เมื่ออายุ 100 ปี สำหรับ“คนไทย”ไม่ใช่เรื่องไกลตัว แล้วเราต้องมีเงินเท่าไหร่ ให้พอหลังเกษียณ?

ประเทศไทยกำลังก้าวเข้าสู่การเป็น “ศูนย์กลางผู้สูงวัยอายุ 100 ปี+” (Longevity Hub) ของโลกอย่างรวดเร็ว แม้นี่คือข่าวดีที่สะท้อนถึงความก้าวหน้าทางการแพทย์และการดูแลสุขภาพ แต่ขณะเดียวกันก็เป็นเสียงเตือนที่หนักแน่น สำหรับการวางแผนการเงินส่วนบุคคล เพราะการมีอายุยืนยาวขึ้น 10 ปีหลังเกษียณ หมายถึง “เงินเกษียณ” ที่ต้องเพิ่มขึ้นอีกหลายล้านบาท เพื่อรองรับชีวิตที่ยาวนานกว่า 40 ปี หากเกษียณในวัย 60 ปี

เกษียณแบบไม่พึ่งลูก...ควรมีเงินเท่าไหร่? 

Infographic นี้ได้คำนวณเงิน ที่ต้องเตรียมไว้ ณ อายุ 60 ปี ตามไลฟ์สไตล์และระยะเวลาที่คาดหวังจะมีชีวิตอยู่ โดยตัวเลขที่น่าตกใจ จะพบได้ว่า แค่การยืดอายุจาก 80 ปีไปถึง 90 ปี (เพิ่ม 10 ปีหลังเกษียณ) สำหรับผู้ที่ต้องการค่าใช้จ่ายเดือนละ 50,000 บาท เงินที่ต้องเตรียมเพิ่มขึ้นจาก 10.8 ล้านบาท เป็น 15.5 ล้านบาท (เพิ่มขึ้นประมาณ 4.7 ล้านบาท)

แต่ในความเป็นจริง ตัวเลขนี้ยังไม่เพียงพอด้วยซ้ำ เพราะการวางแผนการเงินสำหรับคนยุคใหม่ต้องยกระดับการตั้งเป้าหมายจากอายุเฉลี่ย (ปัจจุบันคนไทยเฉลี่ย 78.1 ปี) ไปสู่ขีดจำกัดสูงสุดคือ 100 ปี 

หลังจากข้อมูลกรมการปกครอง ยืนยันว่าการมีอายุยืนยาวถึง 100 ปี ของสังคมไทย ไม่ใช่เรื่องที่ไกลตัวอีกต่อไป ซึ่งปัจจุบัน ไทยติดอันดับ 5 ของโลก รองจากญี่ปุ่น อเมริกา จีน และ อินเดีย ในแง่ของจำนวนประชากรอายุ 100 ปีขึ้นไป (Centenarians) ซึ่งมีอยู่ประมาณเกือบ 45,000 คน และคาดว่าภายในปี 2054 สัดส่วนนี้จะสูงใกล้เคียงกับประเทศญี่ปุ่น

ขณะอายุขัยเฉลี่ยของคนไทยล่าสุดอยู่ที่ 78.1 ปี โดยเฉพาะผู้หญิงมีอายุขัยเฉลี่ยถึง 80.5 ปี ซึ่งตอกย้ำแนวโน้มของชีวิตหลังเกษียณที่ยาวนานขึ้น ดังนั้น จะเห็นได้ว่า ถ้าเราเกษียณที่อายุ 60 ปี และต้องใช้เงินไปจนถึงอายุ 100 ปี นั่นคือช่วงเวลาเกษียณที่ยาวนานถึง 40 ปีเต็ม และความน่าจะเป็นที่ "เงินเก็บจะหมดก่อนชีวิตจะหมดลง" ได้เพิ่มสูงขึ้นมากด้วย 

กลยุทธ์การวางแผนการเงินเพื่อชีวิต 100 ปี (Life-long Financial Planning)

เพื่อเตรียมพร้อมสำหรับช่วงเวลาเกษียณที่ยาวนาน และไม่ต้องพึ่งพิงลูกหลาน หรือแม้แต่สวัสดิการภาครัฐที่ไม่เพียงพอ เพราะเงินบำนาญประกันสังคมมักไม่พอต่อค่าครองชีพที่ต้องการ สิ่งที่นักวางแผนการเงินส่วนใหญ่แนะนำ คือ ...

