ยุคที่เทคโนโลยีทำให้เส้นแบ่งระหว่าง “เวลางาน” และ “เวลาพัก” เลือนหายไป ประโยคคลาสสิกที่ว่า “งานหนัก ไม่เคยฆ่าใคร” อาจใช้ไม่ได้ผลอีกต่อไป

เมื่อความเครียดเรื้อรังกำลังกลายเป็นภัยเงียบที่คุกคามคนวัยทำงานจนนำไปสู่ “ภาวะหมดไฟ” (Burnout) โดยล่าสุด ALive Powered by AIA แอปพลิเคชันดูแลสุขภาพครบวงจร ร่วมมือกับ โรงพยาบาลวิมุต ได้จัดเวทีเสวนา Stress Less, Happy More เพื่อเจาะลึกปมปัญหาทางใจ โดยมี พญ.เพ็ญชาญา อติวรรณาพัฒน์ แพทย์ผู้ชำนาญการด้านจิตเวช ศูนย์สุขภาพใจ รพ.วิมุต พร้อมด้วยศิลปินชื่อดังอย่าง เขื่อน ภัทรดนัย และ มิกซ์ เฉลิมศรี มาร่วมตีแผ่ความจริงของโลกการทำงานและวิธีรับมือเพื่อให้ชีวิตกลับมาสมดุลอีกครั้ง

รู้ทันกลไกร่างกายทำไมงานยุคใหม่ทำลายสุขภาพ

พญ.เพ็ญชาญา อติวรรณาพัฒน์ อธิบายถึงกลไกความเครียดว่า การทำงานในปัจจุบันเต็มไปด้วยแรงกดดันที่ทำให้เราต้อง “On” ตลอดเวลา เมื่อร่างกายเผชิญความเครียด จะเข้าสู่โหมด Fight or Flight Response โดยอัตโนมัติ พร้อมหลั่งฮอร์โมนความเครียดอย่าง Adrenaline และ Cortisol ออกมา หากภาวะนี้เกิดขึ้นเพียงชั่วคราวร่างกายจะรับมือได้ แต่หากปล่อยให้เรื้อรังเป็นเดือนหรือปี ร่างกายจะเปรียบเสมือนเครื่องยนต์ที่ทำงานหนักจน Overheat ส่งผลกระทบโดยตรงต่อทั้งสมองและร่างกาย

ไม่ว่าจะเป็นอาการทางใจอย่างเช่น สมองล้า ตัดสินใจช้า อารมณ์เปราะบาง หงุดหงิดง่าย และอาการทางกายที่อาจทำให้ปวดศีรษะไมเกรน นอนไม่หลับ และปวดเมื่อยเรื้อรัง

พญ.เพ็ญชาญา อติวรรณาพัฒน์
พญ.เพ็ญชาญา อติวรรณาพัฒน์

...


3 สัญญาณเตือนจาก WHO คุณกำลังเข้าข่าย “Burnout” หรือไม่

องค์การอนามัยโลก (WHO) ได้กำหนดสัญญาณเตือนของภาวะหมดไฟไว้ 3 ข้อหลัก หากคุณมีอาการเหล่านี้ ควรเริ่มตระหนักและหาทางแก้ไข

  • Exhaustion: รู้สึกหมดพลัง เหนื่อยล้าเรื้อรัง นอนพักเท่าไหร่ก็ไม่หาย
  • Cynicism: มีทัศนคติเชิงลบต่องาน รู้สึกห่างเหิน หรือมองเพื่อนร่วมงาน/ลูกค้า ด้วยความรู้สึกด้านชา
  • Inefficacy: ประสิทธิภาพการทำงานลดลง ความมั่นใจหดหาย และเริ่มผัดวันประกันพรุ่ง

โดยกลุ่มเสี่ยงที่สุดคือ Perfectionist หรือคนที่ต้องการความสมบูรณ์แบบ เพราะมักแบกความคาดหวังไว้เกินลิมิตจนเกิดความเครียดสะสมโดยไม่รู้ตัว

การป้องกันที่ดีที่สุดคือการปรับไลฟ์สไตล์ พญ.เพ็ญชาญา แนะนำให้จำกัดชั่วโมงทำงาน พักผ่อนให้เพียงพอ และหากิจกรรมผ่อนคลาย แต่หากปรับแล้วอาการไม่ดีขึ้น การปรึกษาจิตแพทย์ไม่ใช่เรื่องน่าอาย แต่เป็นการดูแลใจให้กลับมาแข็งแรง

“ความเหนื่อยและความเครียดเป็นเรื่องปกติ ไม่ใช่ความผิดของเรา อยากให้ทุกคนกลับมากอดตัวเอง และอนุญาตให้ตัวเองได้พักบ้าง” พญ.เพ็ญชาญา กล่าวทิ้งท้าย