รวมวิธีดูแลผู้สูงวัยในแบบฉบับชาวญี่ปุ่น ที่ขึ้นชื่อเรื่องสุขภาพกาย และจิตที่สมบูรณ์แบบ โดยผู้สูงอายุชาวญี่ปุ่นนั้นมีอายุยืนยาวเกิน 100 ปี พุ่งทะลุ 10,000 คนเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ เมื่อปี 2564 ที่ผ่านมา เขามีวิธีดูแลผู้สูงอายุเหล่านี้อย่างไร

ผู้สูงอายุในประเทศญี่ปุ่น เป็นวัยที่สุขภาพกาย และสุขภาพจิตดี อยู่ในลำดับต้นๆ ของโลก เพราะเทรนด์การดูแลสุขภาพของตัวผู้สูงวัยในญี่ปุ่นเอง เพื่อที่จะไม่ให้ตนเองนั้นเป็นภาระแก่ลูกหลาน แถมยังมีร่างกาย และอายุขัยที่สูง ได้อยู่กับลูกหลานไปนานๆ เขาทำกันได้อย่างไร 

ประวัติผู้สูงอายุชาวญี่ปุ่น รายงานโดย สำนักข่าว เจแปนทูเดย์ กล่าวว่า กระทรวงสาธารณสุขของญี่ปุ่น ได้เคยเปิดเผยข้อมูลสถิติในปี 2564 พบว่า จำนวนศตวรรษิกชน หรือผู้ที่มีอายุ 100 ปีขึ้นไป เพิ่มขึ้นไปอยู่ที่ 86,510 คนแล้ว ทุบสถิติสูงสุด และจำนวนผู้สูงอายุเพศชายมีอายุเกิน 100 ปี มียอด 10,000 คนเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ของประเทศ และอายุขัยเฉลี่ยของประชาชนในประเทศเพิ่มสูงขึ้น โดยผู้หญิงอยู่ที่ราว 87.74 ปี ขณะที่ผู้ชายอยู่ที่ 81.64 ปี

วิธีดูแลผู้สูงอายุ ให้มีสุขภาพกาย - สุภาพจิตดี แบบฉบับคนญี่ปุ่น

...

  • เลือกทานอาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย

การเลือกทานอาหารเป็นอีกหนึ่งปัจจัยที่ทำให้ร่างกายสมบูรณ์ หากทานอย่างพอดี เพราะในอาหาร เช่น แป้ง เนื้อสัตว์ ผัก ผลไม้ มีสารอาหารที่คอยเติมเต็มในส่วนที่ขาดไปของผู้สูงอายุได้ในหลายปัจจัย แถมยังเป็นแหล่งเติมวิตามินที่ดีให้แก่ร่างกาย ซึ่งหากทานอาหารอย่างมีประสิทธิภาพ ครบถ้วน และเลือกทานตามระเบียบวินัยแบบชาวญี่ปุ่นนั้นก็ทำให้สุขภาพกายดีขึ้นอย่างเห็นได้ชัด

  • เข้าสังคม หางานอดิเรก

สุขภาพจิตของผู้สูงอายุชาวญี่ปุ่นดีได้นั้น มาจากอุปนิสัย และการชอบเข้าสังคมของชาวญี่ปุ่นเอง เนื่องจากสังคมผู้สูงวัยที่ประเทศญี่ปุ่นในวัยเกษียณนั้นมักจะมีชมรม และกิจกรรมให้ทำยามว่างเสมอ อาทิเช่น การแต่งกลอน วาดรูป เต้นรำ ร้องเพลง และยังมีชมรมอาสามัครเพื่อสร้างคุณค่าแก่สังคม และตัวเองได้ แถมยังสร้างความสุขที่ได้ทั้งเป็นผู้รับ และผู้ให้ในคราเดียวกันได้

