ไปรษณีย์ไทย-ลาวม่วนซื่น

ทะเลเดือดแห่งสมรภูมิแข่งขันในตลาดบริการรับ-ส่งพัสดุใน 1-2 ปีที่ผ่านมา ทำให้ผู้ให้บริการประสบปัญหาขาดทุนกันถ้วนหน้า บางรายพยายามขยายบริการสู่ตลาดต่างประเทศเพื่อเพิ่มสัดส่วนรายได้ใหม่ๆ กรณีที่เป็นสตาร์ตอัพชื่อเสียงขจรขจาย อาจทำได้โดยง่ายเพราะมีนักลงทุนเชื่อใจ ใส่เงินเข้ามาอุดหนุนต่อเนื่อง เกือบทุกรายพยายามปรับปรุงบริการเพื่อสร้างความแตกต่าง จับมือกับพันธมิตรมองหาโอกาสใหม่ รวมทั้งขยายบริการสู่ธุรกิจอื่นๆ โดยอาศัยความเชี่ยวชาญเฉพาะที่มี

บริษัท ไปรษณีย์ไทย จำกัด ถือเป็นหนึ่งในผู้เล่นในสมรภูมิเดือดดังกล่าว ด้วยความเก่าแก่ของกิจการ 140 ปีและความเป็นองค์กรขนาดใหญ่ จ่ายผลตอบแทนและให้สิทธิประโยชน์สูงในฐานะรัฐวิสาหกิจ จำนวนพนักงานสิ้นสุดปี 2565 ที่ 38,000 คน ไปรษณีย์ไทยกำลังเผชิญกับความท้าทายครั้งใหญ่

นอกจากความพยายามในการปรับโครงสร้างและวัฒนธรรมองค์กรในช่วงปีครึ่งที่ผ่านมา ดร.ดนันท์ สุภัทรพันธุ์ กรรมการผู้จัดการไปรษณีย์ไทยคนปัจจุบัน ยังต้องทำทุกวิถีทางที่จะขับเคลื่อนองค์กรเก่าแก่แห่งนี้ ให้สามารถแข่งขันในสมรภูมิเดือดต่อไปได้

หนึ่งในความพยายามดังกล่าวเกิดขึ้นเมื่อวันที่ 16 ธ.ค. 2565 ผ่านการลงนามในบันทึกความเข้าใจระหว่างไปรษณีย์ไทยและไปรษณีย์ลาว ความร่วมมือในครั้งนี้ถูกคาดหวังว่าไปรษณีย์ไทยและไปรษณีย์ลาวจะสามารถส่งเสริมกัน ทั้งในด้านเส้นทางขนส่ง โดยเฉพาะการอาศัยเส้นทางรถไฟความเร็วสูงลาว-คุนหมิง เพื่อขนส่งสินค้าไปยังประเทศจีน, การเปิดให้บริการไปรษณีย์ระหว่างประเทศ, การยกระดับค้าปลีก- อีคอมเมิร์ซ ตลอดจนบริการการเงินรูปแบบใหม่ เช่น eWallet และบริการจ่ายเงินปลายทาง (COD) ระหว่างประเทศ เพื่อรองรับการเติบโตของการค้าระหว่างกัน

ดร.ดนันท์ เปิดเผยว่า กำลังเร่งหารือถึงความเป็นไปได้ในการขนส่งทางรางและทางภาคพื้นในเส้นทางรถไฟความเร็วสูงลาว-คุนหมิง เพื่อรองรับการขนส่งข้ามแดนที่รวดเร็ว จากไทยผ่านลาวไปถึงจีน และต้นทางจีนผ่านลาวมายังไทย ซึ่งในอนาคต นอกจากจะทำให้การขนส่งของทั้ง 3 ประเทศดียิ่งขึ้นแล้ว ยังสามารถเชื่อมต่อไปยังปลายทางยุโรป ซึ่งจะช่วยแก้ปัญหาระวางขนส่งอากาศซึ่งมีจำกัดและอัตราค่าขนส่งค่อนข้างสูงได้

