NT—OneWeb นับหนึ่งเศรษฐกิจอวกาศ กดปุ่มบรอดแบนด์ดาวเทียม LEO ครั้งแรกในไทย

เป็นเวลากว่า 4 ปี นับตั้งแต่ก้าวแรกที่ผู้ให้บริการดาวเทียมระดับโลกอย่าง Eutelsat OneWeb ริเริ่มการเข้ามาให้บริการอินเตอร์เน็ตบรอดแบนด์ดาวเทียมวงโคจรต่ำ ร่วมกับบริษัท โทรคมนาคม แห่งชาติ จำกัด (มหาชน) หรือ NT

ความร่วมมือในครั้งนี้อยู่ภายใต้กฎหมายไทย ที่กำหนดให้ผู้ประกอบการดาวเทียมต่างประเทศที่ต้องการสร้างสถานีเกตเวย์ภาคพื้นดินในไทย ต้องทำผ่านความร่วมมือกับผู้ประกอบการไทยที่ได้ใบอนุญาต รวมทั้งต้องขออนุญาตใช้ช่องสัญญาณดาวเทียมต่างชาติในการให้บริการในประเทศ (Landing Right) จากสำนักงานคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ หรือ กสทช.ด้วย

ก่อนกระบวนการตามกฎหมายจะสำเร็จลุล่วง Eutelsat One Web ภายใต้การดำเนินงานของ NT เริ่มตอกเสาเข็มก่อสร้างสถานีเกตเวย์ในพื้นที่สถานีดาวเทียมสิริธร อุบลราชธานี ตั้งแต่เดือน ก.ค.2565 ติดตั้งฐานจานสายอากาศจำนวน 14 ฐาน บนพื้นที่ 40,000 ตารางเมตร มูลค่าการลงทุน 900 ล้านบาท

เจอโรคเลื่อนหลายขยัก ในที่สุดบริการดาวเทียมวงโคจรต่ำของ Eutelsat OneWeb โดยมี NT เป็นตัวแทนจำหน่ายแต่เพียงผู้เดียวในประเทศไทย ก็สามารถเปิดให้บริการเชิงพาณิชย์อย่างเป็นทางการในประเทศไทยได้ เมื่อวันที่ 12 ธ.ค.2568 จากที่ได้เปิดให้บริการลูกค้าในต่างประเทศไปก่อนหน้า โดยบอร์ด NT เพิ่งอนุมัติแผนดำเนินการ ซื้ออุปกรณ์เพื่อเปิดให้บริการจำนวน 800 ล้านบาท คาดหวังรายได้ที่ประมาณ 1,000 ล้านบาทในอีก 5 ปีข้างหน้า

พันเอกสรรพชัยย์ หุวะนันทน์ กรรมการผู้จัดการใหญ่ NT เปิดเผยว่า “NT nex Connect” คือบริการอินเตอร์เน็ตผ่านดาวเทียมวงโคจรต่ำ (LEO— Low Earth Orbit) รายแรกของไทย ผ่านโครงข่าย Eutelsat OneWeb จุดเด่นของบริการอินเตอร์เน็ตผ่านดาวเทียมวงโคจรต่ำคือการทะลุทะลวงเข้าถึงพื้นที่ห่างไกล น่านน้ำมหาสมุทร ครอบคลุมในทุกพื้นที่ที่ระบบสื่อสาร พื้นฐานเข้าไม่ถึงและพื้นที่จุดอับสัญญาณ แม้ความเร็วอาจไม่เท่าไฟเบอร์ออปติก แต่ไม่ด้อยไปกว่าอินเตอร์เน็ตไร้สาย และเร็วกว่าอินเตอร์เน็ตดาวเทียมวงโคจรประจำที่ (GEO)

