รู้ทันกับดักผลตอบแทน ด้วย IRR เมื่อลงทุนแล้วได้ “กำไรสูง” ไม่ได้คุ้มเสมอไป

ในโลกการลงทุน “เป้าหมาย” คือสิ่งที่ทุกคนต้องมี เพื่อเป็นจุดตั้งต้นในการออกแบบแผนการลงทุนที่เป็นไปได้ ซึ่งจะทำให้เราบรรลุเป้าหมายการเงินในอนาคต ไม่ว่าจะเป็นการลงทุนเพื่อสะสมความมั่งคั่ง การลงทุนเพื่อนำเงินไปต่อยอด หรือการลงทุนเพื่อเตรียมพร้อมสำหรับเกษียณ ซึ่ง “ผลตอบแทน” เป็นหนึ่งในตัวชี้วัดที่บ่งบอกว่าการลงทุนของเรานั้นมีประสิทธิภาพ และมีโอกาสที่สร้างผลตอบแทนจนบรรลุเป้าหมายการลงทุนแค่ไหน

ทั้งนี้การประเมินว่า สินทรัพย์ที่ลงทุนนั้นให้ผลตอบแทนที่คุ้มค่าหรือไม่ วิธีส่วนใหญ่ที่คนนิยมใช้และเข้าใจง่าย คือการคำนวณหา ROI หรือ ผลตอบแทนจากการลงทุน (Return on investment) ซึ่งเป็นการเปรียบเทียบระหว่างกำไรการลงทุนเมื่อเทียบกับต้นทุนทั้งหมด ซึ่งผลลัพธ์จะแสดงมูลค่าผลตอบแทนกำไรที่เพิ่มขึ้นหรือลดลงจากเงินต้นเป็นเปอร์เซ็นต์

โดยมีสูตรคำนวณ ROI ดังนี้

ROI = (ผลตอบแทนสุทธิการลงทุน-ต้นทุนการลงทุน)x 100% / ต้นทุนการลงทุน

ตัวอย่าง

นักลงทุนซื้อสินทรัพย์ A ราคา 10,000 บาท ต่อมาขายไปในราคา 15,000 บาท 

ROI =(15,000-10,000)x 100% /10,000

       = 50%

ดั้งนั้นการลงทุนดังกล่าวได้กำไรที่ประมาณ 50% อย่างไรก็ตาม การคำนวณ ROI เป็นการเปรียบเทียบให้เห็นผลตอบแทนเมื่อเทียบกับเงินต้นตั้งคร่าวๆ เท่านั้น

ข้อจำกัดของ ROI

• เป็นการคิดผลตอบแทนคร่าวๆ ณ เวลาหนึ่ง โดยไม่ได้คำนึงถึงระยะเวลาการลงทุนทั้งหมด
• เปรียบผลตอบแทนการลงทุนได้เฉพาะที่ใช้จำนวนเงินลงทุนและระยะเวลาการลงทุนเท่ากัน
• ไม่สามารถประเมินผลตอบแทนตามมูลค่าเงินที่เปลี่ยนไปตามเวลาได้

จะเห็นได้ว่าการคำนวณแบบ ROI นั้นมีข้อจำกัด ซึ่งอาจทำให้เราเห็นผลตอบแทนการลงทุนของสินทรัพย์ในภาพรวมที่สูง ดูได้กำไรเยอะเมื่อเทียบกับต้นทุน จนอาจมองข้ามค่าเสียโอกาสระหว่างทาง เพราะไม่ได้คำนึงถึงระยะเวลาการลงทุนร่วมด้วย

ดังนั้นการรู้อัตราผลตอบแทนต่อปีที่คาดว่าจะได้รับจากการลงทุน หรือ Internal Rate of Return (IRR) 

