Meta เปิดตัวระบบแจ้งเตือนเด็กหาย Amber Alerts คือฟีเจอร์ที่จะปรากฏการแจ้งเตือนบนเฟซบุ๊ก และอินสตาแกรม ซึ่งมาจากความร่วมมือระหว่าง หน่วยสอบสวนกลาง (CIB) และพันธมิตร

Amber Alerts คืออะไร

เด็กหายถือเป็นความสูญเสียของครอบครัว และหากเด็กหายจากการถูกลักพาตัว จะยิ่งเป็นข่าวที่สะเทือนใจของคนในสังคม โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้คนในชุมชนเดียวกัน ที่มีโอกาสช่วยตามหาเด็กผู้สูญหายก่อนจะเกิดความสูญเสีย

ช่วงปี พ.ศ 2539 เด็กหญิงชาวอเมริกันได้ถูกลักพาตัวออกจากพื้นที่ละแวกบ้านอันเป็นบริเวณที่เธอมักปั่นจักรยานเล่น พี่ชายเป็นพยานได้ว่าเธอถูกชายชุดดำลักพาตัวไป ไม่กี่วันหลังจากนั้นพบเป็นศพกับจักรยานสีชมพูของเธอ เรื่องราวนี้สร้างความสะเทือนใจแก่ครอบครัว และคนในชุมชนเป็นวงกว้าง พ่อแม่ของเธอไม่ต้องการให้ใครมารู้สึกสูญเสียเหมือนกับตน จึงพัฒนาวิธีการค้นหาเด็กผู้สูญหายจากการถูกลักพาตัว ด้วยชื่อลูกสาว ว่า Amber Network

หลังจากเมื่อเกิดเหตุเด็กหายจากการถูกลักพาตัว ก็มักนึกถึงชื่อของ Amber ทางบริษัท Meta จึงพัฒนาเป็นฟีเจอร์แจ้งเตือนเด็กหาย ให้แก่ผู้ที่อยู่อาศัยละแวกจุดเกิดเหตุ รัศมี 60 กิโลเมตร โดยการแจ้งเตือนดังกล่าวจะต้องไม่รบกวนกับผู้ใช้งานทั่วไป และต้องเป็นเหตุที่มีประจักษ์พยานยืนยันว่าเกิดเหตุเด็กหายจริง ไม่ใช่การก่อกวน

พล.ต.ท.จิรภพ ภูริเดช ผู้บัญชาการตำรวจสอบสวนกลาง สำนักงานตำรวจแห่งชาติ ได้พูดถึงสถิติเด็กหายย้อนหลัง 4 ปี ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2562 - 2565 พบว่ามีการแจ้งเด็กหายกว่า 130 ราย และติดตามเจอ 72 ราย คิดเป็น 56% ที่พบ และ 44% ที่ยังหาไม่พบ

ในกลุ่มที่พบ 56% นั้น มีเพียง 5% ที่สูญหายจากการถูกลักพาตัว ถึงแม้จะเป็นจำนวนที่น้อย แต่ก็เป็นเหตุที่กระทบจิตใจกับคนในสังคม เช่น กรณีน้องชมพู่ที่หายตัวออกจากบ้านในปี พ.ศ. 2563 ส่วนปีนี้ก็มีข่าวเด็กชายชาวกัมพูชาที่ถูกลักพาไปเป็นขอทาน

...

ทางตำรวจได้ใช้เทคโนโลยีในการช่วยประชาชน เช่น ในเหตุกราดยิงโคราชก็ใช้ Social Media ในการติดตามช่วยเหลือผู้ที่อยู่ในห้าง การนำเทคโนโลยีมาใช้ถือเป็นการแก้ปัญหาเชิงรุกก่อนที่จะเกิดความสูญเสีย Amber Alerts เป็นการพัฒนากับ Meta มากว่า 3 ปี

