จากที่ไม่เคยไปเมืองน่านเลย พอไปครั้งแรกเมื่อ 6 ปีก่อน บัณฑูร ล่ำซำ ก็หลงรักน่าน ผูกพันกับดินแดนแห่งนี้ราวกับเคยร่วมภพร่วมชาติกันมาห้าหกร้อยปี จนเกิดแรงบันดาลใจแต่งนิยายเรื่องแรก “สิเนหามนตาแห่งล้านนา” ออกมาเป็นเบสต์เซลเลอร์เพราะสนุกจนวางไม่ลง และนับตั้งแต่ แอ๊ด คาราบาว แต่งเพลง “คิดถึงน่าน คิดถึงเธอ” เป็นของขวัญวันเกิด 60 ปีให้ คุณปั้น–บัณฑูร ก็ยิ่งผูกพัน จนถึงกับย้ายสำมะโนครัวไปซื้อที่ ปลูกบ้านอยู่ที่น่าน และซื้อโรงแรมไม้สักเล็กๆ ติดกับธนาคารกสิกรไทย สาขาน่าน เปลี่ยนชื่อใหม่เป็น “โรงแรมภูคาน่านฟ้า” แต่ห้ามโรงแรมทำธุรกรรมกับเคแบงก์เด็ด ขาด--โรงแรมจึงเป็นลูกค้าชั้นดีของธนาคารกรุงเทพ ที่อยู่ถัดไป!!

คุณปั้นสำรวจสภาพป่าน่านที่ถูกถางจนโล้น
คุณปั้นสำรวจสภาพป่าน่านที่ถูกถางจนโล้น

หลายปีที่ผ่านมา จนวันนี้ คุณปั้น ทุ่มเทใจ กาย ทำทุกทางที่จะช่วยพัฒนาน่าน จนกลายเป็นเมืองหนึ่งที่ใครๆ
ก็อยากไป ไปแล้ว ก็ต้องไปชม ดอกชมพูภูคา ที่อุทยานแห่งชาติดอยภูคาก็เลยทำให้ คุณปั้น ริสร้างห้องส้วมเพื่อบริการนักท่องเที่ยวที่ต้องขับรถขึ้นไปซึ่งพบว่า ยากกว่าเปิด K Bank สาขาใหม่หลายเท่า เพราะนอกจากควักเงินส่วนตัวไปเป็นล้าน ยังต้องออกแรงมากอย่างมหัศจรรย์ เดินทางขึ้นลงดอยภูคาไม่รู้กี่เที่ยว เพื่อไปขออนุญาตกรมอุทยานฯ แบบแทบจะอ้อนวอนว่าขอสร้างสุขาให้ได้ไหม--ซึ่งกว่าจะผ่านขั้นตอน สร้างเสร็จ ก็ใช้เวลาเกือบ
2 ปี!! (อึ้งค่ะ)

...

ห้องสุขา สร้างมาราธอน 2 ปี
ห้องสุขา สร้างมาราธอน 2 ปี

นั่นนับเป็นปกิณกะหนึ่งที่ คุณปั้น ทำ แต่ 3 ปีที่ผ่านมานี้ งานที่ คุณปั้น ทำหนักกว่าหลายเท่า (น่าจะหนักกว่างานแบงก์) คือ โครงการ “รักษ์ป่าน่าน” เพราะทนไม่ได้ที่ ป่าต้นน้ำ ถูกถากถางเพื่อนำพื้นที่ไปทำไร่ปลูกพืชเชิงเดี่ยว เช่น ข้าวโพด ซึ่งไม่ได้คุ้มเลยกับการทำลายป่าเป็นเขาๆ จนป่าหายไปเป็นล้านๆไร่ นั่นหมายถึงต้นไม้ใหญ่ๆ หายไป 28% ของพื้นที่ป่าทั้งหมด!!!

งานนี้เป็นโจทย์หินที่ทำให้ คุณปั้น คิดหนัก แต่ตั้งใจว่าชีวิตนี้ ยากแค่ไหนก็ขอทำเพื่อน่านและจึงเทียวไปน่านแทบทุกอาทิตย์ ลุยไปพบชาวบ้าน และชาวไร่ ช่วยกันหาทางออกว่าจะทำอย่างไร ชาวบ้านถึงมาช่วยกันฟื้นป่า โดย ยังสามารถ ทำกินบนผืนป่านี้ได้ และ อย่างถูกกฎหมาย

ต้นชมพูภูคา
ต้นชมพูภูคา

จนบัดนี้ จากที่ใช้ทั้งลูกอ้อน ลูกปลอบ จนถึงลูกด่า คนที่บังอาจขวางทางไม่ให้ โครงการรักษ์ป่าน่าน บรรลุเป้าหมายได้ คุณปั้น ก็ได้ ยุทธศาสตร์ ที่นำเสนอต่อรัฐ และได้รับความเห็นชอบจากรัฐบาลให้ทำ โครงการ Nan Sandbox แก้ปัญหาการบุกรุกป่าน่าน แล้ว...ไชโย้

คนที่ร่วมลุ้นทั้งกายใจกันมาเหนื่อยยาก จึงเริ่มยิ้มได้ ที่จะเห็นรูปธรรมของโครงการ ที่รัฐบาลให้เอกชนเข้าไปเป็นประธาน ร่วมกับปลัดกระทรวงทรัพยากรฯ วิจารย์ สิมาฉายา บริหาร Nan Sandbox เพื่อจะได้ผืนป่าคืนมาอีกสัก 18% ตามที่ คุณปั้น วาดหวัง.

โสมชบา