IRR คืออะไร สำคัญกับการลงทุนแค่ไหน

IRR จะทำให้เราเห็นโอกาสและความเสี่ยงจากการลงทุนในระยะยาวเพิ่มขึ้น โดยไม่ถูกหลอกตัวเลขผลตอบแทนภาพรวม เนื่องจากเป็นเครื่องมือวัดความคุ้มค่าของการลงทุนหรือโครงการโดยคำนวณจากกระแสเงินสดทั้งขาเข้าและขาออกตลอดอายุของการลงทุน ข้อดีอีกอย่างของ IRR สามารถเปรียบเทียบการลงทุนที่มีขนาดเงินลงทุนและระยะเวลาต่างกันได้ ทำให้เห็นภาพรวมผลตอบแทนตลอดระยะเวลาอายุการลงทุน

วิธีคำนวณ IRR

สำหรับหลักการคำนวณ IRR คือ การหาอัตราดอกเบี้ยที่ทำให้มูลค่าปัจจุบันสุทธิ (NPV) ของการลงทุนเท่ากับศูนย์ พูดให้เข้าใจง่ายก็คือ อัตราผลตอบแทนที่ทำให้เงินลงทุนเริ่มต้นเท่ากับผลรวมของกระแสเงินสดในอนาคตที่คิดลดมาเป็นมูลค่าปัจจุบัน

สูตร IRR คือ

NPV = CF0 + CF1/(1+r)^1 + CF2/(1+r)^2 + ... + CFn/(1+r)^n = 0

โดย

• CF คือกระแสเงินสด
• r คือ IRR, 
• n คือจำนวนงวด

สำหรับการตีความค่า IRR ยิ่งมีค่าสูงยิ่งดี

โดยหากค่า IRR

• สูงกว่า เงินต้นการลงทุนหรือต้นทุนของโครงการ แสดงว่า การลงทุนนั้นให้ผลตอบแทนสูง แต่หากสูงเกินไป เช่นเกิน 30% อาจเป็นสัญญาณว่าแบบจำลองคำนวณ มีข้อผิดพลาด เช่น ประเมินเงินลงทุนในโครงการน้อยเกินไป หรือประเมินกระแสเงินสดรับสุทธิมากเกินไป
• ต่ำกว่า เงินต้นการลงทุนหรือต้นทุนของโครงการ แสดงว่า การลงทุนนั้นติดลบหรือขาดทุน สะท้อนว่าอาจมีการใช้เงินลงทุนเยอะเกินไป
  ตัวอย่าง

ลงทุนเปิดร้านขายไก่ทอด 1,000,000 บาท และคาดว่าภายใน 5 ปี จะมีกระแสเงินสดรับสุทธิดังนี้

• ปีที่ 1 กระแสเงินสดรับสุทธิ 200,000 บาท
• ปีที่ 2 กระแสเงินสดรับสุทธิ 400,000 บาท
• ปีที่ 3 กระแสเงินสดรับสุทธิ 300,000 บาท
• ปีที่ 4 กระแสเงินสดรับสุทธิ 200,000 บาท
• ปีที่ 5 กระแสเงินสดรับสุทธิ 300,000 บาท 

หากคำนวณง่ายๆ เร็วๆ ตามความเข้าใจพื้นฐาน จะเห็นว่า เมื่อผ่านไป 5 ปี จะได้เงินกลับมา 1,400,000 บาท คิดเป็นกำไร 400,000 บาท หรือ 40% ซึ่งหลายคนอาจมองว่าไม่ค่อยคุ้มค่า

แต่เมื่อเราคำนวณเข้าสูตร

-1,000,000+200,000/(1+r)^1+400,000/(1+r)^2+300,000/(1+r)^3+200,000/(1+r)^4+300,000/(1+r)^5 = 0

จะพบว่าเมื่อคำนวณตามสูตรแล้ว อัตราผลตอบแทนต่อปี หรือ IRR จะอยู่ที่ 12.33% 

อ่านข่าวกับ Thairath Money ได้ที่

https://www.thairath.co.th/money 

ติดตามเพจ Facebook : Thairath Money ได้ที่ลิงก์นี้

https://www.facebook.com/ThairathMoney