1. จัดการรากฐานให้มั่นคงที่สุด: ปลอดหนี้ก่อน 60 ปี

• เป้าหมายที่สำคัญที่สุดคือการเข้าสู่วัยเกษียณโดย ปราศจากภาระหนี้สินก้อนใหญ่ (เช่น ค่าผ่อนบ้าน/รถยนต์) การมีหนี้ค้างทำให้ต้องกลับไปทำงานเพื่อผ่อนชำระ แทนที่จะได้ใช้เงินที่เก็บมาเพื่อการใช้ชีวิต

2. กลยุทธ์การลงทุน 2 ส่วน: Healthspan & Sickspan Reserve

นักวางแผนการเงินแนะนำให้แบ่งเงินทุนหลังเกษียณออกเป็น 2 ส่วนอย่างชัดเจน 

• ส่วน Healthspan (ช่วงชีวิตที่มีสุขภาพดี): เน้นการสร้างผลตอบแทนที่เติบโต (เช่น 4% ต่อปีในแบบจำลอง) เพื่อให้เงินทุนยังคงมูลค่าจริงและใช้จ่ายเพื่อไลฟ์สไตล์ได้ การลงทุนควรให้ผลตอบแทน เท่ากับหรือมากกว่าอัตราเงินเฟ้อ เพื่อป้องกันเงินถูกกัดกิน
• ส่วน Sickspan Reserve (ช่วงชีวิตที่เจ็บป่วย): เน้นการรักษาเงินต้นและมีสภาพคล่องสูง เพื่อเป็นทุนสำรองฉุกเฉินสำหรับค่ารักษาพยาบาล เพราะค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพในช่วงปลายชีวิตจะสูงมาก

3. จัดการความเสี่ยงสุขภาพล่วงหน้าด้วย การประกันภัย

• การตระหนักว่าช่วงชีวิตที่มีสุขภาพดี (Healthspan) สั้น แต่ช่วงชีวิตที่เจ็บป่วย (Sickspan) อาจยาวนาน ทำให้การจัดการความเสี่ยงด้านสุขภาพล่วงหน้าผ่านการทำ ประกันสุขภาพ/ประกันโรคร้ายแรง เป็นสิ่งสำคัญที่สุด เพื่อให้เงินทุนก้อนใหญ่ที่เตรียมไว้ไม่ถูกกัดกินด้วยค่าใช้จ่ายทางการแพทย์ที่ไม่คาดฝัน

ท้ายที่สุด การที่ประเทศไทยก้าวสู่สังคมอายุ 100 ปี เป็นความจริงเชิงประชากรศาสตร์ที่ทุกคน โดยเฉพาะคนวัยทำงาน (Millennial และ Gen Z) ต้องเผชิญ การพึ่งพาระบบสวัสดิการของรัฐหรือบุตรหลานเพียงอย่างเดียว อาจไม่เพียงพอสำหรับชีวิต 40 ปีหลังเกษียณ

การตระหนักถึงความเสี่ยงอายุยืน และการเริ่ม วางแผนเกษียณโดยตั้งเป้าหมายถึง 100 ปี ตั้งแต่เนิ่น ๆ ด้วยการปลอดหนี้ การลงทุนที่ชนะเงินเฟ้อ และการจัดการความเสี่ยงด้านสุขภาพ จะเป็นกุญแจสำคัญสู่การมีอิสรภาพทางการเงิน และเกษียณแบบมีคุณภาพชีวิตที่ดีตลอดช่วงเวลาที่ยืนยาว

ที่มา: ธนาคารทิสโก้ ,สมาคมนักวางแผนการเงินไทย ,กรมการปกครอง ,กระทรวงสาธารณสุข 

อ่านข่าวการเงินส่วนบุคคล และการวางแผนการเงิน กับ Thairath Money เพื่อให้คุณ "การเงินดีชีวิตดีได้ที่ https://www.thairath.co.th/money/personal_finance 

ติดตามเพจ Facebook : Thairath Money ได้ที่ลิงก์นี้  https:// www.facebook.com/ThairathMoney