  • เทรนด์ออกกำลังกายที่กำลังมาในผู้สูงวัย

ผู้สูงอายุชาวญี่ปุ่นมองว่าการออกกำลังกายให้สุขภาพแข็งแรง มีค่าใช้จ่ายน้อยกว่าค่ารักษาพยาบาล ทำให้ผู้สูงอายุชาวญี่ปุ่นนั้นนิยมออกกำลังกายกันเป็นจำนวนมาก โดยมีศูนย์ออกกำลังกายตามสวนสาธารณะ ชมรมกีฬา หรือชมรมสุขภาพต่างๆ นอกจากเป็นการใช้เวลายามว่างให้เกิดประโยชน์แล้ว ยังสามารถทำให้ร่างกายสมบูรณ์ได้อีกด้วย แถมยังได้พบปะผู้คนวัยเดียวกัน เพื่อพูดคุย แลกเปลี่ยนความคิด เป็นการเสริมสร้างสุขภาพจิตที่ดีได้อีกด้วย

  • แนวคิดปฏิบัติการพึ่งพาตนเอง เพื่อสุขภาพจิต

คนญี่ปุ่นมีวัฒนธรรมการต่อสู้ ดูแลชีวิต และพึ่งพาตัวเองเป็นอย่างสูง ด้วยความอาวุโสจึงมีแนวคิดที่ไม่อยากสร้างภาระ และเป็นที่รบกวนให้แก่ลูก หรือหลานของตัวเอง จึงไม่เป็นเรื่องแปลกที่มักจะเห็นผู้สูงอายุชาวญี่ปุ่นยังสามารถดำเนินชีวิตได้ด้วยตนเอง เช่น การไปซื้อของ ไปโรงพยาบาล และไปไหนมาไหนตามลำพัง แถมยังมีการออมเงิน หารายได้เสริมเพื่อที่จะมีเงินใช้ในอนาคตได้อีกด้วย ด้วยเหตุนี้ทำให้กระบวนการคิดในเรื่องของการทอดทิ้งจากลูกหลาน ไม่ได้ส่งผลต่อสุขภาพจิตเสียเท่าไรต่อผู้สูงอายุในญี่ปุ่น เพราะต่างวัยต่างมีหน้าที่ของตนเองอยู่ชัดเจน

...

  • ระเบียบในการตรวจเช็กสุขภาพอย่างสม่ำเสมอ

เรื่องกฎระเบียบ และความมีวินัยเป็นจุดเด่นของชาวญี่ปุ่นมาแต่เนิ่นนาน ทำให้ผู้ป่วยในผู้สูงอายุ หรือวัยใดก็ตามต่างก็มีความรับผิดชอบในการดูแล และทำหน้าที่ติดตามผลสุขภาพตนเองอยู่สม่ำเสมอ จนกว่าจะดีขึ้น ดังนั้นสังคมของชาวญี่ปุ่นมักจะไม่ต้องกังวลในเรื่องสุขภาพ เพราะผู้ป่วยต่างทำตามข้อปฏิบัติที่หมอสั่งอย่างมีวินัย รวมถึงการตรวจสุขภาพก็เป็นสิ่งที่ชาวญี่ปุ่นนิยมทำกันในทุกๆ ปี จึงไม่ใช่เรื่องแปลกที่ชาวญี่ปุ่น และผู้สูงอายุมีร่างกายที่แข็งแรงอยู่มากพอสมควร

นอกจากนี้ยังมีการสนับสนุนจากภาครัฐบาล เอกชน และประชาชนที่ร่วมแรงร่วมใจ ในด้านนโยบายประกันสุขภาพ แผนกสุขภาพ และสวัสดิการ เพื่อดูแลผู้สูงอายุเป็นอย่างดี เช่น การมีศูนย์ดูแลผู้สูงวัยอีกหลายแห่งทั่วประเทศ หรือกิจกรรมต่างๆ ที่จัดขึ้นตามจังหวัดเพื่อสร้างคุณค่า และส่วนร่วมให้แก่ผู้สูงอายุอย่างมีคุณค่า รวมทั้งการการดูแลอย่างใกล้ชิด เช่น ระบบบริการทางการแพทย์ การสร้างเสริมสุขภาพ และป้องกันโรครวมถึงให้ความช่วยเหลือในการดำรงชีวิต เช่น การเดินทางซื้อของ และดูแลความปลอด จึงไม่เป็นเรื่องเป็นที่สุขภาพทางด้านร่างกาย และจิตใจของผู้สูงอายุในญี่ปุ่นยังคงมีประสิทธิภาพ และอายุยืนยาว อย่างแข็งแรง

...

ภาพ : istock