หลังจากที่ สตง. (สำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน) คว้าอันดับ 1 ด้านความโปร่งใส กลุ่มองค์กรอิสระ จากรางวัล ITA AWARDS 2025 ด้วยคะแนนผลการประเมิน ITA 94.64 คะแนน ก็ทำให้หลายคนอยากรู้จักรางวัลนี้มากขึ้นว่ามีที่มาอย่างไร และมีการประเมินอย่างไรบ้าง

รางวัล ITA AWARDS คืออะไร

ITA ย่อมาจาก Integrity and Transparency Assessment คือการประเมินคุณธรรมและความโปร่งใสในการดำเนินงานของหน่วยงานภาครัฐ จัดทำโดย สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.)

โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้หน่วยงานภาครัฐทั่วประเทศได้รับการประเมินและนำผลการประเมินไปปรับปรุงการดำเนินงานให้มีความโปร่งใสและมีคุณธรรมมากขึ้น เป็นเครื่องมือในเชิงบวกช่วยพัฒนาระบบราชการไทยในเชิงสร้างสรรค์มากกว่าการมุ่งจับผิด ซึ่งประกอบด้วย 10 ตัวชี้วัด ดังนี้

  • ตัวชี้วัดที่ 1 การปฏิบัติหน้าที่
  • ตัวชี้วัดที่ 2 การใช้งบประมาณ
  • ตัวชี้วัดที่ 3 การใช้อำนาจ
  • ตัวชี้วัดที่ 4 การใช้ทรัพย์สินของทางราชการ
  • ตัวชี้วัดที่ 5 การแก้ไขปัญหาการทุจริต
  • ตัวชี้วัดที่ 6 คุณภาพการดำเนินงาน
  • ตัวชี้วัดที่ 7 ประสิทธิภาพการสื่อสาร
  • ตัวชี้วัดที่ 8 การปรับปรุงระบบการทำงาน
  • ตัวชี้วัดที่ 9 การเปิดเผยข้อมูล
  • ตัวชี้วัดที่ 10 การป้องกันการทุจริต

การประเมินคุณธรรมและความโปร่งใสในการดำเนินงานของหน่วยงานภาครัฐ (Integrity & Transparency Assessment) แบ่งเป็น 5 องค์ประกอบ ได้แก่

1. ความโปร่งใส (Transparency) 

ประเมินจากความคิดเห็นของประชาชนผู้รับบริการหรือผู้มีส่วนได้ส่วนเสียตามประสบการณ์ในการรับบริการจากหน่วยงานภาครัฐ และจากข้อมูลเอกสาร/หลักฐานเชิงประจักษ์ (Evidence Base) บนพื้นฐานของข้อเท็จจริงในการดำเนินงานของหน่วยงาน

...

2. ความรับผิดชอบ (Accountability) 

ประเมินจากความคิดเห็นของประชาชนผู้รับบริการหรือผู้มีส่วนได้ส่วนเสียตามประสบการณ์ในการรับบริการจากหน่วยงานภาครัฐ

3. การทุจริตคอร์รัปชัน (Corruption) 

ประเมินจากการรับรู้และประสบการณ์โดยตรงของประชาชนผู้รับบริการหรือผู้มีส่วนได้ส่วนเสียที่มีต่อการให้บริการของหน่วยงานภาครัฐ

4. วัฒนธรรมคุณธรรม (Integrity Culture) 

ประเมินจากความคิดเห็นของเจ้าหน้าที่ภายในหน่วยงานภาครัฐ และจากข้อมูลเอกสาร/หลักฐานเชิงประจักษ์ (Evidence Base) บนพื้นฐานของข้อเท็จจริงในการดำเนินงานของหน่วยงาน

5. คุณธรรมในการทำงาน (Work Integrity) 

ประเมินจากความคิดเห็นของเจ้าหน้าที่ภายในหน่วยงานภาครัฐที่มีต่อการดำเนินงานของหน่วยงาน

เกณฑ์การให้คะแนน ITA แบ่งเป็น 5 ระดับ คือ

  • 80-100 คะแนน : มีระดับการดำเนินงานสูงมาก
  • 60-79.99 คะแนน : มีระดับการดำเนินงานสูง
  • 40-59.99 คะแนน : มีระดับการดำเนินงานปานกลาง
  • 20-39.99 คะแนน : มีระดับการดำเนินงานต่ำ
  • 0-19.99 คะแนน : มีระดับการดำเนินงานต่ำมาก

สำหรับหน่วยงานที่ได้รางวัล  ITA AWARDS 2025 ในกลุ่มองค์กรอิสระ 5 อันดับแรก ประกอบด้วย

  • อันดับ 1 สำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน (สตง.) ได้ 94.64 คะแนน
  • อันดับ 2 สำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ได้ 93.47 คะแนน
  • อันดับที่ 3 สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) ได้ 93.18 คะแนน
  • อันดับที่ 4 สำนักงานผู้ตรวจการแผ่นดิน ได้ 90.51 คะแนน
  • อันดับที่ 5 สำนักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (กสม.) ได้ 90.27 คะแนน

อย่างไรก็ตาม จากเหตุการณ์แผ่นดินไหวเมื่อปลายเดือนมีนาคม 2568 จนทำให้ตึกสำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน (สตง.) แห่งใหม่ถล่มลงมา ซึ่งมีผู้เสียชีวิตและสูญหายเป็นจำนวนมาก ส่งผลให้ สตง. ถูกตั้งคำถามจากสังคมอย่างหนักถึงความโปร่งใส