Virtual Bank ทางออกหนี้นอกระบบ? ก้าวสำคัญของการเงินยุคดิจิทัล คนไทยจะได้อะไรจากธนาคารไร้สาขา

ปฏิเสธไม่ได้เลยว่าเทคโนโลยีในปัจจุบันนั้นมีการเติบโตที่ก้าวกระโดดเป็นอย่างมาก เราสามารถเห็นนวัตกรรมใหม่ ๆ เข้ามามีบทบาทที่ทำให้ชีวิตประจำวันของเราสะดวกมากขึ้น เช่น การเดินทาง, การติดต่อสื่อสาร หรือแม้แต่เรื่องการเงิน 

เมื่อไม่กี่วันที่ผ่านมา ธนาคารแห่งประเทศไทยได้มีการประกาศ 3 รายชื่อผู้ได้รับความเห็นชอบให้จัดตั้ง Virtual Bank หรือธนาคารไร้สาขา ที่สามารถทำธุรกรรมทางการเงินผ่านสมาร์ทโฟนแบบครบจบในที่เดียวได้ 

ซึ่งนี่นับว่าเป็นก้าวสำคัญทางการเงินของประเทศไทย เพราะเป็นสัญญาณที่ดีว่าเรากำลังเข้าสู่ยุคดิจิทัลอย่างเต็มตัว แต่ในขณะเดียวกันก็ยังมีการตั้งคำถามว่าแล้วคนไทยจะได้อะไรจากการมี Virtual Bank?

Virtual Bank ต่างจากธนาคารพาณิชย์ทั่วไปยังไง?

จากข้อมูลของธนาคารแห่งประเทศไทย ระบุว่า ในปี 2567 มีจำนวนผู้ใช้บริการ Mobile Banking สูงถึง 117 ล้านบัญชี และมียอดทำธุรกรรมรวมมูลค่ากว่า 74 ล้านล้านบาท ในขณะที่ปี 2564 มีเพียง 84 ล้านบัญชี และมีการยอดทำธุรกรรมผ่าน Mobile Banking ราว 57 ล้านล้านบาทเท่านั้น

ซึ่งสะท้อนให้เห็นว่าในช่วงเวลาเพียงแค่ 4 ปี คนไทยหันมานิยมใช้บริการทางการเงินผ่านช่องทางดิจิทัลมากขึ้นอย่างก้าวกระโดด แต่ในขณะเดียวกันก็ยังพบว่าระบบการเงินไทยยังประสบปัญหาอยู่ เช่น

น้อยกว่า 50% ของ SMEs รายเล็ก ที่จะสามารถเข้าถึงสินเชื่อจากสถาบันการเงินได้
ผู้มีรายได้น้อย/ไม่ประจำ จำนวนมากยังต้องพึ่งพาการกู้นอกระบบที่ดอกเบี้ยสูง ราว 100-300% 
76% ของผู้มีรายได้น้อย มีเงินออมฉุกเฉินไม่ถึง 6 เดือน

ซึ่งเป็นปัญหามาจากการที่รูปแบบธนาคารดั้งเดิมนั้นมีการปล่อยสินเชื่อที่ยากกว่า เนื่องจากมีการให้บริการผ่านสาขาจึงมีต้นทุนสูง และการทำธุรกรรมในบ้างครั้งก็ต้องใช้เวลานาน

แต่การมี Virtual Bank หรือธนาคารพาณิชย์ไร้สาขานั้นจะแตกต่างออกไปจากเดิม คือ

• มีการใช้เทคโนโลยีที่ทันสมัย ยืดหยุ่น และให้บริการผ่านช่องทางดิจิทัล ต้นทุนในการดำเนินงานจึงต่ำลง และบริการรวดเร็วขึ้น
• สามารถเจาะพฤติกรรมของลูกค้าผ่านเทคโนโลยี เพื่อให้ตอบโจทย์ลูกค้าแต่ละคนที่มีความต้องการต่างกัน
• เข้าถึงกลุ่ม unserved/ underserved ได้ดีขึ้น สร้างประสบการณ์ที่ดีในการใช้งาน และช่วยกระตุ้นให้ผู้เล่นปัจจุบันมีการปรับตัวให้กับลูกค้ามากขึ้น

คนไทยจะได้อะไรจาก Virtual Bank?

