2. โรคมะเร็งสมอง
“โรคมะเร็งสมอง” เป็นโรคที่พบรองจากมะเร็งเม็ดเลือดขาว ซึ่งโรคมะเร็งสมองเกิดจากการที่มีก้อนที่ใดที่หนึ่งในสมอง ซึ่งตำแหน่งที่พบมากที่สุดคือ บริเวณท้ายทอยหรือตรงด้านหลังของศีรษะ
อาการ
เด็กอายุต่ำกว่า 2 ขวบ ซึ่งเป็นกลุ่มเด็กที่กะโหลกศีรษะยังปิดไม่สนิท เด็กจะมาด้วยอาการกะโหลกศีรษะโต แต่ถ้าเป็นเด็กที่อายุ 2 ขวบขึ้นไป เด็กจะมาด้วยอาการปวดศีรษะ และอาการอื่นๆ ซึ่งเกิดจากการมีก้อนที่สมองน้อยด้านหลัง เช่น เดินเซ นั่งไม่ได้ ทรงตัวไม่ได้
การรักษา แบ่งออกเป็น 3 วิธี คือ
1. ผ่าตัดเอาก้อนที่สมองออก
2. ให้ยาเคมีบำบัด
3. ฉายรังสี เพื่อหวังผลการรักษาให้หายขาด
การรักษาโรคมะเร็งสมองจะหายขาดหรือไม่นั้น ขึ้นอยู่กับตำแหน่งของก้อนที่พบ ในกรณีที่สามารถผ่าตัดเอาก้อนเนื้อที่พบออกได้ทั้งหมด โอกาสรักษาให้หายขาดก็จะมีมากขึ้นตามไปด้วย แต่หากก้อนเนื้อนั้นอยู่ในตำแหน่งของอวัยวะที่สำคัญในสมอง หากทำการผ่าตัดแล้วจะส่งผลอันตรายต่อร่างกาย เช่น อัมพฤกษ์ อัมพาต ทำให้ไม่สามารถผ่าตัดก้อนเนื้อออกได้ โอกาสที่จะรักษาให้หายขาดก็จะลดลงไป
“โรคมะเร็งสมองในเด็ก” ที่พบมากที่สุด คือ Medulloblastoma ซึ่งเป็นมะเร็งที่สามารถรักษาหายขาดได้ถึงร้อยละ 60-70% พอๆ กับโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาว โดยการรักษาหลักจะเป็นการรักษาร่วมทั้งการผ่าตัดกับการฉายรังสีและให้ยาเคมีบําบัด โดยเฉพาะการฉายรังสี มีความสำคัญมาก เพราะจะช่วยลดอัตราการกลับมาเป็นซ้ำของโรค และทำให้ผู้ป่วยรอดชีวิต
อย่างไรก็ตาม ผู้ป่วยโรคมะเร็งสมองจำเป็นจะต้องติดตามการรักษาอย่างใกล้ชิดต่อเนื่องเป็นเวลา 5 ปี เพื่อป้องกันการเกิดโรคซ้ำ และติดตามต่อเนื่องไปถึง 10 ปี เพื่อดูผลข้างเคียงของยาเคมีบำบัดที่ได้รับในระยะยาว ซึ่งจะแตกต่างจากผู้ใหญ่ที่เป็นมะเร็งในตอนที่อายุมากแล้ว
...
3. โรคมะเร็งต่อมน้ำเหลือง
“มะเร็งต่อมน้ำเหลือง” คือ โรคที่มีเนื้องอกร้ายชนิดหนึ่งเกิดขึ้นที่ต่อมน้ำเหลืองหรือโครงสร้างต่อม ซึ่งระบบน้ำเหลืองก็เป็นระบบหนึ่งของภูมิคุ้มกัน ประกอบไปด้วย อวัยวะน้ำเหลือง ได้แก่ ม้าม และไขกระดูก ซึ่งภายในอวัยวะเหล่านี้จะเต็มไปด้วยน้ำเหลือง มีหน้าที่นำสารอาหารและเซลล์เม็ดเลือดขาวไปทั่วร่างกาย และเมื่อเซลล์เม็ดเลือดขาวเหล่านี้เกิดความผิดปกติ จึงทำให้เกิดเป็นมะเร็งต่อมน้ำเหลืองขึ้นมา
“มะเร็งต่อมน้ำเหลือง” สามารถเกิดได้ในทุกที่ เพราะต่อมน้ำเหลืองมีอยู่ทั่วร่างกาย ไม่ว่าจะเป็น คอ รักแร้ ข้อพับแขน ข้อพับขา ช่องอกหรือช่องท้อง แต่ยังไงก็ตามเซลล์น้ำเหลืองก็ยังอยู่ตามอวัยวะต่างๆ ของร่างกายด้วย ไม่ว่าจะเป็นลำไส้ หรือกระเพาะ จึงสามารถเกิดมะเร็งต่อมน้ำเหลืองได้หมดทุกที่
อาการ
คนไข้จะมาด้วยอาการต่อมน้ำเหลืองโต มีไข้ติดต่อกันเป็นเดือนๆ หรือมากกว่า 1 สัปดาห์ น้ำหนักลด มีก้อนตามอวัยวะต่างๆ ในร่างกาย เช่น คอ ไหปลาร้า ใต้รักแร้ ขาหนีบ หรืออาจมีก้อนในบริเวณที่ไม่สามารถคลำได้ เช่น ช่องอก และช่องท้อง
นอกจากนี้ หากคนไข้เป็นมะเร็งต่อมน้ำเหลืองระยะที่ 4 ซึ่งเป็นระยะแพร่กระจาย มะเร็งจะแพร่กระจายไปที่ระบบประสาท สมอง ไขสันหลัง และกระดูกต่างๆ
การวินิจฉัย
แพทย์จะนำก้อนเนื้อที่พบไปตรวจหาชนิดของมะเร็งต่อมน้ำเหลือง เมื่อทราบชนิดของมะเร็งแล้ว จะได้วางแผนการรักษาต่อไป
การรักษา
การรักษาหลักๆ ของโรคมะเร็งต่อมน้ำเหลือง คือ การให้ยาเคมีบำบัดและการฉายรังสี ซึ่งโอกาสในการรักษาให้หายขาดมีสูงมาก เฉลี่ยร้อยละ 60-70% ซึ่งทำให้เขาสามารถเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่มีคุณภาพในสังคม ทำงาน รับผิดชอบ ดูแลตนเองและครอบครัวได้
ดังที่ได้กล่าวมาทั้งหมด คงพอจะทำให้เห็นภาพของ “โรคมะเร็งในเด็ก” กันบ้างแล้ว หากพบว่าบุตรหลานของท่านมีอาการที่สงสัยว่าจะเป็นมะเร็ง จึงควรรีบพาไปพบแพทย์ เพื่อวินิจฉัยและรักษาทันที
--------------------------------------------------------------------------
แหล่งข้อมูล
รศ. นพ.อุษณรัสมิ์ อนุรัฐพันธ์ และ อ. นพ.พงศ์ภัค พงศ์พิชชา สาขาโลหิตวิทยาและมะเร็งวิทยา ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล