“ยาชะลอโรคอัลไซเมอร์” Donanemab (โดนาเนแมบ) เตรียมได้อนุมัติ และพร้อมใช้งานภายในสิ้นปี 2023 นี้ หลังพิสูจน์ได้ว่าสามารถใช้งานได้จริงถึง 60%
ปัจจุบันประชากรชาวอเมริกันกว่า 6 ล้านคน กำลังอยู่ในภาวะโรคอัลไซเมอร์ และกว่า 1 ล้านคนที่คาดว่าจะอยู่ในระยะแสดงอาการเริ่มต้น ทำให้เกิดการวิจัย และผลิตตัวยาที่ชื่อว่า Donanemab (โดนาเนแมบ) ที่มีประโยชน์ เพื่อบรรเทาอาการอัลไซเมอร์เบื้องต้น สามารถยับยั้ง และหยุดการลุกลามของโรคอัลไซเมอร์ ซึ่งภายในช่วงแรกดูเหมือนจะไม่สามารถหยุดยั้งได้ แต่ยังมีทิศทางที่ดีขึ้น ตามการรายงานของวารสาร Journal of the American Medical Association ควบคู่ไปกับข้อมูลของ Donanemab (โดนาเนแมบ)
ปัจจุบันการเปลี่ยนแปลงของประวัติศาสตร์โลกมนุษย์ และวงการแพทย์ได้เกิดขึ้นแล้วในปี 2023 เมื่อยารักษาอัลไซเมอร์ Leqembi ได้รับการอนุมัติอย่างเป็นทางการในเดือนกรกฎาคมนี้ หลังจากได้รับการพิสูจน์แล้วว่ายาสามารถชะลอการสูญเสียความทรงจำ และความสามารถใช้งานในชีวิตประจำวันของผู้ป่วยอัลไซเมอร์ได้ ซึ่งเป็นเรื่องน่ายินดีอย่างมาก
ยาเลแคเนแมป Lecanemab เป็นตัวยาชนิดที่สองของ Leqembi ที่ทำการทดลองก่อนที่จะประสบความสำเร็จ และผ่านการอนุมัติ ซึ่งจะมีการผลิต และจัดจำหน่ายตัวยานี้ในชื่อ Donanemab (โดนาเนแมบ) โดย บริษัท Eli Lilly and Company
การทำงานของ Leqembi และ Donanemab จะเข้าไปทำงาน โดยล้างการสะสมของโปรตีนในสมองที่เรียกว่า amyloid (อะไมลอยด์) ซึ่งเป็นตัวการที่ทำให้เกิดโรคอัลไซเมอร์ โดยมีผลในการวิจัยเบื้องต้นจากบริษัทลิลลี่ ให้ผลว่า ผู้ป่วยที่ทดลองรับประทานยามากกว่า 1,700 คน มีผลการเกิดโรคอัลไซเมอร์ช้าลง 35% เมื่อเทียบกับผู้ป่วยที่ได้รับยาหลอกในช่วงหนึ่งปีครึ่ง ตามมาตรวัดคะแนนโรคอัลไซเมอร์แบบบูรณาการหรือ iADRS (The Integrated Alzheimer's Disease Rating Scale)
...
กิล ราบิโนวิซี และ มองด์ ลา โจอี ดร. มหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย, จากซานฟรานซิสโก กล่าวถึง ผลการทดลองข้างต้นของ Donanemab ว่า การทดลองนี้แสดงถึงจุดเริ่มต้นที่สำคัญ และถือว่ามีความหมายทางคลินิกสำคัญสำหรับผู้ป่วยบางรายของโรคอัลไซเมอร์ และคงต้องพัฒนาวิธีการรักษาที่มีประสิทธิภาพ และปลอดภัยมากยิ่งขึ้น
Dr. Daniel Skovronsky (แดเนียล สคอฟรอนสกี) หัวหน้าฝ่ายวิจัยของบริษัท Eli Lilly and Company กล่าวว่า ผลการทดลอง Donanemab เบื้องต้นที่สามารถไขข้อสงสัย และคำถามสำคัญบางข้อที่ผู้ป่วยที่เป็นโรคอัลไซเมอร์ จะได้รับประโยชน์จากยา Donanemab มากขึ้น
หนึ่งในคำถามแรกๆ คือ ผลข้างเคียงของยาจะเพิ่มขึ้นเมื่อเวลาผ่านไปหรือไม่” คำถามสัมภาษณ์กับทาง CNN, สคอฟรอนสกี กล่าว “นั่นเป็นสิ่งสำคัญเพราะโรคอัลไซเมอร์เป็นโรคเรื้อรังที่สามารถคงอยู่ได้นานถึงสิบปี หรือมากกว่านั้น”
