถสปอร์ตที่วางเครื่องยนต์ไว้ด้านท้าย
1- ถอนเท้าออกจากคันเร่งเพื่อตัดกำลัง
เมื่อรถเริ่มสูญเสียการทรงตัว สิ่งแรกที่คุณจะต้องทำก็คือการยกเท้าออกจากแป้นคันเร่งทันที ขณะเดียวกันก็ให้หมุนพวงมาลัยไปในทิศทางที่ส่วนท้ายเริ่มบานออกไปอย่างนุ่มนวล พูดง่ายแต่เวลาเกิดอาการนี้ขึ้นมามักลนลานตกใจจนทำอะไรไม่ถูก เพราะมันเกิดขึ้นเร็วมาก หากห้อมาไม่เร็วโอกาสรอดจากอุบัติเหตุยังพอมี แต่ถ้าหวดมาเต็มสปีด บางท่านยิ่งแก้เหมือนยิ่งเยอะ รถส่ายไปมาจนตกไหล่ทางหรือหมุนไปฟาดกับสิ่งกีดขวางข้างทาง จนได้รับบาดเจ็บ หรือเสียชีวิต
...
การแก้อาการโอเวอร์สเตียร์สำหรับมือใหม่ ขอแนะนำว่า อย่าทำให้อาการนี้เกิดขึ้นด้วยการขับเร็วเกินไป รถขับเคลื่อนล้อหลังในปัจจุบัน (ยกเว้นรถกระบะและ PPV SUV) ส่วนใหญ่เป็นรถประสิทธิภาพสูง และมีราคาแพง ไม่ว่าจะเป็น BMW / Mercedes Benz หรือ Lexus เป็นรถที่มีสมรรถนะการยึดเกาะถนนดีกว่ารถขับเคลื่อนล้อหน้า จากลักษณะของการวางเครื่องยนต์ ระบบขับเคลื่อน ช่วงล่าง และการกระจายน้ำหนักที่เหนือกว่ารถขับเคลื่อนล้อหน้า แต่หากความเร็วในโค้งสูงเกินไป ต่อให้ช่วงล่าง และระบบช่วยทรงตัวดีขนาดไหน ก็เอาไม่อยู่
...
คำแนะนำจาก อาจารย์อั๋น สิรคุปต์ เมทะนี ดารานักแสดง ครูฝึกสอนหรือ instructor และนักแข่งชั้นนำของประเทศไทย
อย่างแรกต้องดูสาเหตุ ว่าอันเดอร์หรือโอเวอร์จากอะไร
ส่วนใหญ่ที่เจอ จะอันเดอร์เพราะ เข้าโค้งแรงไป เร็วไป หรือ กระชากพวงมาลัย ทั้งสามเหตุทำให้ล้อหน้าเสียการยึดเกาะ
วิธีแก้อย่างแรก จะทำตรงข้ามกับสิ่งที่คน99%ทำ คือ พออันเดอร์ คนส่วนใหญ่ที่ว่า จะหักพวงมาลัยเพิ่ม พอมันอันเดอร์จากการที่ล้อหน้าเสียการยึดเกาะอยู่แล้ว ก็ส่งผลให้ไปกันใหญ่ อันเดอร์มากกว่าเดิม
แปลว่าควรลดความเร็วลงก่อน จะยกคันเร่งหรือแตะเบรกชะลอเบาๆ ก็ได้
โดยยังไม่ต้องยุ่งกับองศาพวงมาลัย
พอความเร็วลดลง อันเดอร์น้อยลงหรือหายไปแล้วค่อยหมุนพวงมาลัยเพิ่ม
สำหรับคนทั่วไป ลดความเร็วลงก่อน ดีและง่ายที่สุด
โอเวอร์ก็เช่นเดียวกันครับ บางทีมาจากการอันเดอร์ก่อน พอแก้อันเดอร์ ล้อหน้ามีแทรคชั่นมากขึ้น กลายเป็นเกาะจนท้ายเบา โอเวอร์ไปในที่สุด
วิธีแก้ผมแนะนำแบบเดียวกันคือชะลอความเร็วลงก่อน อาจจะสวนพวงมาลัยช่วย ซึ่งในความเป็นจริง คนที่ทำได้ และทำได้พอดี บนท้องถนนจริงแทบไม่มี
ดังนั้นชะลอความเร็วในกรณีโอเวอร์ อาจต้องถึงกับใช้เบรกจนรถหยุดไว้ก่อน ไม่ใช่พยายามแก้อาการจนสะบัดเพิ่ม ละไปจบลงข้างทาง