และยังได้ลงนามความร่วมมือพัฒนาบุคลากรทั้ง 2 ชาติให้มีความเชี่ยวชาญในด้านเทคโนโลยีและการขนส่ง การแลกเปลี่ยนข้อมูลที่สำคัญ รวมถึงการสำรวจรูปแบบการขนส่งที่มีศักยภาพและคุ้มค่า ทั้งทางถนน ทางรถไฟ น่านน้ำ เพื่อนำทุกเส้นทางมาเชื่อมต่อกันอย่างมีประสิทธิภาพ

“มั่นใจว่าสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว จะเป็นพื้นที่ยุทธศาสตร์ทั้งในเชิงการค้า เส้นทางสำคัญในการขนส่งสิ่งของไปสู่เมืองต่างๆ ทั้งในลาว และพื้นที่ใกล้เคียงอย่างเวียดนามและจีน อีกทั้งการเปิดรับเทคโนโลยีทางด้านระบบไปรษณีย์ใหม่ๆของลาว ยังจะช่วยทำให้รูปแบบและบริการขนส่งมีความครอบคลุม และได้รับประโยชน์ทั้งห่วงโซ่อุปทาน”

ขณะที่ ดร.ลิดทิกอน พุมมะสัก ผู้อำนวยการใหญ่ไปรษณีย์ลาว เปิดเผยว่า ไปรษณีย์ลาวประสบปัญหาขาดทุนไม่ต่างจากบริษัทไปรษณีย์ชาติอื่น เป็นการขาดทุนติดต่อกันร่วม 10 ปี จนรัฐบาลต้องยอมขายหุ้นออกเพื่อให้เอกชนเข้าร่วมลงทุน โดยปัจจุบันกลุ่ม AIF ได้เข้าถือหุ้นในสัดส่วน 51% และรัฐบาลถือหุ้น 49% ล่าสุดจากการปรับโครงสร้างครั้งใหญ่ ปีนี้จะเป็นปีแรกในรอบหลายปีที่สามารถทำกำไรได้

“จุดแข็งของไปรษณีย์ลาวคือการมีสินทรัพย์จำนวนมหาศาล ตั้งอยู่ในพื้นที่ทำเลทองกลางเมือง มีสาขา 300 แห่ง ครอบคลุมทั้ง 147 เมืองในประเทศลาว หากสามารถริเริ่มพัฒนาสาขาที่มีอยู่ ขยายเป็นไลฟ์สไตล์คอมมูนิตี้ จับมือกับพันธมิตร เช่น ธนาคาร ผู้ให้บริการมือถือ ก็จะสามารถเปิดโอกาสสู่ธุรกิจใหม่ๆได้”

ส่วนจุดอ่อนของไปรษณีย์ลาว หนีไม่พ้นความเป็นหน่วยงานภาครัฐที่มีขั้นตอน ระเบียบ ไม่พร้อมกับการแข่งขันที่รุนแรงในโลกยุคใหม่ ซึ่งนอกจากการแข่งขันกันเองระหว่างผู้ประกอบการภายในแล้ว ยังเริ่มมีคู่แข่งต่างชาติเข้ามา เช่น แฟลชลาว เป็นต้น

ดร.ลิดทิกอน มองว่า รถไฟความเร็วสูงลาว-คุนหมิง คือโอกาสใหม่ โดยเฉพาะด้านการขนส่ง จะสามารถสนับสนุนการค้าระหว่างไทย-ลาว-จีน และไทย-ลาว-เวียดนามได้มากขึ้น นอกจากนั้นลาวยังเป็นประเทศที่มีค่าไฟถูกที่สุดในอาเซียนด้วย เมื่อการคมนาคม-ขนส่งของโลกขับเคลื่อนสู่ยานยนต์ไฟฟ้า ลาวจะได้ประโยชน์มากขึ้น

“การเป็นส่วนหนึ่งของเครือข่ายไปรษณีย์สากล ยังถือเป็นจุดแข็งอีกประการของไปรษณีย์ลาว ยกตัวอย่างความสัมพันธ์กับไปรษณีย์ไทยในครั้งนี้ เราจะได้เรียนรู้จากไปรษณีย์ไทย เพราะขนาดของตลาดไทยใหญ่กว่าลาวซึ่งมีประชากรเพียง 7 ล้านคน ขณะเดียวกันยังสามารถต่อยอดประโยชน์ร่วมกันจากเครือข่ายรถไฟความเร็วสูงลาว-คุนหมิงด้วย”.

ศุภิกา ยิ้มละมัย