ในยุคที่เราใช้ชีวิตบนโลกออนไลน์แทบจะตลอดเวลา "ความปลอดภัย" กลายเป็นสิ่งที่ต้องอัปเดตพอๆ กับเทรนด์แฟชั่น
ล่าสุดจากรายงานการจัดการภัยคุกคามเชิงรุก (Adversarial Threat Report) รอบครึ่งปี 2568 ของ Meta พบความเคลื่อนไหวที่น่ากลัวของกลุ่มมิจฉาชีพข้ามชาติ โดยเฉพาะเครือข่ายจากกัมพูชาที่ยกระดับความซับซ้อนขึ้นอย่างมาก
กลุ่มคนเหล่านี้ไม่ได้แค่ส่งข้อความสุ่มๆ อีกต่อไป แต่เริ่มใช้ระบบอัตโนมัติร่วมกับเทคโนโลยี Deepfake เพื่อสร้างวิดีโอปลอมหน้าเหมือน เสียงใช่ ของคนดังหรือบุคคลสาธารณะมาชักชวนลงทุนและรับสมัครงาน โดยมักแอบอ้างเป็นตำรวจหรือเจ้าหน้าที่รัฐเพื่อกดดันเหยื่อ และพยายามล่อลวงให้เราย้ายไปคุยในแอปพลิเคชันแชทที่เข้ารหัส เพื่อหลบเลี่ยงการตรวจสอบจากแพลตฟอร์มหลัก ทำให้การแยกแยะความจริงทำได้ยากขึ้นเรื่อยๆ
อย่างไรก็ตาม ในฝั่งของแพลตฟอร์มเองก็ได้ยกระดับการรับมือด้วยเทคโนโลยีขั้นสูงเช่นกัน โดย Meta ได้นำระบบ Llama Firewall และกลไกความปลอดภัย Rule of Two เข้ามาช่วยคัดกรองพฤติกรรมที่น่าสงสัยในเชิงลึก รวมถึงการใช้โปรแกรมจดจำใบหน้า (Facial Recognition) กับบุคคลสาธารณะกว่า 500,000 คนทั่วโลก เพื่อสกัดไม่ให้ใครนำรูปคนดังไปใช้สร้างบัญชีปลอม ซึ่งมาตรการนี้ช่วยลดการเห็นโฆษณาหลอกลวงทั่วโลกลงได้ถึง 22%
นอกจากนี้ในประเทศไทยเพียงประเทศเดียว ตัวเลขการกวาดล้างยังพุ่งสูงเป็นประวัติการณ์ โดย Meta ได้ลบเนื้อหาอันตรายบน Facebook ไปกว่า 7.3 ล้านชิ้น และบน Instagram อีก 1.5 หมื่นชิ้น ซึ่งข้อมูลที่น่าทึ่งคือเนื้อหาเกือบทั้งหมด (99%) ถูกระบบ AI ตรวจพบและกำจัดทิ้งก่อนที่จะมีการรายงานจากผู้ใช้งานเสียอีก
การทำความสะอาดบ้านครั้งนี้ยังครอบคลุมไปถึงการสั่งแบนบัญชีปลอมบน Facebook และ Instagram รวมกันกว่า 90,000 บัญชี รวมถึงการแบนประกาศขายของหลอกลวงใน Marketplace อีกกว่า 18,000 รายการ เพื่อตัดวงจรกลโกงก่อนจะถึงตัวผู้ใช้
...
วิธีป้องกันสแกมเมอร์ออนไลน์
แม้ว่าระบบป้องกันจะล้ำหน้าไปเพียงใด แต่เกราะป้องกันที่ดีที่สุดคือ "ความรู้เท่าทัน" ของพวกเราเอง โดยมี 3 จุดสังเกตที่ต้องจำให้ขึ้นใจคือ
1. สังเกตความเร่งรีบ: หากถูกกดดันให้ตัดสินใจเร็วๆ หรืออ้างเป็นเจ้าหน้าที่รัฐให้โอนสายไปมา
2. ระวังวิดีโอ Deepfake: สังเกตการขยับปากหรือแสงเงาที่ผิดปกติในวิดีโอชวนลงทุน
3. อย่ากดลิงก์แปลกหน้า: โดยเฉพาะลิงก์ที่พาไปทำธุรกรรมในแอปอื่น การหมั่นสังเกตความผิดปกติเล็กๆ น้อยๆ
จำให้ขึ้นใจ 3 ข้อเหล่านี้จะเป็นกุญแจสำคัญที่ช่วยให้เราใช้ชีวิตในโลกดิจิทัลได้อย่างปลอดภัยและยั่งยืน