"อุปถัมป์ นิสิตสุขเจริญ" 35ปีในธุรกิจออร์กาไนเซอร์ "ทุนมนุษย์ผู้มีทักษะ"คือฟันเฟืองขับเคลื่อนสำคัญ

70% ของธุรกิจออร์กาไนเซอร์ (รับจัดงาน) ในประเทศไทยปิดกิจการลงระหว่างการแพร่ระบาดของไวรัสโควิด ขณะที่บริษัท ไร้ท์แมน จำกัด เป็น 1 ในผู้อยู่รอดผ่านวิกฤติครั้งนั้น นอกจากความได้เปรียบในฐานะผู้บุกเบิกตลาด สายป่านยาวแล้ว “ทุนมนุษย์ผู้มีทักษะ” คือองค์ประกอบสำคัญที่ทำให้ออร์กาไนเซอร์แห่งทศวรรษที่ 21 อยู่รอดได้ในภาวะเศรษฐกิจเช่นนี้

อุปถัมป์ นิสิตสุขเจริญ ผู้ก่อตั้งและประธานเจ้าหน้าที่บริหาร บริษัท ไร้ท์แมน จำกัด อธิบายธรรมชาติของธุรกิจออร์กาไนเซอร์ว่า จะดีหรือร้ายขึ้นอยู่กับภาวะเศรษฐกิจ ตลอด 35 ปีของการก่อตั้ง ไร้ท์แมนเผชิญวิกฤติเศรษฐกิจมาร่วม 10 ครั้ง ในทุก 3-5 ปี ต้องเจออย่างน้อย 1 วิกฤติ พอเศรษฐกิจไม่ดี กิจกรรมหดหาย ธุรกิจรับจัดงานได้รับผลกระทบตรงๆ

ไร้ท์แมนก่อตั้งขึ้นเมื่อปี 2533 ยุคที่เศรษฐกิจไทยกำลังเบ่งบาน มีการเปิดตัวสินค้า โครงการบ้าน รถยนต์รุ่นใหม่ ซึ่งต้องการผู้จัดงาน ธุรกิจออร์กาไนเซอร์เริ่มต้นขึ้นในยุคนั้น โดยออร์กาไนเซอร์รุ่นแรกๆ ได้แก่ CM Organizer, Index, The Eye และไร้ท์แมน

หลังจบการศึกษาจากคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เอก Industrial Design ในปี 2531 ซึ่งเป็นยุคทองของเด็กถาปัตย์ จุฬาฯ บุกยึดหัวหาดธุรกิจบันเทิง ไม่ว่าจะเป็นแก๊งซูโม่สำอางค์ วงดนตรีเฉลียง รวมทั้งธุรกิจออร์กาไนเซอร์

ทันทีที่เรียนจบ คุณแบน-อุปถัมป์ จึงถูกรุ่นพี่ชักชวนให้เข้าร่วมงานในตำแหน่ง Art Director ประจำออร์กาไนเซอร์แห่งหนึ่ง ทำได้ 1 ปี โชคชะตาขีดเส้นให้เขาออกมาก่อตั้งบริษัทเอง “ไร้ท์แมน (right man) มาจากคำกล่าวที่ว่า Put the right man on the right job หรือเลือกคนให้เหมาะกับงาน ต้นทุนของธุรกิจออร์กาไนเซอร์คือคน เราต้องการคนที่มีทักษะหลากหลาย ประกอบกันเป็นทีมที่มั่นคง ไม่เช่นนั้นรอดยาก”

จากยุคแรกเริ่มที่มีชีวิตชีวา ไร้ท์แมนได้ทำงานสร้างชื่อมากมาย เช่น งานเปิดตัวสินค้าของกลุ่มเนสท์เล่, โครงการโนเบิลบางนา, โครงการเมืองทองธานี, งานเปิดตัวมันฝรั่ง “เลย์” เข้าตลาดไทยเป็นครั้งแรก, งานเปิดตัวร้าน Sizzler สาขาแรกที่ทองหล่อ, งานเปิดตัวห้างสยามดิสคัฟเวอรี่ และล่าสุดขบวนพาเหรดเทศกาลมหาสงกรานต์เมื่อเดือน เม.ย.2568

“งานอีเวนต์ในยุคก่อนโน้นคืองานขายของ ยกตัวอย่างการเปิดตัวโครงการบ้าน บางโครงการจัดงานเปิดตัวขาย 3 วัน 3 คืน ทำยอดจองได้เกิน 100% แต่ปัจจุบัน พฤติกรรมลูกค้าเปลี่ยนไป ไม่ต้องจัดงานเปิดตัว แต่ต้องมีบ้านตัวอย่าง ทำโมเดลบ้านให้ลูกค้าเห็น เปิดโชว์รูมให้ลูกค้าเข้ามาดู หรือขายผ่านอินฟลูเอนเซอร์”

พองานอีเวนต์ซา งบถูกปรับลด ไร้ท์แมนเริ่มขยับขยายไปสู่งานที่เกี่ยวข้องในรูปแบบอื่น ได้แก่ งานออกแบบและบริหารศูนย์การเรียนรู้, งานจัดแสดงสินค้า (Exhibition) และงานออกแบบ Theme Park

