ปัญหาของคณะกรรมการนโยบายพลังงาน

เรื่องที่เป็นสารตั้งต้น การนำเข้าก๊าซ LNG ของ กฟผ. ตามมติของ คณะกรรมการนโยบายพลังงานแห่งชาติ หรือ กฟช. เมื่อวันที่ 30 ก.ค.ปี 2560 ด้วยวัตถุประสงค์ที่จะส่งเสริมให้มีการแข่งขันในกิจการ ก๊าซธรรมชาติ โดยการ เปิดเสรีแก่บุคคลที่สาม เพื่อป้องกันการผูกขาด ให้ยึดเป็นนโยบายหลัก

จากนั้นวันที่ 25 ก.ค.ปี 2561 คณะกรรมการบริหารนโยบายพลังงาน หรือ กบง. มีมติให้ กฟผ. พิจารณาจัดหา LNG จากแบบ SPOT เป็น สัญญาระยะยาว 4-8 ปี ในปริมาณ 0.8-1.5 ล้านตันต่อปี ให้เหตุผลว่าจะทำให้ได้ราคาก๊าซ LNG ที่มีราคาต่ำลงกว่าแบบ SPOT

โดยกำหนดว่า ราคา LNG ที่ กฟผ.นำเข้าจะต้องมีราคาต่ำกว่าสัญญาระยะยาวของประเทศ ที่จะนำไปใช้ในโรงไฟฟ้าที่ดีที่สุดของ กฟผ.

เมื่อมีมติดังกล่าวออกมาวันที่ 20 ก.พ.2562 กฟผ.จึงออกเอกสารเชิญชวนผู้ผลิตและนำเข้า LNG ให้เข้ามาร่วมโครงการ โดยเปิดโอกาสให้ผู้ประกอบการทุกรายเข้ามาแข่งขันเสนอราคา รวมถึง ปตท.ด้วย

จนกระทั่งเมื่อวันที่ 27 พ.ค. ที่ผ่านมา บอร์ด กฟผ. เห็นชอบให้ ปิโตรนาส แอลเอ็นจี เป็นผู้ชนะ เนื่องจากมีราคาต่ำกว่าราคา LNG ระยะยาวของ ปตท. ในปัจจุบัน

จากนั้น กบง. ได้มอบหมายให้ กฟผ. และ ปตท. หารือบริหารจัดการไม่ให้เกิด Take or Pay หรือข้อตกลงในการซื้อขายก๊าซตามที่ตกลงกันไว้ ซึ่ง กบง. เชื่อว่า ไม่เกิดค่า Take or Pay แต่ปรากฏว่า เมื่อวันที่ 30 ส.ค. กบง. ออกมติอย่างไม่เป็นทางการให้ กฟผ. เปลี่ยนรูปแบบการจัดซื้อ LNG เป็นแบบ SPOT เหมือนเดิมในปริมาณ 1.8 แสนตัน

กลายเป็นประเด็นที่ต้องถกเถียง ระหว่างการ deal ครั้งแรกการนำเข้าในระยะยาว 4-8 ปี ที่ได้ราคาต่ำกว่าการนำเข้าแบบ SPOT ซึ่ง กฟผ. เห็นว่าเป็นราคาที่ต่ำที่สุดในโลกแล้ว และจัดหาจากผู้จัดหา LNG ระดับโลก เช่น Gatar, Shell, Exxon, Petronas รวมถึง ปตท.ด้วย เป็นโอกาสที่จะได้ราคา LNG ที่ถูกกว่าในปัจจุบัน

ทั้งนี้ กฟผ. คำนวณว่า ราคา LNG จะต่ำกว่าเดิม 24 เปอร์เซ็นต์ ส่งผลให้ราคาไฟฟ้าถูกลง 2.78 สตางค์ต่อหน่วย และประเทศจะประหยัดรายจ่ายได้ที่ 35,000 ล้านบาท

ความตั้งใจที่จะเป็น LNG HUB ในอาเซียนก็สะดุดไปด้วย เพราะต้นทุนเชื้อเพลิงไม่ก่อให้เกิดการแข่งขัน เนื่องจากมีผู้นำเข้าเพียงรายเดียว เรื่องนี้คงต้องทบทวนที่ผลประโยชน์ของประเทศเป็นสำคัญด้วย

ทั้งเรื่องของผลที่จะเกิดขึ้นทางตรงและทางอ้อม

แผนความต้องการใช้ไฟฟ้าล่าสุดเมื่อเดือน ก.ค. มีความต้องการใช้ไฟฟ้าเพิ่มสูงขึ้น ทำให้ กฟผ.สามารถนำเข้าได้ถึง 1.89 ล้านตัน จากที่เคยนำเข้า 0.85-1.2 ล้านตัน โดยไม่ส่งผลให้เกิดค่า Take or Pay แต่อย่างใด ความชัดเจนในเรื่องนี้ในที่สุดขึ้นอยู่กับความชัดเจนในนโยบายพลังงานของประเทศบนผลประโยชน์ของประเทศ

รวมทั้งนโยบายของ กบง.ก็ต้องมีความชัดเจนเช่นกัน.

หมัดเหล็ก
mudlek@thairath.co.th