การมาตั้งสถานีเกตเวย์ของผู้ให้บริการระดับโลกอย่าง Eutelsat OneWeb ยังทำให้ไทยเขยิบเข้าใกล้ระบบนิเวศของเศรษฐกิจอวกาศ หรือ Space Economy มากขึ้น เพิ่มโอกาสในการเป็นฮับดาวเทียมในภูมิภาค เพราะการมีเกตเวย์รองรับการเชื่อมโยงสัญญาณ จากดาวเทียมกว่า 600 ดวงของ OneWeb ที่โคจรอยู่ทั่วโลก มายังลูกค้าในไทย ประเทศ CLMV (กัมพูชา ลาว เมียนมา เวียดนาม) ฟิลิปปินส์ ไต้หวัน เกาหลีใต้ และบางส่วนของอินโดนีเซีย จะช่วยเพิ่มความต้องการใช้งานในสเกลที่มากพอให้ไทยสามารถเจรจาให้การจราจร (ทราฟฟิก) ของข้อมูลทั้งหมดมีศูนย์กลาง (ฮับ) อยู่ในไทย แทนที่จะถูกส่งไปยังฮับที่สิงคโปร์ก่อนเหมือนในปัจจุบัน เพิ่มโอกาสในการเป็นศูนย์กลางการสื่อสารผ่านดาวเทียมของไทยในภูมิภาค

ปัจจุบัน NT nexConnect ให้บริการความเร็วตั้งแต่ 10/2 Mbps จนถึง 100/20 Mbps รองรับการเชื่อมต่อกับระบบที่ต้องการความเร็วสูงแบบ Real-time ในการรับ-ส่งข้อมูล เช่น โครงข่าย IoT และอุปกรณ์ปลายทางที่มีความต้องการใช้งานแอปพลิเคชันหลากหลาย เช่น อุตสาหกรรมการบิน อุตสาหกรรมการเดินเรือ แท่นขุดเจาะน้ำมัน หรือการสื่อสารในช่วงเหตุฉุกเฉินและภัยพิบัติ

แม้ขณะนี้ลูกค้ายังอยู่ในกลุ่มผู้นำด้านเทคโนโลยี (Early Adopter) เป็นหลัก แต่ในอนาคตคาดว่าจะสามารถขยายการใช้งานสู่อุปกรณ์ IoT หลากหลาย ที่ต้องการการเชื่อมต่ออินเตอร์เน็ตในพื้นที่ห่างไกล รวมถึงตลาดมือถือดาวเทียม ซึ่งบริการ LEO จะทำให้ราคาและค่าบริการลดลงกว่าปัจจุบัน

ทั้งนี้ รายงานจากการ์ทเนอร์ อิงค์ คาดการณ์ความต้องการใช้งานบรอดแบนด์ผ่านดาวเทียม LEO ในปี 2569 จะมีมูลค่ารวมทั่วโลก 14,800 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ (ประมาณ 466,000 ล้านบาท) เพิ่มขึ้น 24.5% จากปี 2568 และในอีกไม่กี่ปีข้างหน้าจะมีผู้ให้บริการดาวเทียม LEO เพิ่มมากกว่า 20 ราย มีดาวเทียมให้บริการจำนวนมากกว่า 40,000 ดวง

ปัจจุบันผู้ให้บริการดาวเทียม LEO รายใหญ่ของโลก นอกจาก OneWeb แล้ว ประกอบด้วย Starlink ของสเปซเอ็กซ์, Amazon LEO ของอเมซอน เป็นต้น โดย OneWeb จะเน้นลูกค้าองค์กรที่ต้องการความเสถียร จึงมีราคาสูงกว่าบริการของ Starlink ที่เจาะตลาดลูกค้าทั่วไป (Mass) “แม้เพิ่งเปิดตัว แต่เราได้รับความสนใจจากลูกค้าหลายกลุ่ม ไม่ว่าจะเป็นกลุ่มเรือประมง, ผู้ค้าน้ำมัน Chevron รวมทั้งลูกค้าในประเทศเพื่อนบ้าน”

พันเอกสรรพชัยย์ กล่าวอีกว่า NT ไม่มีนโยบายปิดกั้นการร่วมงานกับผู้ประกอบการดาวเทียม LEO รายอื่น และได้หารือกับ Starlink ด้วยเช่นกัน แต่ก่อนหน้านี้ Starlink ต้องการเข้ามาให้บริการด้วยตัวเอง ไม่ต้องการจับมือกับผู้ประกอบการในประเทศ แต่กฎหมายไทยไม่อนุญาตให้ทำเช่นนั้น อย่างไรก็ตาม ล่าสุด Starlink มีความเข้าใจในเรื่องนี้มากขึ้น การเจรจาจึงเริ่มมีความ คืบหน้า.

ศุภิกา ยิ้มละมัย

อ่าน “คอลัมน์หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ” เพิ่มเติม