โดยปัจจุบันออกแบบและบริหารศูนย์การเรียนรู้ 60 แห่งทั่วประเทศไทย เช่น อาคารนิทรรศน์รัตนโกสินทร์ บนถนนราชดำเนิน, พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เจ้าสามพระยา, พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร, พิพิธภัณฑ์ช้างสุรินทร์, ศูนย์เรียนรู้โลกใต้ทะเลบางแสน, อุทยานประวัติศาสตร์โนนเมือง, พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติเชียงใหม่, พิพิธภัณฑ์ห้วยขาแข้ง, พิพิธภัณฑ์เรือลอยน้ำแห่งแรกในประเทศไทย เรือศรีมหาสมุทร ไอคอนสยาม เป็นต้น จนทำให้ขณะนี้งานออกแบบและบริหารศูนย์การเรียนรู้กลายเป็นรายได้หลัก คิดเป็น 60% ของรายได้รวม

ขณะที่งานจัดแสดงสินค้า เริ่มก้าวสู่เวทีระดับนานาชาติ หลังได้จัดงานพืชสวนโลกที่ไทยเป็นเจ้าภาพเมื่อปี 2554 ต่อด้วยงานออกแบบ ก่อสร้างพาวิลเลียนไทยใน World Expo 2015 ที่เมืองมิลาน อิตาลี รวมทั้งพาวิลเลียนไทยในงาน World Expo 2025 ล่าสุดที่เมืองโอซากา ญี่ปุ่น

“ส่วนงาน Theme Park เป็นงานที่เราลองทำเมื่อปี 2561 ปรากฏกลายเป็นผลงานสร้างชื่อเป็นธีมพาร์คไดโนเสาร์ริมถนนสุขุมวิท ใช้ชื่อว่า Dinosaur Planet พื้นที่ห้างดิ เอ็มสเฟียร์ในปัจจุบัน ที่เลือกไดโนเสาร์เพราะเป็นสัตว์ที่ไม่ติดลิขสิทธิ์ใดๆ  เราสั่งหุ่นจากเมืองจีน แต่เอามาดัดแปลงใหม่ใช้จินตนาการในแบบของเรา ซึ่งเหมือนจริงมากกว่า ทำให้ต่อมาเราได้งานออกแบบและจัดทำ Rapter Ranger ให้กับสวนสนุกเอเวอร์แลนด์ของเกาหลีใต้ด้วย”

มาถึงตรงนี้ คุณแบน–อุปถัมป์ อธิบายว่า ทุกงานของไร้ท์แมนเป็นงานคราฟต์ทำมือ หลายงานเป็นงานศิลปะชั้นสูง ซึ่งต้องร่วมงานกับศิลปินระดับชาติ ผนวกเข้ากับทักษะหลากหลายของทีมงานไร้ท์แมน ทำให้โปรเจกต์ต่างๆสำเร็จลงได้ด้วยดี

ปัจจุบันไร้ท์แมนมีพนักงานอยู่ประมาณ 300 ตำแหน่ง ต้องมีตั้งแต่ช่างไม้ ช่างทำโมเดล ครีเอทีฟ วิศวกร สถาปนิก ดีไซเนอร์ ช่างเครื่อง ช่างฝีมือ และอื่นๆอีกมากมาย ไร้ท์แมนมีทีมทำโปรดักชัน ดีไซน์แบบครบวงจร ยกเว้นทีมวิดีโอ การหลีกเลี่ยงการจ้างทีมงานจากข้างนอก (Outsource) ทำให้ทำงานได้เป็นเอกภาพ รวดเร็วกว่า ไม่ต้องสื่อสารกลับไปกลับมา “สำหรับงานอย่างเรา การจ้าง Outsource มีค่าใช้จ่ายมากกว่า โดยเฉพาะค่าเสียเวลา”

“ปี 2567 ไร้ท์แมนมีรายได้ 519 ล้านบาท แต่พอต้องลงทุนกับคนเยอะ ธุรกิจจึงไม่ได้กำไรง่ายดายนัก เพื่อนๆผมทำงานด้านอื่น ร่ำรวยกว่ามาก ผมทำออร์กาไนเซอร์มา 35 ปี ไม่สามารถรวยได้เท่าเขา แต่ก็เข้าใจ”

“ในฐานะออร์กาไนเซอร์ เราต้องทั้งดีไซน์และสร้างชิ้นงานขึ้นมาไม่ใช่เรื่องง่าย งานของไร้ท์แมนเป็นงานยากพรีเมียม อย่างงานออกแบบศูนย์เรียนรู้ ต้องทำวิจัยมากมาย ศึกษาประวัติศาสตร์ และเกือบทุกครั้งมีเวลาจำกัด หรืองานออกแบบก่อสร้างพาวิลเลียนไทย เป็นงานระดับโลก เป็นหน้าเป็นตาของประเทศ”

Business on my way ของคุณแบน จึงคือการลงทุนกับมนุษย์ รักษาคนที่มีทักษะเอาไว้ เพราะทีมที่แข็งแกร่งเท่านั้น ที่จะทำงานยากให้สำเร็จ “ที่ไร้ท์แมน วัฒนธรรมองค์กรของเราคือการแย่งกันทำงาน ทุกครั้งที่มีงานใหม่เข้ามา แต่ละทีมจะแย่งกันขอทำ แม้งานล้นมือ พวกเขามองว่ามันท้าทาย เพราะการรับงานใหม่คือการได้เรียนรู้สิ่งใหม่ นี่คือสิ่งที่พนักงานของไร้ท์แมนเป็น”.

เลดี้แจน

คลิกอ่านคอลัมน์ “Business on my way” เพิ่มเติม