ตลาดการกุศลไทย โตแรง ปีละ 2% คาดมูลค่าแตะ 1.5 แสนล้าน เมื่อแรงศรัทธาคนไทย โตสวนกระแส”เศรษฐกิจ”

ข่าวคราว “สีกากอล์ฟ” กับความสัมพันธ์ต้องห้ามที่โยงพระผู้ใหญ่ หรือแม้แต่กรณี "วัดไร่ขิง" ที่ก่อนหน้านี้เคยตกเป็นข่าวเรื่องความไม่โปร่งใสในการจัดการเงินบริจาค ล้วนเป็นภาพสะท้อนด้านมืดของศรัทธาในสังคมไทย ที่แม้จะสั่นคลอน แต่ก็ยังไม่ดับลง

เพราะตัวเลขล่าสุดจากรายงานของ ศูนย์วิจัยกสิกรไทย ยังชี้ว่า “ตลาดการกุศล” ของไทยยังเติบโตอย่างต่อเนื่อง และคาดว่าปี 2568 จะมีมูลค่าทะลุ 150,000 ล้านบาท

แหล่งเงินเหล่านี้ ไม่ได้มาจากรัฐ แต่มาจาก “ความศรัทธา” ที่คนไทยพร้อมเปิดกระเป๋าให้กับการทำบุญ การบริจาค และการช่วยเหลือสังคมในหลากหลายรูปแบบ

เมื่อการกุศลกลายเป็น “ตลาด”

แม้จะฟังดูย้อนแย้ง แต่วงการ “การกุศล” คือหนึ่งในตลาดที่โตต่อเนื่องเฉลี่ยปีละ 2% นับตั้งแต่ปี 2560 ที่มีมูลค่าประมาณ 129,000 ล้านบาท จนคาดว่าปี 2568 จะพุ่งแตะ 150,000 ล้านบาท

ตัวเลขนี้ครอบคลุมรายรับของ องค์กรไม่แสวงหาผลกำไร ทั้งด้านศาสนา การแพทย์ สังคมสงเคราะห์ ไปจนถึงมูลนิธิและสมาคมต่าง ๆ

อะไรดึงดูดคนไทยให้ยัง "ให้" ต่อเนื่อง?

4 แรงจูงใจหลัก ที่ผลักให้ตลาดการกุศลยังเติบโต ได้แก่ 

1. ศรัทธาทางศาสนา – คนไทยยังคงใช้เงินราว 1% ของค่าใช้จ่ายครัวเรือนต่อเดือนในกิจกรรมทางศาสนา
2. CSR – ภาคธุรกิจใช้ช่องทางนี้เพื่อสร้างภาพลักษณ์ที่ดีต่อสังคม
3. บริจาคในภาวะฉุกเฉิน – เช่น น้ำท่วม ไฟป่า แผ่นดินไหว ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่พลังศรัทธาถูกกระตุ้นสูงสุด
4. แรงจูงใจทางภาษี – คนไทยบริจาคเพื่อขอลดหย่อนภาษีรวมกว่า 55,000 ล้านบาท/ปี

ไม่ใช่แค่ทำบุญเข้าวัดอีกต่อไป เจาะเทรนด์ใหม่มาแรง

ตลาดการกุศลของไทยกำลังถูกขับเคลื่อนด้วย 3 เทรนด์สำคัญ ดังนี้ 

• New Motivation: การช่วยเหลือสัตว์ สาธารณภัย และการบริจาคผ่านช่องทางออนไลน์
• New Target: กลุ่ม Gen Z เริ่มเข้ามามีบทบาท โดยเน้นการให้ที่ตรงเป้าหมายและโปร่งใส
• New Collaboration: การจับมือระหว่าง Tech Startups และองค์กรไม่แสวงหากำไร กำลังสร้างประสบการณ์การกุศลแบบใหม่ เช่น ระบบ Tracking เงินบริจาค หรือ NFT การกุศล

ใจบุญ แต่ต้องไม่ใจง่าย 

จุดดีของการที่ “ใจบุญ” กลายเป็นพลังเศรษฐกิจ

• เป็นการส่งต่อทรัพยากรอย่างรวดเร็วให้กลุ่มเปราะบาง
• ลดภาระภาครัฐในภาวะวิกฤต
• กระตุ้นบทบาทภาคประชาสังคมให้มีส่วนร่วม
• เปิดพื้นที่ให้เกิดนวัตกรรมด้านสังคม เช่น Health Tech for Charity

จุดเปราะบางที่ควรจับตา

• การไม่มีระบบกำกับหรือตรวจสอบการใช้เงินบริจาค 
• ความไม่โปร่งใสของวัดหรือมูลนิธิบางแห่ง
• กลไก “ศรัทธา” ถูกใช้ในทางมิชอบ ทั้งในเชิงอำนาจและผลประโยชน์ 
• บางรายใช้ชื่อองค์กรการกุศลบังหน้า แต่แท้จริงคือธุรกิจ หรือ MLM ปลอมตัว

ตลาดการกุศลในไทยสะท้อน “ความดี” ที่ยังไม่ตาย แต่ในขณะเดียวกัน ก็กำลังกลายเป็นสนามของการแสวงประโยชน์ ทั้งจากคนใส่จีวร และคนใส่สูทการจะให้ “การให้” เป็นพลังที่สร้างสังคมได้จริง ต้องเริ่มจาก “ความโปร่งใส” และระบบตรวจสอบที่ชัดเจน ไม่ใช่แค่ให้ตามความศรัทธา แต่ต้อง “รู้ให้” และ “รู้ทัน” ด้วยเช่นกัน

ที่มา : ศูนย์วิจัยกสิกรไทย

ติดตามข้อมูลด้านเศรษฐกิจและนโยบายรัฐบาล กับ ThairathMoney ได้ที่ 

https://www.thairath.co.th/money/economics/thailand_econ

ติดตามเพจ Facebook : Thairath Money ได้ที่ลิงก์นี้  https://www.facebook.com/ThairathMoney