คุณเอมิลี่ แวชเชอร์ ผู้อำนวยการฝ่ายความเชื่อมั่นและความปลอดภัย จาก Meta ได้เล่าถึงกรณีตัวอย่างของการใช้ Amber Alerts ในประเทศต่างๆ ที่เคยพบเหตุเด็กหายจากการถูกลักพาตัว เช่น ในสหรัฐอเมริกา อังกฤษ และใกล้บ้านเราคือมาเลเซีย

ในสหรัฐอเมริกา ข้อมูลเด็กหายปรากฏบนสมาร์ทโฟนของพยาบาลท่านหนึ่งที่ใช้ Facebook ช่วงพักกลางวัน และเธอก็พบเห็นเด็กที่ถูกลักพาตัวตรงหน้าพอดี จึงแจ้งกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องให้เข้าช่วยเหลือได้ทัน

เมื่อก่อนการประกาศเด็กหายจะต้องลงในหนังสือพิมพ์ ออกสื่อโทรทัศน์ หรือพิมพ์แปะบนกล่องนม ใช้เวลา 2 - 3 วัน หรือล่วงเลยนานกว่านั้นจนเกิดเป็นความสูญเสีย Amber Alerts คือสิ่งที่ช่วยทำให้ข้อมูลข่าวสารส่งต่อถึงฝ่ามือของคนในชุมชน เทคโนโลยีจึงเป็นสิ่งที่ช่วยเปลี่ยนแปลงวิธีการตามหาผู้สูญหาย จากที่ต้องใช้เวลาหลายวัน มาเป็นไม่กี่ชั่วโมง ก็ส่งข้อมูลถึงคนในตำบล และเครือข่ายพันธมิตร เพื่อปกป้องเด็ก 1 คนได้ในเวลาอันรวดเร็ว

Amber Alerts ใช้งานอย่างไร

ฟีเจอร์ Amber Alerts ได้เปิดตัวใช้งานในประเทศไทยแล้วตั้งแต่วันที่ 25 สิงหาคมที่ผ่านมา ประเทศไทยเป็นประเทศที่ 6 ของทวีปเอเชีย และ 27 ของโลกที่ได้ใช้ฟีเจอร์นี้ โดยเป็นการทำงานร่วมกันระหว่าง Meta และ หน่วยงานสอบสวนกลาง (CIB) ซึ่งมีขั้นตอนการใช้งานดังนี้

1. ผู้ปกครองเด็กอายุไม่เกิน 18 ปี เข้าแจ้งความในสถานีตำรวจพื้นที่เกิดเหตุ เมื่อทางตำรวจสืบสวนแน่ชัดว่าเป็นเหตุเด็กหายจากการถูกลักพาตัว ก็จะส่งเรื่องต่อไปยังสอบสวนกลาง (CIB)
2. สอบสวนกลาง (CIB) ส่งเรื่องแจ้งไปยัง Meta
3. Meta ขึ้นข้อความบน Facebook และ Instagram ของผู้ใช้งานในละแวกพื้นที่เกิดเหตุ 60 กิโลเมตร
4. ข้อมูลต่างๆ ของเด็กผู้สูญหาย จะถูกนำขึ้นเว็บไซต์หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อติดตามตัวต่อไป

ข้อมูลสำคัญที่เกี่ยวข้องกับเด็กที่สูญหาย ได้แก่

  • ชื่อ นามสกุล อายุ
  • รูปพรรณสัณฐาน
  • สถานที่ที่พบเด็กล่าสุด
  • ลักษณะของเด็ก เครื่องแต่งกายล่าสุด
  • ผู้ที่พบเด็กครั้งสุดท้าย
  • อื่นๆ เช่น ภาพจากกล้องวงจรปิด หรือยานพาหนะที่ถูกใช้

ข้อมูลที่จะปรากฏบน Amber Alerts จะเป็นข้อมูลที่ผู้ปกครองยินดีที่จะให้เปิดเผย หากเกิดเหตุเด็กสูญหายและต้องการให้ทาง Meta ติดตามผ่าน Amber Alerts หลังแจ้งความแล้วให้ส่งหลักฐาน Inbox ไปยังเพจ ตำรวจสอบสวนกลาง หรือโทรสายด่วนกองปราบปราม 1195