การมี Virtual Bank จะผลักดันคนไทยให้สามารถเข้าถึงสินเชื่อได้มากขึ้นโดยเฉพาะในกลุ่ม SMEs รายเล็ก, ผู้ประกอบอาชีพอิสระ และเกษตรกร ซึ่งเป็นกลุ่มที่มีแนวโน้มเผชิญกับปัญหาหนี้นอกระบบสูง เนื่องจากเข้าถึงสินเชื่อได้ยาก

แต่เมื่อมี Virtual Bank ที่เป็นธนาคารไร้สาขานั้นจะทำให้ต้นทุนของธนาคารน้อยลงเพราะไม่จำเป็นต้องมีสาขาย่อยของธนาคาร ไม่ต้องเสียค่าสถานที่หรือค่าจ้างเจ้าหน้าที่ดูแล ซึ่งจะส่งผลให้ การเข้าถึงสินเชื่อของคนทั่วไปสามารถทำได้ง่ายมากขึ้น ปัญหาเรื่องหนี้นอกระบบจะน้อยลงเพราะคนหันมาพึ่งพาการกู้กับธนาคารมากขึ้น

รวมไปถึงการออมของคนไทยก็มีแนวโน้มที่จะเพิ่มขึ้นเพราะการที่ธนาคารค่าใช้จ่ายน้อยลง การให้ดอกเบี้ยสำหรับลูกค้าที่ออมเงินก็จะมากขึ้นเช่นกัน โดยอ้างอิงจากศูนย์วิจัยกสิกร ในกรณีของเกาหลีใต้ ที่พบว่ายอดเงินฝากของ Virtual Bank ทยอยเพิ่มสูงขึ้นมาอยู่ที่ 27 ล้านล้านวอน ณ สิ้นปี 2563 หรือคิดเป็นสัดส่วนประมาณ 2.1% ของยอดคงค้างเงินฝากในระบบธนาคารพาณิชย์ของเกาหลีใต้หลังจากประกาศให้มี Virtual Bank ในปี 2560

สรุปคือคนไทยจะได้ผลประโยชน์จากการมี Virtual Bank คือสามารถแก้ปัญหาเรื่องหนี้นอกระบบได้ เพราะการปล่อยสินเชื่อจะเข้าถึงได้ง่ายกว่าเดิมสำหรับกลุ่มลูกค้ารายย่อย

และกระตุ้นการออมให้คนไทยมีเงินฝากในบัญชีธนาคารเพิ่มขึ้นเนื่องจากดอกเบี้ยสูง เพราะธนาคารไร้สาขามีต้นทุนน้อยกว่าธนาคารทั่วไป รวมไปถึง สะดวกและประหยัดเวลาในการดำเนินธุรกรรมการเงิน เนื่องจากมีการนำเทคโนโลยีเข้ามาช่วย

Virtual Bank ใครได้รับใบอนุญาตบ้าง?

ในตอนนี้ประเทศไทยมี 3 รายชื่อที่ได้รับความเห็นชอบให้จัดตั้ง Virtual Bank ดังนี้

• บริษัท เอซีเอ็ม โฮลดิ้ง จำกัด
• ธนาคารกรุงไทย จำกัด (มหาชน)
  บริษัท แอดวานซ์ อินโฟร์ เซอร์วิส จำกัด (มหาชน) และ บริษัท ปตท. น้ำมันและการค้าปลีก จำกัด (มหาชน)

• บริษัท เอสซีบี เอกซ์ จำกัด (มหาชน)
  WeTechnology Limited และ KakaoBank Corp.

โดยเราจะเห็นได้ Virtual Bank จากทั้ง 3 รายชื่อนี้ภายใน 1 ปีหลังจากมีการประกาศผู้ได้รับอนุญาต ตามการรายงานของธนาคารแห่งประเทศไทย

ติดตามข้อมูลด้านเศรษฐกิจและนโยบายรัฐบาล กับ ThairathMoney ได้ที่ 

https://www.thairath.co.th/money/economics/thailand_econ

ติดตามเพจ Facebook : Thairath Money ได้ที่ลิงก์นี้ -   

https://www.facebook.com/ThairathMoney