บริษัทยังออกแบบการทดลองเพื่อให้ผู้ป่วยสามารถหยุดใช้ยาได้ หากมีสารอะไมลอยด์ออกจากสมองเพียงพอ โดยวิจัยที่ผ่านมาหากมีอาการคงที่แล้ว ผู้ป่วยประมาณครึ่งหนึ่งได้มีการทดลองเปลี่ยนไปใช้ยาหลอกตามระยะเวลาที่กำหนด คือ 6 และ 12 เดือน ผลปรากฏว่า ไม่ส่งผลข้างเคียง และถือว่าประสบผลสำเร็จอย่างมากในเบื้องต้น
คำถามที่สอง คือ ตัวยานี้สามารถใช้ประโยชน์กับผู้ป่วยในระยะใดบ้าง สคอฟรอนสกี อธิบาย “ยาสามารถทำงานได้ดีในทั้งผู้ป่วยทั้ง 3 ระยะ แต่ผลที่ดีที่สุด คือ ผู้ป่วยในช่วงแรก” ทำให้ยาตัวนี้ถูกอนุมัติใช้เฉพาะ ผู้ที่เป็นโรคอัลไซเมอร์ในระยะเริ่มต้น และผู้ที่มีความบกพร่องทางสติปัญญาเล็กน้อย หรือภาวะสมองเสื่อมเล็กน้อยที่ได้รับการยืนยันว่ามีโปรตีนอะไมลอยด์ในสมองเพียงเท่านั้น
ปัจจุบันมีการศึกษา และวิจัยสำหรับตัวยา Donanemab โดย ทำการทดลองกับผู้ป่วยที่ยังไม่มีอาการของโรคอัลไซเมอร์ เพื่อดูว่าผลลัพธ์ที่ได้จะเป็นอย่างไร สคอฟรอนสกี กล่าวว่า “หากการทดลองนี้สามารถชะลอการลุกลามของโรคอัลไซเมอร์ได้ 40% หรือ 50% ในระยะแรกได้ คงเป็นผลลัพธ์ที่น่ายินดี และทำให้พวกเรามีความมั่นใจในการประสบความสำเร็จมากขึ้น ซึ่งตอนนี้เรากำลังดำเนินการ ศึกษาการป้องกันให้เร็วที่สุด ไม่แน่พวกเราอาจจะหยุดมันได้ทั้งหมด”
ดร.ลอว์เรนซ์ โฮนิก ศาสตราจารย์ด้านประสาทวิทยาแห่งมหาวิทยาลัยโคลัมเบีย เออร์วิง เมดิคัล เซ็นเตอร์ ให้ข้อโต้แย้งของตัวยา ‘โดนาเนแมบ’ โดยเชื่อว่าแนวคิดทางวิทยาศาสตร์ และการแพทย์นั้น ยังไม่มีกระบวนใดที่ทำให้อาการอัลไซเมอร์สามารถหยุดลงภายใน 6 ถึง 18 เดือนของการรักษา
“อัลไซเมอร์เป็นโรคเรื้อรังที่มีการสะสมของแอมีลอยด์เบตาในสมองอย่างค่อยเป็นค่อยไป ไม่น่าเป็นไปได้ที่การกำจัดคราบจุลินทรีย์ในช่วงหลายเดือนจะขัดขวางกระบวนการของโรคไม่ให้ลุกลาม” ดร.ลอว์เรนซ์ เขียนถึงซีเอ็นเอ็นในอีเมล
...
ด้านความปลอดภัยที่น่ากังวลที่สุด คือ การบวม หรือเลือดออกในสมอง ซึ่งมักพบใน MRI เรียกว่า ความผิดปกติเกี่ยวกับการสร้างภาพที่เกี่ยวข้องกับอะไมลอยด์ หรือ ARIA Donanemab โดยมีผู้ป่วยเสียชีวิต 3 รายในกลุ่มที่ได้รับยาโดนาเนแมบ และอีก 1 รายในกลุ่มที่ได้รับยาหลอก ซึ่งยังมีความเกี่ยวข้องกับการรักษาของตัวยาชนิดนี้ และอีกหนึ่งข้อเสีย คือ ยาโดนาเนแมบมีราคาที่คอนข้างแพง คาดว่า มีค่าใช้จ่ายอยู่ที่ 26,500 ดอลลาร์สหรัฐ (908,155 บาท) ต่อปี
สรุปได้ว่า ถึงแม้ยาโดนาเนแมบใกล้จะถูกอนุมัติ และสามารถชะลอการเกิดของโรคอัลไซเมอร์ได้สูงสุดถึง 60% ซึ่งจากการวิจัยที่กล่าวมาข้างต้น ผู้ใช้ที่เหมาะสมที่สุด จึงเป็นผู้ป่วยระยะเบื้องต้นเท่านั้น แต่ยังคงมีข้อพิพาทถกเถียงกันในวงการวิทยาศาสตร์ และวงการแพทย์อยู่ในขณะนี้ว่าหากพัฒนาตัวยาแล้วนั้น จะสามารถรักษาโรคอัลไซเมอร์ได้จริงหรือไม่ และฟื้นฟูสภาพสมองได้เพิ่มขึ้นกี่เปอร์เซ็นต์
ทั้งหมดถือเป็นเรื่องที่ถูกจับตามองจากคนทั้งโลก และความท้าทายของวงการแพทย์ และวิทยาศาสตร์ในเวลาเดียวกันว่าโลกในอนาคตจะน่าสนใจ และมีการพัฒนาไปมากเพียงใดในเรื่องที่เกี่ยวกับสุขภาพของมนุษย์ที่กำลังเผชิญอยู่ในทุกวันนี้
ข้อมูล : CNN