สิ่งที่สำคัญไปกว่าการจะแก้อาการต่างๆ คือคนขับต้องมีสติ มองในทางที่จะพารถไป แล้วแก้ไขตามอาการที่เกิดขึ้น ซึ่งถ้าเป็นคนที่ไม่เคยฝึก ต้องบอกว่าทำได้ยาก เพราะเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น บ่อยครั้งที่คนขับไม่มีเวลาพอที่จะคิด ทุกอย่างต้องออกมาตามจิตใต้สำนึกจากการฝึก
ชะลอความเร็วก่อนเข้าสู่หัวโค้ง คือคำตอบที่ง่ายที่สุด เป็นไปได้มากที่สุดในคนทั่วไปครับ
เบรกแล้วเกิดอาการเป๋ปัดส่ายไปมา
แม้แต่รถที่มีระบบ ABS การเบรกเต็มกำลังในสภาพการณ์ที่ฉุกเฉินบนผิวถนนที่เปียกชื้น อาจทำให้รถเสียหลักได้ ให้ยกเท้าออกจากแป้นเบรกทันที แล้วกดเบรกใหม่สลับอย่างรวดเร็ว เมื่อผิวถนนไม่อยู่ในสภาวะปกติ ก็ควรลดความเร็วไม่ขับด้วยความเร็วสูงอย่างต่อเนื่องบนผิวถนนที่เปียกลื่น
ความสูงของรถ ตัวแปรสำคัญ
ขับ PPV SUV หรือกระบะตัวสูงที่มีระบบขับเคลื่อน 4 ล้อ ไม่ควรประมาทว่าเอาอยู่ เมื่อขับรถตัวสูงโย่งพลังเยอะหวดเข้าโค้งอย่างเร็วและแรง ต่อให้รถของคุณมีตัวช่วยสารพัดสารพัน ก็พนันได้เลยว่าเอาไม่อยู่อย่างแน่นอน ความเร็วในโค้งกลายเป็นประเด็นหลักที่ทำให้เกิดการสูญเสียการควบคุมที่ดี แม้แต่บนทางตรง หากสะบัดพวงมาลัยเร็วๆ เพื่อหักหลบ ความสูงของรถ กับลักษณะของช่วงล่างที่ทำไว้เพื่อลุย ไม่ได้ทำออกมาให้ใช้ความเร็ว และการถ่ายเทน้ำหนักอย่างฉับพลันทันทีทันใด ก็จะทำให้เกิดเแรงเหวี่ยงหนีศูนย์กลางมากกว่ารถที่มีขนาดความสูงน้อยกว่า ท่านที่ใช้ปิกอัพยกสูงหรือ PPV SUV ต้องระวังในจุดนี้ให้ดีๆ รถ SUV หรูๆ ราคาหลายล้านก็เคยจบเห่กันมามากต่อมากแล้ว
ขับแบบระมัดระวังช่วยทำให้ปลอดภัย
การป้องกันอาการเสียหลัก หมุน หรือลื่นไถลในโค้ง ก็คือ ต้องเข้าโค้งให้ช้าลง แต่ออกจากโค้งให้เร็ว คาดคะเนสภาพโค้ง หากเป็นโค้งอันตราย ให้ถอนคันเร่ง หรือเบรก ก่อนถึงจุดที่แคบที่สุดของโค้ง ใช้เบรกเพื่อลดความเร็วอย่างค่อยเป็นค่อยไปด้วยความเร็วที่เหมาะสม (ไม่ควรใช้ความเร็วในโค้งเกินจากป้ายกำหนดเยอะเกินไป) ปล่อยให้รถเข้าสู่เส้นทางของโค้ง ประคองพวงมาลัยด้วยน้ำหนักปกติ ไม่ต้องกำจนแน่น ไม่เร่งความเร็วกลางโค้ง เลี้ยงระดับของคันเร่งเพื่อรักษาความเร็วหลังจากการเบรกบริเวณหัวโค้ง เมื่อพ้นโค้งส่วนที่แคบที่สุดค่อยๆ ใช้คันเร่ง และอยู่ให้ห่างจากเส้นทึบกั้นกลางระหว่างเลน.
อาคม รวมสุวรรณ
E-Mail chang.arcom@thairath.co.th
Facebook https://www.facebook.com/chang.arcom
https://www.facebook.com/ARCOM-CHANG-Thairath-Online-525369247505358/